Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ αυξάνει την αμερικανική πίεση στη συριακή κρίση, η Ουάσιγκτον εξετάζει κατά πόσο η επιρροή της μπορεί να μετατρέψει μια σειρά εύθραυστων εκεχειριών σε σταθερή και διαρκή ειρήνη.

Αφότου το κυβερνών τουρκικό κόμμα γνώρισε βαριά ήττα από το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) στις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου 2024, ο Ταγίπ Ερντογάν ξεκίνησε μυστικό διάλογο με τον φυλακισμένο ηγέτη του PKK, Αμπντουλάχ Οτζαλάν. Στόχος του ήταν διπλός: αφενός να διαρρήξει τη συνεργασία CHP–DEM που συνέβαλε στην επικράτηση της αντιπολίτευσης, και αφετέρου να αξιοποιήσει τη στήριξη του φιλοκουρδικού DEM σε νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα του επέτρεπαν να επιδιώξει τρίτη προεδρική θητεία μετά το 2028. Η κίνηση αυτή — η οποία έγινε δημόσια από τον εθνικιστή σύμμαχο του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, τον Οκτώβριο του 2024 — παρουσιάστηκε στην τουρκική κοινή γνώμη ως προσπάθεια οικοδόμησης μιας Τουρκίας «χωρίς τρομοκρατία».

Στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο προέβλεπε έναν συνδυασμό επιδιώξεων του τουρκικού κράτους ασφαλείας και των προσωπικών πολιτικών φιλοδοξιών του Ερντογάν, με περιορισμένα οφέλη για τους Κούρδους. Το PKK θα έθετε τέλος στον τεσσαρακονταετή ένοπλο αγώνα του και θα αυτοδιαλυόταν, αποφεύγοντας την εθνικιστική έκρηξη που το 2015 είχε οδηγήσει σε κατάρρευση των ειρηνευτικών συνομιλιών.

Σε αντάλλαγμα, ο Οτζαλάν και όσοι μαχητές πληρούσαν τις προϋποθέσεις θα λάμβαναν αμνηστία και νομικές εγγυήσεις. Η πίεση προς τους εκλεγμένους Κούρδους αξιωματούχους και οι περιορισμοί στην πολιτιστική έκφραση θα χαλάρωναν. Το πιο σημαντικό αντάλλαγμα θα ήταν η άτυπη αποδοχή από την Άγκυρα του κουρδικού θύλακα στη βορειοανατολική Συρία — μιας περιοχής την οποία η Τουρκία επί χρόνια επιδίωκε να αποδυναμώσει. Αυτό φαίνεται πως συνέβαλε καθοριστικά στην απόφαση του PKK να συμμορφωθεί. Στις 12 Μαΐου το PKK ανακοίνωσε επίσημα τον αφοπλισμό και τη διάλυσή του. «Η μητέρα θυσιάζεται για το παιδί» ήταν ο χαρακτηρισμός του Ιρακινοκουρδικού ακαδημαϊκού Μπαγιάρ Ντόσκι στο Al-Monitor.

Είκοσι μήνες αργότερα, όμως, οι ισορροπίες έχουν ανατραπεί λόγω των ταχέων εξελίξεων στη Συρία, οι οποίες αναζωογόνησαν τις αμερικανοσυριακές σχέσεις μετά από δεκαετίες ψυχρότητας. Το 2015 η άρνηση των Κούρδων της Συρίας να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της Άγκυρας να ενταχθούν στους σουνίτες αντάρτες κατά του Μπασάρ αλ-Άσαντ ήταν ένας βασικός λόγος για την αποτυχία του τότε διαλόγου και την επανέναρξη του τουρκικού πολέμου κατά του PKK σε Ιράκ και Συρία. Σήμερα, το αδιέξοδο προκαλείται από τις αντικρουόμενες θέσεις σχετικά με το μέλλον των Κούρδων της Συρίας υπό τον νέο Σύρο ηγέτη, Αχμέντ αλ-Σαράα. Χωρίς συμφωνία ανάμεσα σε Άγκυρα, PKK, Δαμασκό και SDF — με τους τελευταίους να έχουν ιστορικούς δεσμούς με το PKK — καμία από τις δύο παράλληλες διαδικασίες (τουρκοκουρδική και συροκουρδική) δεν μπορεί να προχωρήσει, και από τουρκικής πλευράς η συριακή εκκρεμότητα προηγείται.

Όσο το αδιέξοδο συνεχίζεται, αυξάνεται ο κίνδυνος κατάρρευσης των εκεχειριών Τουρκίας–PKK και Τουρκίας–SDF, με πιθανή εμπλοκή των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων. Αυτό θα άφηνε χώρο στο Ισλαμικό Κράτος, σε υπολείμματα του καθεστώτος Άσαντ και σε άλλους αποσταθεροποιητικούς δρώντες να επανέλθουν.

Για τους Κούρδους και τη Δαμασκό, μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τη δύναμη να ξεμπλοκάρουν το ζήτημα. Παρά τη μακρόχρονη τουρκική αντίσταση σε αμερικανική ανάμιξη στο κουρδικό, η κυβέρνηση Τραμπ έχει στην πράξη αναδειχθεί σε βασικό παράγοντα, σημειώνοντας ήδη απτά αποτελέσματα. Η ιστορική συνάντηση του Σαράα στις 10 Νοεμβρίου με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο έδωσε νέα δυναμική στις συνομιλίες, ιδίως καθώς ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν βρέθηκε για σύντομο διάστημα στην αίθουσα.

Πολλοί Κούρδοι περίμεναν ξεχωριστή πρόσκληση λόγω της καίριας συμβολής τους στον πόλεμο κατά του ISIS και απογοητεύτηκαν από τον αποκλεισμό τους από τη συριακή αντιπροσωπεία. Ωστόσο, αντιμετωπίζουν το γεγονός με συγκρατημένη αισιοδοξία. Η επίσκεψη Σαράα υποδηλώνει ότι «οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αναλάβουν τον πλήρη έλεγχο του συριακού φακέλου», όπως δηλώνει μια καλά ενημερωμένη κουρδική πηγή. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει ότι η Ουάσινγκτον δεν θα επιτρέψει μονομερείς επιθέσεις Δαμασκού ή Άγκυρας κατά των Κούρδων. Ο Αμερικανός απεσταλμένος Τομ Μπάρακ δραστηριοποιείται εντατικά για να αποτραπεί ένα τέτοιο σενάριο. Στις αρχές Οκτωβρίου διαμεσολάβησε επιτυχώς εκεχειρία μεταξύ SDF και φιλοκυβερνητικών δυνάμεων στο Χαλέπι, έπειτα από σοβαρή κλιμάκωση. Παράλληλα πιέζει Δαμασκό και Κούρδους να υλοποιήσουν τη συμφωνία της 10ης Μαρτίου μεταξύ Σαράα και του αρχηγού των SDF, Μαζλούμ Κομπάνι, η οποία προβλέπει την ενοποίηση των SDF στον εθνικό στρατό.

Οι αιματηρές θρησκευτικές συγκρούσεις εις βάρος Αλαουιτών και Δρούζων ενίσχυσαν τη θέση των SDF, με τον Μπάρακ να αναγνωρίζει ότι το συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης του Σαράα είναι μη λειτουργικό. Ένα από τα πλέον σύνθετα ζητήματα — η στρατιωτική συγχώνευση των πολυεθνικών δυνάμεων των SDF, εκπαιδευμένων από το Πεντάγωνο, με τον Συριακό Εθνικό Στρατό — φαίνεται πως άρχισε να ξεμπλοκάρει τον περασμένο μήνα. Τότε ο Κομπάνι ανακοίνωσε ότι η Δαμασκός αποδέχθηκε τη δημιουργία μίας μεραρχίας και δύο ταξιαρχιών από δυνάμεις των SDF, που θα παραμείνουν αναπτυγμένες σε περίπου ένα τρίτο της συριακής επικράτειας που σήμερα ελέγχεται από τους Κούρδους. Σύμφωνα με το Al Arabiya, τρεις διοικητές των SDF — Λουκμάν Χαλίλ, Τζία Κομπάνι και Τζαμίλ Κομπάνι — έχουν οριστεί σε θέσεις στο συριακό Υπουργείο Άμυνας.

Η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει πιθανό συμβιβασμό: οι SDF θα μπορούσαν να διατηρήσουν τις ομοιογενείς μονάδες τους υπό την ευρεία διοίκηση του υπουργείου, ενώ θα επέτρεπαν σε κυβερνητικές δυνάμεις να αναπτυχθούν σε τμήματα της πλούσιας σε πετρέλαιο επαρχίας Deir ez-Zor, στα ανατολικά του Ευφράτη — περιοχή στρατηγικής σημασίας λόγω της γειτνίασης με το Ιράκ και των φιλοϊρανικών πολιτοφυλακών που δρουν εκεί. Παρ’ όλα αυτά, ανώτερη πηγή των SDF ξεκαθάρισε στο Al-Monitor ότι «δεν έχει αλλάξει τίποτα».

Οι SDF είχαν αρχικά προτείνει την είσοδο κυβερνητικών δυνάμεων και κρατικών λειτουργών με αντάλλαγμα τη συναπόφαση στην τοπική εξουσία και τη διατήρηση των θέσεων των διοικητών τους — πρόταση που η Δαμασκός απέρριψε. Η προσχώρηση της Συρίας στον διεθνή συνασπισμό κατά του ISIS, υπό αμερικανική ηγεσία, μπορεί ωστόσο να δημιουργήσει δίαυλους συνεργασίας μεταξύ SDF και του νέου εθνικού στρατού που προσπαθεί να συγκροτήσει ο Σαράα. Με εμπειρία άνω της δεκαετίας στη συνεργασία τους με τις ελίτ δυνάμεις των ΗΠΑ, οι SDF μπορούν να προσφέρουν πολύτιμη τεχνογνωσία για τον συνεχιζόμενο αγώνα κατά του ISIS.

Αν και ο Μπάρακ δήλωσε πρόσφατα ότι οι συνομιλίες πηγαίνουν «εξαιρετικά καλά», μέχρι να υπάρξει επίσημη συμφωνία ενοποίησης είναι πρόωρο να θεωρηθεί κάτι δεδομένο. Στις παρούσες συνθήκες και οι δύο πλευρές δέχονται πίεση από την Ουάσινγκτον να προβάλλουν θετικά μηνύματα, ενώ η Τουρκία καλείται να μετριάσει την επιθετική ρητορική της απέναντι στους Κούρδους. Η βασική προτεραιότητα της αμερικανικής κυβέρνησης είναι η πλήρης άρση των εναπομεινάντων κυρώσεων κατά της Συρίας. Το Υπουργείο Οικονομικών προχώρησε σε νέα εξάμηνη αναστολή των κυρώσεων βάσει του Νόμου «Caesar», ενώ ο Τραμπ πιέζει το Κογκρέσο για οριστική κατάργησή τους.

Δεν αποτέλεσε έκπληξη ότι ο Κομπάνι δημοσίευσε ευχαριστήριο μήνυμα προς τον Τραμπ στο X, εκφράζοντας ευγνωμοσύνη «για την ηγεσία του στη Συρία και για την ευκαιρία που δίνει στον συριακό λαό». Ωστόσο, μέλη του Κογκρέσου όπως ο Ρεπουμπλικανός Μπράιαν Μαστ αντιτίθενται στην άρση των κυρώσεων, ζητώντας πρώτα αποδείξεις ότι ο Σαράα προστατεύει τις μειονότητες. Παρότι ο Μαστ εξέδωσε θετικό σχόλιο μετά τη συνάντησή του με τον Σαράα, δεν έχει αλλάξει στάση. Δημόσιες αναλύσεις υποδεικνύουν ότι το Ισραήλ πιέζει συγγενείς πολιτικούς κύκλους στο Κογκρέσο να διατηρηθούν οι κυρώσεις μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία ασφάλειας με τη Συρία.

Οι Κούρδοι θεωρούν τις κυρώσεις σημαντικό μοχλό πίεσης κατά τη διαπραγμάτευσή τους με τη Δαμασκό αλλά και ασπίδα έναντι επιθετικών κινήσεων από την Τουρκία ή το καθεστώς. Όπως τόνισε πρόσφατα ο ανώτατος στρατιωτικός των SDF, Σιπάν Χέμο, χωρίς σαφείς εγγυήσεις για τα πολιτικά και πολιτισμικά δικαιώματα όλων των κοινοτήτων της χώρας — κατοχυρωμένα σε δημοκρατικό σύνταγμα — δεν πρόκειται να υπάρξει υποχώρηση.

Το μήνυμα, όπως σημειώνει Κούρδος πολιτικός στην Τουρκία, είναι σαφές: αν ο Σαράα δεν εγκαταλείψει τον αυταρχισμό του, οι Κούρδοι δηλώνουν έτοιμοι να αναλάβουν το κόστος.

Στην ουσία ποντάρουν στο ότι ο Σαράα θέλει να αποφύγει την αναζωπύρωση της σύγκρουσης, καθώς οι δυνάμεις του είναι αποδυναμωμένες και φοβάται την αντίδραση του Κογκρέσου. Πολλοί εκτιμούν επίσης ότι η επιθυμία του Ερντογάν να διατηρηθεί στην εξουσία κάνει την Άγκυρα πιο δεκτική σε συμβιβασμούς, ιδιαίτερα υπό αμερικανική πίεση.

Στο μεταξύ, χιλιάδες μαχητές του ISIS και οι οικογένειές τους κρατούνται σε φυλακές και στρατόπεδα υπό τον έλεγχο των SDF. Καμία από τις δυνάμεις της περιοχής — ούτε οι Ευρωπαίοι που ανησυχούν για νέο προσφυγικό κύμα — δεν επιθυμεί επιστροφή σε γενικευμένο πόλεμο στη Συρία. Επιπλέον, ΗΑΕ, Σαουδική Αραβία και Ισραήλ θέλουν να περιορίσουν τον ρόλο της Τουρκίας στη Συρία και, για τον λόγο αυτό, διατηρούν διαύλους με τις SDF. Όλα αυτά ενισχύουν τη διαπραγματευτική θέση των Κούρδων.

Ωστόσο, η παρουσία του Φιντάν στο Λευκό Οίκο αποτελεί σαφές μήνυμα ότι, στα ζητήματα που αφορούν τις SDF, η κυβέρνηση Τραμπ θα κινηθεί σε ευθυγράμμιση με την Άγκυρα. Όπως σημείωσε ο Μπάρακ σε συνέδριο στο Μπαχρέιν, η Τουρκία «είναι εξαιρετικά σημαντική για το μέλλον της Συρίας». Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα αποδώσει εύσημα στον Ερντογάν για τον ρόλο του στη Συρία, αναγνωρίζοντάς του μάλιστα την «επιτυχή απομάκρυνση του προηγούμενου Σύρου ηγέτη».

Η αμερικανική συνεργασία με τις SDF υπήρξε η βασική εστία έντασης στις σχέσεις Άγκυρας–Ουάσινγκτον στην εποχή Ομπάμα. Ο Τραμπ ήταν έτοιμος να αναστρέψει αυτή την πορεία, επιτρέποντας την τουρκική εισβολή του 2019 στη βορειοανατολική Συρία. Πρόθεση του ήταν επίσης η πλήρης απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από την περιοχή — κάτι που τελικά ανέτρεψε το Κογκρέσο. Η αμερικανική στρατιωτική παρουσία ήταν για τους Κούρδους ένα από τα μεγαλύτερα διαπραγματευτικά τους όπλα, αλλά ταυτόχρονα εργαλείο πίεσης της Ουάσινγκτον για συμφωνία με τον Σαράα. Ο Μπάρακ, ενεργώντας ταυτόχρονα ως πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία, ενεργοποίησε την απειλή της απόσυρσης αμέσως μετά τον διορισμό του ως ειδικού απεσταλμένου — απειλή που η Άγκυρα θεωρεί πιθανό να επανέλθει.

Κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Αιγύπτιο ΥΠΕΞ Μπαντρ Αμπντελάτι, ο Φιντάν δήλωσε ότι η Τουρκία παρακολουθεί «με ικανοποίηση» τον «εποικοδομητικό ρόλο» των ΗΠΑ στη διαχείριση των υποθέσεων της Συρίας — είτε των Δρούζων στο νότο είτε του PKK στη βορειοανατολική Συρία.

Στην τουρκική αντίληψη, ο Οτζαλάν αποτελεί επίσης εργαλείο πίεσης προς τις SDF. Τα πρακτικά τηλεδιάσκεψης μεταξύ του Οτζαλάν και διοικητών στο πεδίο, στα οποία συμμετείχε και η υπουργός Εξωτερικών των Κούρδων της Συρίας, Ιλχάμ Αχμέντ, καθώς και στέλεχος της MIT, διέρρευσαν τον Μάιο — κάτι που θα μπορούσε να συμβεί μόνο με έγκριση των τουρκικών αρχών. Κατά τη συνομιλία, ο Οτζαλάν υποστήριξε την ανάγκη δημοκρατικού συντάγματος στη Συρία, αλλά τόνισε ότι ο έλεγχος των συνόρων και των συνοριακών διελεύσεων πρέπει να παραμείνει στο συριακό κράτος. Τα σχόλια αυτά διαφέρουν από όσα είχε πει σε συνάντηση με δικηγόρους του, όπου φέρεται να είχε χαρακτηρίσει τη βορειοανατολική Συρία «κόκκινη γραμμή».

Η χρονική στιγμή της διαρροής, πέντε μήνες μετά την τηλεδιάσκεψη, αποτελεί σαφές μήνυμα ότι η Τουρκία επιθυμεί ο Οτζαλάν να αξιοποιήσει την επιρροή του. Η πρόκληση για τον 77χρονο ηγέτη του PKK είναι να διατηρήσει ανοικτό τον δίαυλο με την Τουρκία, χωρίς να διακινδυνεύσει την εικόνα του στους εκατομμύρια Κούρδους που τον θεωρούν σύμβολο αγώνα.

Η αντίστοιχη πρόκληση για PKK και SDF είναι να διαφυλάξουν τη σημαντικότερη κατάκτησή τους τα τελευταία 40 χρόνια — μια αυτόνομη κουρδική πολιτική και στρατιωτική δομή — χωρίς να εγκαταλείψουν τον άνθρωπο που θεωρούν θεμέλιο της υπόθεσής τους, αφήνοντάς τον να περάσει τα τελευταία του χρόνια στη φυλακή.

ΠΗΓΗ: MILITAITRE .gr

Στο πρώτο του επίσημο ταξίδι στο εξωτερικό μετά τη σαρωτική εκλογική του νίκη, ο Τουφάν Ερχιουρμάν, νέος ηγέτης της διεθνώς μη αναγνωρισμένης «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» (ΤΔΒΚ), συναντήθηκε την Πέμπτη στην Άγκυρα με τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες εξέπεμψαν μήνυμα απόλυτης σύμπλευσης, δηλώνοντας ότι τα παραδοσιακά μοντέλα διαπραγμάτευσης για το Κυπριακό έχουν πλέον εξαντλήσει τα όριά τους και ότι η λύση δύο κρατών, στη βάση της κυρίαρχης ισότητας, αποτελεί τη μοναδική εφαρμόσιμη επιλογή.

Κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου στο Προεδρικό Συγκρότημα, έπειτα από συνάντηση διάρκειας 90 λεπτών, υπογραμμίστηκε η ανάγκη για σαφή απομάκρυνση από δεκαετίες άκαρπων συνομιλιών. Όπως μετέδωσε το τουρκικό μέσο T24, ο Ερντογάν απέρριψε κατηγορηματικά την επιστροφή σε «ατελέσφορες» διαπραγματεύσεις. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Ερχιουρμάν, δηλώνοντας: «Το καθεστώς του λαού μου δεν αποτελεί αντικείμενο συζήτησης, διαπραγμάτευσης ή παζαριού».

Ο Τούρκος Πρόεδρος επέρριψε την ευθύνη για το διαχρονικό αδιέξοδο στην ελληνοκυπριακή πλευρά, κατηγορώντας την ότι αρνείται να αναγνωρίσει το «διεθνώς ίσο καθεστώς» των Τουρκοκυπρίων. «Η ελληνοκυπριακή πλευρά θεωρεί λύση τη μετατροπή των Τουρκοκυπρίων σε μειονότητα εντός του ομόσπονδου κράτους που κατέλαβαν το 1963 με τα όπλα», υποστήριξε. Παράλληλα, έκανε λόγο για «ιστορικά λάθη» τόσο από το Συμβούλιο Ασφαλείας όσο και από την ΕΕ, επικρίνοντας ιδίως την απόφαση ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας παρά την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν. «Δεν μπορείς να στεγνώσεις το σημερινό πλύσιμο με τον χθεσινό ήλιο», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του, ο Ερχιουρμάν επανέλαβε τους «ακλόνητους δεσμούς αδελφοσύνης» μεταξύ Τουρκίας και ΤΔΒΚ, αναγνωρίζοντας τον καθοριστικό ρόλο της Τουρκίας ως εγγυήτριας δύναμης στην περιφερειακή ασφάλεια. Τόνισε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά παραμένει προσηλωμένη σε μια δίκαιη και αμοιβαία επωφελή λύση, χωρίς αυτό να συνεπάγεται παραχωρήσεις σε θεμελιώδη δικαιώματα. «Ο τουρκοκυπριακός λαός θα συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις εφόσον αυτές υπηρετούν τον στόχο της λύσης», σημείωσε, προσθέτοντας ωστόσο πως «υπάρχει και ένας κόσμος πέρα από το τραπέζι, με τον οποίο ο λαός μου έχει δικαίωμα να έρθει σε επαφή».

Η επίσκεψη αποκτά ιδιαίτερη πολιτική σημασία, δεδομένου ότι ο Ερχιουρμάν εξελέγη τον Οκτώβριο με ποσοστό 62,8%, επικρατώντας του υποψηφίου που είχε την ανοιχτή στήριξη της Άγκυρας. Το αποτέλεσμα είχε προκαλέσει αρχικά έντονες αντιδράσεις, με τον ηγέτη του MHP και κυβερνητικό σύμμαχο του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, να ζητά την προσάρτηση της ΤΔΒΚ ως «82ης επαρχίας» της Τουρκίας.

Ωστόσο, η συνάντηση της Πέμπτης επιδίωξε να προβάλει εικόνα ενότητας και σταθερότητας, με τον Ερντογάν να επαναλαμβάνει ότι η Τουρκία, ως «μητέρα πατρίδα και εγγυήτρια δύναμη», «δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τον τουρκοκυπριακό λαό στον δίκαιο αγώνα του».

Σε στάση εργασίας 3,5 ωρών προχωρούν οι καθηγητές, απορρίπτοντας το σχέδιο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.

Σύμφωνα με την ΟΕΛΜΕΚ, η στάση εργασίας θα πραγματοποιηθεί από τις 7:30 π.μ. έως τις 11:00 π.μ., την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025, ημέρα κατά την οποία προγραμματίζεται η πρώτη κατ’ άρθρο συζήτηση του Σχεδίου Κανονισμών στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας.

Την ίδια μέρα, στις 9:00 π.μ., η ΟΕΛΜΕΚ θα διοργανώσει εκδήλωση διαμαρτυρίας έξω από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Ανακοίνωση της ΟΕΛΜΕΚ

Το Κεντρικό Διοικητικό Συμβούλιο (Κ.Δ.Σ.) απορρίπτει το Σχέδιο Κανονισμών του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (Υ.Π.Α.Ν.) για την Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών και του Εκπαιδευτικού Έργου, που κατατέθηκε στη Βουλή στις 4 Νοεμβρίου 2025. Το σχέδιο παραμένει ταυτόσημο με προηγούμενα, τα οποία είχαν απορριφθεί τόσο από την ΟΕΛΜΕΚ όσο και από το 92% των καθηγητών στο Δημοψήφισμα της 29ης Μαΐου 2025.

Οι λόγοι απόρριψης

Η ΟΕΛΜΕΚ επισημαίνει ότι το Σχέδιο Κανονισμών διατηρεί σειρά προνοιών με τις οποίες διαφωνεί η οργάνωση (βλ. αποφάσεις Κ.Δ.Σ. της ΟΕΛΜΕΚ 8/5/2025 και Π.Σ.Γ.Α. 5/6/2025), οι οποίες έχουν κοινοποιηθεί επανειλημμένα τόσο στο Υ.Π.Α.Ν. όσο και στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ενδεικτικά:

• Αριθμητική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών από τον Διευθυντή.

• Διεύρυνση της κλίμακας αξιολόγησης από το 40 στο 100.

• Δύο προγράμματα εισδοχής για νεοεισερχόμενους καθηγητές.

• Συμμετοχή Επιθεωρητών στη διαμορφωτική αξιολόγηση.

• Ετήσιες διαδικασίες αξιολόγησης.

• Αύξηση γραφειοκρατίας.

Σημαντικές πτυχές του νέου συστήματος δεν έχουν ακόμη καθοριστεί, όπως:

• Τα κριτήρια αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.

• Οι διαδικασίες μεταξιολόγησης.

• Ειδικά κριτήρια αξιολόγησης των αποσπασμένων.

Η συζήτηση αυτών των προνοιών παραπέμπεται σε Επιτροπή Παρακολούθησης, που θα αποτελείται από οκτώ μέλη: πέντε ανώτερους λειτουργούς του Υπουργείου Παιδείας και τρεις εκπροσώπους των Εκπαιδευτικών Οργανώσεων. Στην ίδια επιτροπή παραπέμπονται όλα τα κενά και οι ασάφειες του Σχεδίου Κανονισμών του Υ.Π.Α.Ν. Η πρακτική «πρώτα ψηφίζουμε – μετά καθορίζουμε», μάλιστα σε επιτροπή ελεγχόμενη από το Υ.Π.Α.Ν., δεν γίνεται αποδεκτή.

Οικονομικές και θεσμικές ενστάσεις

Οι οικονομικές ρυθμίσεις που προτείνει το Υ.Π.Α.Ν. κρίνονται ελλιπείς και αδικαιολόγητες. Παρά τα πολλαπλά νέα καθήκοντα για όλους τους εκπαιδευτικούς (συμβασιούχους, μόνιμους, Βοηθούς Διευθυντές Α’ και Διευθυντές), δεν προβλέπεται ουσιαστική στήριξη για την εκπλήρωσή τους ούτε νέες θέσεις Βοηθών Διευθυντών. Από τα €12,9 εκατ. που θα κοστίσει το νέο σύστημα, το 75% κατευθύνεται στην υπέρμετρη αύξηση των Επιθεωρητών.

Απόφαση Κ.Δ.Σ.

Δεδομένου ότι δεν εισακούστηκε η έκκληση προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αποσύρει άμεσα το προτεινόμενο Σχέδιο, ούτε το κάλεσμα προς την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και τα κόμματα να αναστείλουν τη συζήτησή του, το Κ.Δ.Σ. αποφάσισε τα εξής μέτρα:

1. Στάση εργασίας από τις 7:30 π.μ. έως τις 11:00 π.μ., την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025, ημέρα της πρώτης κατ’ άρθρο συζήτησης του Σχεδίου Κανονισμών στην Επιτροπή Παιδείας.

2. Εκδήλωση διαμαρτυρίας στις 9:00 π.μ. έξω από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Η ΟΕΛΜΕΚ θα αποφασίσει στη συνέχεια τη συνέχιση ή και κλιμάκωση των μέτρων, ανάλογα με τις εξελίξεις.