Μαραθώνιος διαβουλεύσεων για το νέο σύστημα αξιολόγησης εκπαιδευτικών – Στην Ολομέλεια μέσα Δεκεμβρίου

Σειρά συναντήσεων ξεκινά η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας σχετικά με το νέο πλαίσιο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, με στόχο να συγκεντρώσει γραπτώς τις τοποθετήσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, επιδιώκεται να διαπιστωθεί αν μπορούν να γίνουν στοχευμένες αλλαγές. Η επιτροπή φιλοδοξεί, πριν από την τελευταία συνεδρία της Ολομέλειας που προηγείται της τριήμερης συζήτησης του κρατικού προϋπολογισμού—την τελευταία νομοθετική πράξη του 2025—να έχει διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο τελικό κείμενο, δεδομένης της κοινής αναγνώρισης πως απαιτείται αναθεώρηση του τρόπου αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.

Στην πρόσφατη συνεδρία, η Επιτροπή Παιδείας άκουσε ξανά τις θέσεις όλων των φορέων, πριν την έναρξη της κατ’ άρθρον συζήτησης του νομοσχεδίου. Η απόφαση αυτή ικανοποίησε τόσο την υπουργό Παιδείας, Αθηνά Μιχαηλίδου, όσο και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος δήλωσε πως «χαίρομαι για το αποτέλεσμα της κατ’ άρθρον συζήτησης που θα ξεκινήσει στη Βουλή». Ο πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας, Παύλος Μυλωνάς, σημείωσε πως η επιτροπή θα πραγματοποιήσει επαφές με όλους τους εμπλεκόμενους για να καταγράψει αναλυτικά τις θέσεις τους.

Εν ολίγοις, η Επιτροπή Παιδείας θα συναντήσει τις οργανώσεις ώστε να παραλάβει γραπτώς όλα τα σημεία στα οποία διαφωνούν ή θεωρούν ότι απαιτούνται τροποποιήσεις, προτού προχωρήσει στον επόμενο κύκλο συζήτησης. Οι συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα και την Τρίτη, όπου οι οργανώσεις θα υποβάλουν τα αιτήματά τους, τα οποία στη συνέχεια θα διαβιβαστούν στο Υπουργείο Παιδείας ώστε να αξιολογηθεί ποια σημεία μπορούν να τροποποιηθούν. Παράλληλα, για να τηρηθούν τα στενά χρονοδιαγράμματα, η Επιτροπή αναμένεται να πραγματοποιήσει και έκτακτη συνεδρία, με στόχο το κείμενο να έχει οριστικοποιηθεί έως τις 11 Δεκεμβρίου, οπότε και αναμένεται η τελευταία συνεδρία της Ολομέλειας πριν από τη συζήτηση του προϋπολογισμού στις 15, 16 και 17 Δεκεμβρίου.

Υπενθυμίζεται πως το νέο σύστημα αξιολόγησης πρέπει να εγκριθεί και να δημοσιευθεί μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, όπως απαιτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε αντίθετη περίπτωση, υπάρχει κίνδυνος επιβολής προστίμου 60 εκατ. ευρώ προς την Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς η μεταρρύθμιση αυτή αποτελεί δράση-ορόσημο της προηγούμενης κυβέρνησης Αναστασιάδη και του Δημοκρατικού Συναγερμού.

Γι’ αυτό και η στάση του ΔΗΣΥ θεωρείται καθοριστική. Από τη μία, η παρούσα κυβέρνηση συνεχίζει μία μεταρρύθμιση που εισηγήθηκε η προηγούμενη, ωστόσο δεν κατέθεσε εγκαίρως στο Κοινοβούλιο. Από την άλλη, ενδεχόμενη αρνητική θέση του κόμματος θα έρχονταν σε αντίθεση με τις δικές του προηγούμενες πολιτικές επιλογές. Αν οι νέοι κανονισμοί δεν εγκριθούν, το πρόστιμο θα επιβαρύνει τους φορολογούμενους πολίτες—συμπεριλαμβανομένων και εκπαιδευτικών και βουλευτών—κάτι ιδιαίτερα δυσάρεστο ενόψει των επερχόμενων βουλευτικών εκλογών.

Την ίδια ώρα, όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά σχετικά με την προαναγγελθείσα απεργία της ΠΟΕΔ την ερχόμενη Τετάρτη, από τις 7:30 έως τις 9:00 το πρωί. Η οργάνωση εξετάζει τα νέα δεδομένα στο Διοικητικό Συμβούλιο, ωστόσο αυτό δεν συνεπάγεται απαραίτητα αναστολή της κινητοποίησης, η οποία θα αποφασιστεί από τα συλλογικά της όργανα.

Τα σημεία που προκάλεσαν διαφωνίες

Στη συζήτηση τέθηκαν ξανά τα θέματα που έχουν προκαλέσει τις μεγαλύτερες διαφωνίες. Πρωτεύον ζήτημα αποτελεί ο ρόλος του διευθυντή στη διαδικασία αξιολόγησης. Οι οργανώσεις ζήτησαν την αφαίρεση της σχετικής πρόνοιας, όμως το Υπουργείο Παιδείας είχε εξαρχής διαμηνύσει ότι πρόκειται για «κόκκινη γραμμή», καθώς τυχόν αφαίρεσή της θα ανέτρεπε την φιλοσοφία του πλαισίου. Στο πλαίσιο αναζήτησης συγκλίσεων, προτείνεται πενταετής μεταβατική περίοδος με έμφαση στη διαμορφωτική αξιολόγηση. Στο κείμενο που προωθήθηκε στη Βουλή υπάρχει πρόνοια ώστε στο τέλος της πενταετίας, με βάση τα δεδομένα της μεταξιολόγησης, να επανεξεταστεί ο ρόλος του διευθυντή και στην αριθμητική αξιολόγηση.

Το γεγονός ότι η ΟΕΛΜΕΚ επικαλείται την πενταετή μεταβατική περίοδο για να υποστηρίξει ότι το κείμενο παρουσιάζει ασάφειες ή κενά δημιουργεί ερωτήματα, καθώς μέχρι πρόσφατα ζητούσε να υπάρξει σαφές χρονοδιάγραμμα. Παράλληλα, πρόκειται για την ίδια οργάνωση που αντιδρούσε έντονα στη συμμετοχή του διευθυντή και είχε διακόψει μονομερώς τον διάλογο με το Υπουργείο.

Ένα δεύτερο σημείο διαφωνίας αφορά τον ρόλο του ανώτερου εκπαιδευτικού. Ο πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, Δημήτρης Ταλιαδώρος, υποστήριξε ότι ο θεσμός αυτός επιχειρεί να προάγει άτομα που δεν κρίνονται κατάλληλα για διοίκηση, αμφισβητώντας τη σκοπιμότητά του. Ωστόσο, το Υπουργείο ξεκαθαρίζει ότι ο ρόλος αυτός αφορά εκπαιδευτικούς που κρίνονται ικανοί για διοίκηση, αλλά επιλέγουν να παραμείνουν στη διδασκαλία—θέση που συναντάται και σε πολλά εκπαιδευτικά συστήματα του εξωτερικού και στα ιδιωτικά σχολεία.

Επιπλέον, οι οργανώσεις ζητούν γενικότερη στήριξη. Η υπουργός Παιδείας έχει διαβεβαιώσει πως το Υπουργείο θα βρίσκεται δίπλα στους εκπαιδευτικούς. Ως προς τις νέες θέσεις, για τις οποίες το ΑΚΕΛ υποστηρίζει πως δεν έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 2026, η υπουργός εξήγησε ότι για να ζητηθούν νέες θέσεις πρέπει πρώτα να συμφωνηθεί το πλαίσιο: «Μόλις συμφωνηθεί και περάσει, αρχίζουμε για τα υπόλοιπα αιτήματα· χωρίς πλαίσιο δεν μπορούμε να ζητούμε θέσεις ανεξέλεγκτα».

Τέλος, στους κανονισμούς περιλαμβάνεται και πρόνοια για άμεση εφαρμογή των διατάξεων. Η Αθηνά Μιχαηλίδου διευκρίνισε ότι αυτό δεν σημαίνει πως οι νέες θέσεις πρέπει να δημιουργηθούν άμεσα. «Έχουμε πενταετία. Η πρώτη εφαρμογή αφορά την επιμόρφωση. Δεν αρχίζουμε τώρα αυτό που προβλέπεται να εφαρμοστεί στην πενταετία». Τόνισε επίσης ότι η φιλοσοφία του πλαισίου σχεδιάστηκε σε συνεργασία με τους εταίρους, όχι αυθαίρετα, ενώ η Επιτροπή Παρακολούθησης διαθέτει όρους εντολής για να ολοκληρώσει τη διαδικασία σε συνεργασία με όλους.