🗣️ ΑΠΛΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ με τον Πέτρο Φαναρή

Στο νέο επεισόδιο, ο Πέτρος Φαναρής φιλοξενεί τον Παναγιώτη Σαββίδη, Οικονομικό Αναλυτή, για ένα σχόλιο χωρίς φίλτρα στην επικαιρότητα.

🔍 Τι συζητάμε;
• Σύλληψη Μογκερίνι – νέο κεφάλαιο στα ευρωπαϊκά σκάνδαλα
• Ουκρανικό σκάνδαλο και αναταράξεις στις Βρυξέλλες
• Πογκρόφσκ – οι εξελίξεις στο μέτωπο
• Κινητοποιήσεις στη Βουλγαρία – τι βράζει στην Ευρωζώνη
• Υπουργείο Μεταφορών – τι πραγματικά συμβαίνει; Αποκλειστικό ρεπορτάζ

🎯 Καθαρός λόγος.
🎯 Πραγματικά γεγονότα.
🎯 Απλή Πραγματικότητα.

🗓️ Πέμπτη 11/12 – 7μμ
📺 Αποκλειστικά στο Vouli.TV

Το θέμα των εκποιήσεων ταλανίζει τον τόπο μας και τους συμπολίτες μας εδώ και αρκετά χρόνια. Πολλοί συνάνθρωποι μας έχουν βιώσει και βιώνουν μέχρι σήμερα από πρώτο χέρι την αμείλικτη αυτή διαδικασία και βλέπουν τα σπίτια τους να χάνονται και να μένουν χωρίς στέγη. Ένα κοινωνικό ζήτημα που πλέον μετρά χρόνια αναζητώντας λύση, με την πολιτεία διαχρονικά να στέκεται ακόμη μια φορά πιο χαμηλά από το ύψος των περιστάσεων. Μέχρι σήμερα συμπολίτες μας έρχονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο να χάσουν το σπίτι τους με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς να έχουν ουσιαστικά όπλα να υπερασπιστούν την περιουσία τους.

Το παρόν άρθρο δεν αποσκοπεί στην εξεύρεση λύσης όσον αφορά τα θέματα εκποιήσεων, ούτε να παρέχει νομικές συμβουλές. Με το παρόν αποσκοπείται η ανάδειξη του θέματος στις κανονικές του διαστάσεις, ως υφίσταται μέσω του ενωσιακού και εθνικού δικαίου, ούτως ώστε να μπορεί να ενημερωθεί ο πολίτης με τρόπο δίκαιο και υπεύθυνο. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται πραγματιστική προσέγγιση για προστασία των επηρεαζόμενων συμπολιτών μας.

Αρχικά, θα πρέπει να αναφερθεί ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Οδηγία (ΕΕ) 2014/17 σχετικά με τις συμβάσεις πίστωσης για καταναλωτές για ακίνητα που προορίζονται για κατοικία, διαπίστωσε και αναγνώρισε ότι η χρηματοπιστωτική κρίση έδειξε ότι η ανεύθυνη συμπεριφορά των συμμετεχόντων στην αγορά μπορεί να υπονομεύσει τα θεμέλια του χρηματοοικονομικού συστήματος, οδηγώντας σε έλλειψη εμπιστοσύνης εκ μέρους όλων των πλευρών, ιδίως των καταναλωτών, και, δυνητικά, σε σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες. Εκ των συνεπειών της ανεύθυνης αυτής συμπεριφοράς, είναι και η εκποίηση ακινήτων τα οποία είναι κατοικίες. Αναγνωρίζεται επίσης στην Οδηγία (ΕΕ) 2014/17, ότι απαιτείται διαφοροποιημένη προσέγγιση στις συμβάσεις πίστωσης που αφορούν ακίνητα που προορίζονται για κατοικία, λόγω των ιδιαιτεροτήτων τους. Με άλλα λόγια η Ευρώπη έχει διαπιστώσει την ύπαρξη του προβλήματος και έχει θεσπίσει από το 2017 εξειδικευμένη προσέγγιση στα θέματα συμβάσεων που αφορούν κατοικίες.

Στην κυπριακή έννομη τάξη, η Οδηγία (ΕΕ) 2014/17 έχει μεταφερθεί μέσω του Νόμου περί Συμβάσεων Πίστωσης για Καταναλωτές σε σχέση με Ακίνητα που προορίζονται για Κατοικία του 2017 (Ν. 41(I)/2017). Η εν λόγω νομοθεσία ωστόσο, ισχύει μόνο για συμβάσεις πίστωσης που έχουν συναφθεί μετά την 9^ην Μαΐου 2017, ημερομηνία δημοσίευσης του εν λόγω νομοθετήματος. Δηλαδή ο εν λόγω Νόμος Ν. 41(I)/2017, δεν έχει αναδρομική ισχύ για όλες τις συμβάσεις δανείου που αφορούν κατοικίες. Η Οδηγία (ΕΕ) 2014/17 από την άλλη, καθορίζει την καθολική εφαρμογή των διατάξεων της, σε όλες τις συμβάσεις δανείου που αφορούν κατοικία ανεξάρτητα από τον χρόνο συνομολόγησης τους.

Δεδομένων των πιο πάνω, μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας έρχονται αντιμέτωποι με την αμείλικτη διαδικασία η οποία καθορίζεται στον Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμο του 1965, η οποία αφενός δεν αναγνωρίζει οποιαδήποτε διαφοροποιημένη προσέγγιση στις συμβάσεις πίστωσης που αφορούν ακίνητα που προορίζονται για κατοικία, ως προνοείται και στο άρθρο 28 του περί Συμβάσεων Πίστωσης για Καταναλωτές σε σχέση με Ακίνητα που προορίζονται για Κατοικία του 2017, το οποίο προνοεί ότ πρέπει να ασκείται «εύλογη ανοχή πριν από την έναρξη διαδικασιών που οδηγούν σε εκποίηση». Αφετέρου, η διαδικασία εκποίησης έχει αναδρομική ισχύ και εφαρμόζεται σε όλες τις συμβάσεις δανείου οποτεδήποτε και αν αυτές έχουν συνομολογηθεί, εν αντιθέσει με το προαναφερθέν άρθρο 28, το οποίο εφαρμόζεται μόνο σε συμβάσεις που έχουν συνομολογηθεί μετά την 9^ην Μαΐου 2017.

Καθίσταται σαφές ότι η κυπριακή πολιτεία, ναι μεν έχει μεταφέρει στην κυπριακή έννομη τάξη την Οδηγία (ΕΕ) 2014/17, ωστόσο η εν λόγω Οδηγία έχει μεταφερθεί με τρόπο κατά τον οποίο μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας παραμένει εκτεθειμένος σε αθέμιτες πρακτικές και χωρίς να μπορεί να απολαύσει την προστασία η οποία ήδη παρέχεται από το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Είναι δεδομένο ότι θα πρέπει να υπάρξει πολιτική βούληση για πλήρη εναρμόνιση της Κύπρου με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, ούτως ώστε να υπάρχει η κατάλληλη αντιμετώπιση στα θέματα εκποιήσεων και αυτό δεν χωρεί οποιαδήποτε συζήτηση.

Ωστόσο, μέχρι να υλοποιηθούν τα πιο πάνω, κάποιοι ανάμεσα μας αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο απώλειας της κατοικίας τους. Προτρέπονται οι συμπολίτες μας αυτοί, να αναζητούν νομική συμβουλή εγκαίρως για να προστατεύουν τα δικαιώματα τους. Απαιτείται στοχευμένη νομική αντιμετώπιση και ενεργοποίηση των εργαλείων προστασίας σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Οι σειρήνες οι οποίες υπόσχονται επίλυση του προβλήματος τους μέσω καταγγελιών ή και ανάδειξη του προβλήματος, αποπροσανατολίζουν τους πολίτες, προσφέροντας ψευδαισθήσεις σε ένα θέμα κοινωνικά ευαίσθητο, το οποίο αναγνωρίστηκε από την Ευρώπη ότι υπάρχει εδώ και χρόνια.

Ελένη Τζιωνή Δικηγόρος και υποψήφια βουλευτής Λάρνακας  ΑΚΕΛ  Αριστερά – Κοινωνική Συμμαχία

Η φόρμουλα που συμφωνήθηκε χθες μεταξύ του Υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού, και των συγκυβερνώντων κομμάτων ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και ΔΗΣΥ για τη φορολογική μεταρρύθμιση χαρακτηρίζεται ως win–win συνδιαλλαγή.

Η Κυβέρνηση εξασφάλισε την απαραίτητη πλειοψηφία ώστε η μεταρρύθμιση να εγκριθεί χωρίς προβλήματα ή ανεπιθύμητες τροποποιήσεις, καλύπτοντας τα περισσότερα σημεία του σχεδίου που την ικανοποιούν. Τα κόμματα της συμπολίτευσης και ο ΔΗΣΥ απέκτησαν το δικαίωμα να παρουσιάσουν τις τελικές προσαρμογές, που ωφελούν δεκάδες χιλιάδες πολίτες, ως δική τους πρωτοβουλία, αποκομίζοντας πολιτικό όφελος ενόψει προεκλογικής περιόδου. Για τη συμπολίτευση πρόκειται για τη δεύτερη κυβερνητική «πάσα», μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό και την υπουργοποίηση κορυφαίων στελεχών της, με εξαίρεση την ΕΔΕΚ.

Μετά τη χθεσινή συμφωνία, για την οποία ο «Φιλελεύθερος» είχε προϊδεάσει με ρεπορτάζ σε θέση κύριου θέματος, θεωρείται δεδομένο ότι από την 1η Ιανουαρίου 2026 η φορολογική μεταρρύθμιση θα τεθεί σε ισχύ. Οι σημαντικότερες αλλαγές που συμφωνήθηκαν θα ενσωματωθούν στα νομοσχέδια μέσω κομματικών τροπολογιών και όχι μέσω διαφοροποιημένων νομοσχεδίων της Κυβέρνησης. Η μοναδική άμεση αλλαγή από κυβερνητικής πλευράς αφορά την αύξηση της φορολογικής ελάφρυνσης για ομάδες με οικογενειακό εισόδημα μέχρι €90.000, αντί των €80.000 που προβλέπει το ισχύον νομοσχέδιο. Το δημοσιονομικό κόστος των αλλαγών εκτιμάται σε €110 εκατ. ετησίως.

Τι συμφωνήθηκε

Η διαδικασία διαπραγμάτευσης Κυβέρνησης και κομμάτων ξεκίνησε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή και ολοκληρώθηκε στη χθεσινή συνάντηση στο Υπουργείο Οικονομικών, με τα εξής αποτελέσματα:

• Το αφορολόγητο αυξάνεται από €20.500, όπως προτείνει η Κυβέρνηση, σε €22.000, δηλαδή €1.500 περισσότερα από τον αρχικό σχεδιασμό. Το κόστος για το κράτος ανέρχεται σε €45 εκατ. Σήμερα, το αφορολόγητο είναι €19.500.

• Η οροφή των ετήσιων εισοδημάτων για φοροελαφρύνσεις, ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων, θα αυξάνεται κλιμακωτά. Αναλυτικά: οικογένεια με ένα παιδί €90.000, δύο παιδιά €100.000, τρία ή τέσσερα παιδιά €150.000, και για πολύτεκνες οικογένειες με πάνω από πέντε παιδιά €200.000.

• Αυξάνεται το ύψος των φοροεκπτώσεων για τέκνα και φοιτητές (μέχρι 23 ετών για γυναίκες και 24 για άνδρες). Για ένα παιδί παραμένει €1.000, για δύο παιδιά €1.250 ανά παιδί, και για πάνω από τρία παιδιά €1.500 ανά παιδί.

• Η έκπτωση για τόκους στεγαστικών δανείων και ενοικίων αυξάνεται σε €2.000 από €1.500. Η έκπτωση για πράσινες επενδύσεις και ηλεκτρικά οχήματα παραμένει €1.000.

• Τροποποιούνται οι φορολογικές κλίμακες: εισοδήματα €22.001–32.000 φορολογούνται με 20%, €32.001–42.000 με 25%, €42.001–72.000 με 30%, άνω των €72.001 με 35%.

Με τις κομματικές τροπολογίες, χιλιάδες φορολογούμενοι θα ωφεληθούν και από την προεκλογική δέσμευση του Προέδρου για αύξηση του αφορολόγητου στις €24.000. Επιπλέον, προβλέπεται τροπολογία για την κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου, το οποίο σήμερα αποφέρει €35 εκατ.

Μέτρα κατά της φοροδιαφυγής

Η Κυβέρνηση θέτει ως όρο για την αποδοχή των τροπολογιών να μην αποδυναμωθούν τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής και οι αντικαταχρηστικές ρήτρες. Έχουν ενσωματωθεί ασφαλιστικές δικλείδες, όπως η δυνατότητα δέσμευσης μετοχών και η σφράγιση επιχειρήσεων με φορολογικές εκκρεμότητες.

Ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, δήλωσε ότι αποδέχεται την αύξηση του αφορολόγητου και την κλιμακωτή αύξηση των εισοδηματικών ορίων, με ειδική μέριμνα για οικογένειες με πέντε ή περισσότερα παιδιά, ενώ επιβεβαίωσε την κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου. Τόνισε ότι οι αλλαγές είναι εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων.

Κομματική συναίνεση

Η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου (ΔΗΚΟ) χαιρέτισε τη θετική στάση του Υπουργού στις τροπολογίες, υπογραμμίζοντας τη σημασία συνεργασίας και συναίνεσης για την οικονομία και την επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου.

Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ονούρφιος Κουλλάς, τόνισε ότι η πλειοψηφία στη Βουλή και η συναίνεση της Κυβέρνησης είναι απαραίτητες για θετικά αποτελέσματα, με έμφαση στη στήριξη της μεσαίας τάξης, των οικογενειών με φοιτητές και στη διατήρηση ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Ο Αλέκος Τρυφωνίδης (ΔΗΠΑ) ανέφερε ότι οι τροπολογίες θα στηρίξουν χαμηλόμισθους, μεσαία τάξη, χαμηλοσυνταξιούχους, μονογονεϊκές οικογένειες και επιχειρήσεις, παραμένοντας εντός των δημοσιονομικών πλαισίων.

Έκπληξη και δυσφορία από τα υπόλοιπα κόμματα

Η συμμαχία ΔΗΣΥ–ΔΗΚΟ–ΔΗΠΑ–ΕΔΕΚ προκάλεσε έκπληξη και δυσαρέσκεια στα υπόλοιπα κόμματα. Κομματικά στελέχη του ΑΚΕΛ εξέφρασαν τη δυσαρέσκεια τους για την απουσία τους από τη συνάντηση, ενώ ο βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, τόνισε ότι είχαν προτείνει παρόμοιες τροπολογίες από τον Σεπτέμβριο.

Ο πρόεδρος των Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης, χαρακτήρισε ατόπημα την μη πρόσκληση όλων των κομμάτων στη συνάντηση, σημειώνοντας ότι πολλές από τις συμφωνημένες προτάσεις είχαν κατατεθεί και από το κίνημά του.

Από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών διευκρινίστηκε ότι η χθεσινή συνάντηση πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία των κομμάτων και όχι του Υπουργού.

Η φόρμουλα που συμφωνήθηκε χθες μεταξύ του Υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού, και των συγκυβερνώντων κομμάτων ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και ΔΗΣΥ για τη φορολογική μεταρρύθμιση χαρακτηρίζεται ως win–win συνδιαλλαγή.

Η Κυβέρνηση εξασφάλισε την απαραίτητη πλειοψηφία ώστε η μεταρρύθμιση να εγκριθεί χωρίς προβλήματα ή ανεπιθύμητες τροποποιήσεις, καλύπτοντας τα περισσότερα σημεία του σχεδίου που την ικανοποιούν. Τα κόμματα της συμπολίτευσης και ο ΔΗΣΥ απέκτησαν το δικαίωμα να παρουσιάσουν τις τελικές προσαρμογές, που ωφελούν δεκάδες χιλιάδες πολίτες, ως δική τους πρωτοβουλία, αποκομίζοντας πολιτικό όφελος ενόψει προεκλογικής περιόδου. Για τη συμπολίτευση πρόκειται για τη δεύτερη κυβερνητική «πάσα», μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό και την υπουργοποίηση κορυφαίων στελεχών της, με εξαίρεση την ΕΔΕΚ.

Μετά τη χθεσινή συμφωνία, για την οποία ο «Φιλελεύθερος» είχε προϊδεάσει με ρεπορτάζ σε θέση κύριου θέματος, θεωρείται δεδομένο ότι από την 1η Ιανουαρίου 2026 η φορολογική μεταρρύθμιση θα τεθεί σε ισχύ. Οι σημαντικότερες αλλαγές που συμφωνήθηκαν θα ενσωματωθούν στα νομοσχέδια μέσω κομματικών τροπολογιών και όχι μέσω διαφοροποιημένων νομοσχεδίων της Κυβέρνησης. Η μοναδική άμεση αλλαγή από κυβερνητικής πλευράς αφορά την αύξηση της φορολογικής ελάφρυνσης για ομάδες με οικογενειακό εισόδημα μέχρι €90.000, αντί των €80.000 που προβλέπει το ισχύον νομοσχέδιο. Το δημοσιονομικό κόστος των αλλαγών εκτιμάται σε €110 εκατ. ετησίως.

Τι συμφωνήθηκε

Η διαδικασία διαπραγμάτευσης Κυβέρνησης και κομμάτων ξεκίνησε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή και ολοκληρώθηκε στη χθεσινή συνάντηση στο Υπουργείο Οικονομικών, με τα εξής αποτελέσματα:

• Το αφορολόγητο αυξάνεται από €20.500, όπως προτείνει η Κυβέρνηση, σε €22.000, δηλαδή €1.500 περισσότερα από τον αρχικό σχεδιασμό. Το κόστος για το κράτος ανέρχεται σε €45 εκατ. Σήμερα, το αφορολόγητο είναι €19.500.

• Η οροφή των ετήσιων εισοδημάτων για φοροελαφρύνσεις, ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων, θα αυξάνεται κλιμακωτά. Αναλυτικά: οικογένεια με ένα παιδί €90.000, δύο παιδιά €100.000, τρία ή τέσσερα παιδιά €150.000, και για πολύτεκνες οικογένειες με πάνω από πέντε παιδιά €200.000.

• Αυξάνεται το ύψος των φοροεκπτώσεων για τέκνα και φοιτητές (μέχρι 23 ετών για γυναίκες και 24 για άνδρες). Για ένα παιδί παραμένει €1.000, για δύο παιδιά €1.250 ανά παιδί, και για πάνω από τρία παιδιά €1.500 ανά παιδί.

• Η έκπτωση για τόκους στεγαστικών δανείων και ενοικίων αυξάνεται σε €2.000 από €1.500. Η έκπτωση για πράσινες επενδύσεις και ηλεκτρικά οχήματα παραμένει €1.000.

• Τροποποιούνται οι φορολογικές κλίμακες: εισοδήματα €22.001–32.000 φορολογούνται με 20%, €32.001–42.000 με 25%, €42.001–72.000 με 30%, άνω των €72.001 με 35%.

Με τις κομματικές τροπολογίες, χιλιάδες φορολογούμενοι θα ωφεληθούν και από την προεκλογική δέσμευση του Προέδρου για αύξηση του αφορολόγητου στις €24.000. Επιπλέον, προβλέπεται τροπολογία για την κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου, το οποίο σήμερα αποφέρει €35 εκατ.

Μέτρα κατά της φοροδιαφυγής

Η Κυβέρνηση θέτει ως όρο για την αποδοχή των τροπολογιών να μην αποδυναμωθούν τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής και οι αντικαταχρηστικές ρήτρες. Έχουν ενσωματωθεί ασφαλιστικές δικλείδες, όπως η δυνατότητα δέσμευσης μετοχών και η σφράγιση επιχειρήσεων με φορολογικές εκκρεμότητες.

Ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, δήλωσε ότι αποδέχεται την αύξηση του αφορολόγητου και την κλιμακωτή αύξηση των εισοδηματικών ορίων, με ειδική μέριμνα για οικογένειες με πέντε ή περισσότερα παιδιά, ενώ επιβεβαίωσε την κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου. Τόνισε ότι οι αλλαγές είναι εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων.

Κομματική συναίνεση

Η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου (ΔΗΚΟ) χαιρέτισε τη θετική στάση του Υπουργού στις τροπολογίες, υπογραμμίζοντας τη σημασία συνεργασίας και συναίνεσης για την οικονομία και την επιχειρηματική ελκυστικότητα της Κύπρου.

Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ονούρφιος Κουλλάς, τόνισε ότι η πλειοψηφία στη Βουλή και η συναίνεση της Κυβέρνησης είναι απαραίτητες για θετικά αποτελέσματα, με έμφαση στη στήριξη της μεσαίας τάξης, των οικογενειών με φοιτητές και στη διατήρηση ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Ο Αλέκος Τρυφωνίδης (ΔΗΠΑ) ανέφερε ότι οι τροπολογίες θα στηρίξουν χαμηλόμισθους, μεσαία τάξη, χαμηλοσυνταξιούχους, μονογονεϊκές οικογένειες και επιχειρήσεις, παραμένοντας εντός των δημοσιονομικών πλαισίων.

Έκπληξη και δυσφορία από τα υπόλοιπα κόμματα

Η συμμαχία ΔΗΣΥ–ΔΗΚΟ–ΔΗΠΑ–ΕΔΕΚ προκάλεσε έκπληξη και δυσαρέσκεια στα υπόλοιπα κόμματα. Κομματικά στελέχη του ΑΚΕΛ εξέφρασαν τη δυσαρέσκεια τους για την απουσία τους από τη συνάντηση, ενώ ο βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, τόνισε ότι είχαν προτείνει παρόμοιες τροπολογίες από τον Σεπτέμβριο.

Ο πρόεδρος των Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης, χαρακτήρισε ατόπημα την μη πρόσκληση όλων των κομμάτων στη συνάντηση, σημειώνοντας ότι πολλές από τις συμφωνημένες προτάσεις είχαν κατατεθεί και από το κίνημά του.

Από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών διευκρινίστηκε ότι η χθεσινή συνάντηση πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία των κομμάτων και όχι του Υπουργού.