«Ήρθε η ώρα για αποτελέσματα στο Κυπριακό», τόνισε ο Ειδικός Απεσταλμένος της ΕΕ για το Κυπριακό, Γιοχάνες Χαν, κατά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, το πρωί της Πέμπτης στο Προεδρικό Μέγαρο.

«Πιστεύω ότι είναι η στιγμή για αποτελέσματα. Μετά από τόσες δύσκολες στιγμές, θεωρώ ότι υπάρχει τώρα μια ευκαιρία· δεν θα πω η τελευταία, αλλά υπάρχει μια πραγματική ευκαιρία», σημείωσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, ο οποίος θα συναντηθεί την Παρασκευή και με τον κατοχικό ηγέτη, Τουφάν Έρχιουρμαν.

Απευθυνόμενος στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, ο κ. Χαν επισήμανε: «Η Ευρώπη στηρίζεται σε εσάς για να οικοδομήσετε μια καλή σχέση με τον Έρχιουρμαν, ώστε να ανοίξει ο δρόμος όχι μόνο για την επανέναρξη των συνομιλιών, αλλά και για την επίτευξη μιας οριστικής, θετικής λύσης του Κυπριακού».

«Να είστε σίγουρος ότι, αν εξαρτάται από εμένα, θα πετύχουμε», απάντησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Καλωσορίζοντας τον κ. Χαν παρουσία της Υφυπουργού Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Μαριλένας Ραουνά, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε: «Είμαστε ευτυχείς που σας έχουμε σε αυτή τη νέα προσπάθεια και ελπίζουμε ότι η σημερινή συνάντηση με τον κατοχικό ηγέτη, αλλά και οι δικές σας επαφές, θα ανοίξουν τον δρόμο για την επανέναρξη των συνομιλιών».

Πρόσθεσε: «Χάσαμε 2,5 χρόνια και τώρα είναι η ώρα να επικεντρωθούμε στην ουσία. Μεταβαίνω στη σημερινή συνάντηση με στόχο να συνεχιστούν οι συνομιλίες από εκεί που διακόπηκαν το καλοκαίρι του 2017. Η εμπλοκή της ΕΕ, η δική σας εμπλοκή, μπορεί να διευκολύνει την επανέναρξη των συνομιλιών και, φυσικά, την επίλυση του Κυπριακού».

Μετά τη συνάντηση, η οποία διήρκεσε πάνω από μιάμιση ώρα, ο κ. Χαν δήλωσε ότι ήταν μια πολύ εποικοδομητική συνάντηση.

«Συμφωνήσαμε, και δεν μπορώ να αποκαλύψω περισσότερα, πέρα από το ότι τώρα είναι η ώρα για αποτελέσματα. Ξέρουμε τι πρέπει να γίνει και είμαι πολύ αισιόδοξος ότι μπορεί να βρεθεί λύση εν ευθέτω χρόνω. Όλοι πρέπει να εργαστούν σκληρά για αυτό, αλλά είναι εφικτό. Όταν υπάρχει βούληση, υπάρχει και αποτέλεσμα», ανέφερε.

Σε ερώτηση σχετικά με τον ρόλο της ΕΕ στις συνομιλίες, ο κ. Χαν επεσήμανε ότι η συμμετοχή της στο τραπέζι δεν είναι θέμα ύψιστης προτεραιότητας, καθώς «κάθε λύση μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την εμπλοκή της ΕΕ». Συμπλήρωσε: «Προσπαθώ να εργαστώ σκληρά για αυτό. Είμαι ο Ειδικός Απεσταλμένος της ΕΕ, αλλά βασικό είναι να βρεθεί ένας καλός συμβιβασμός προς όφελος των πολιτών της Κύπρου, ώστε να δημιουργηθεί προστιθέμενη αξία και καλύτερες προοπτικές διαβίωσης σε όλα τα μέρη του νησιού».

Συνάντηση με Έρχιουρμαν

Ο κ. Χαν τόνισε ότι αυτός είναι ακριβώς ο στόχος της ΕΕ: η επίλυση της σύγκρουσης προς όφελος όλων.

Σε ερώτηση αν θα συναντηθεί με τον κ. Έρχιουρμαν, απάντησε ότι η συνάντηση θα γίνει την επόμενη μέρα.

Η Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Μαριλένα Ραουνά, η οποία συμμετείχε στη συνάντηση, χαρακτήρισε τη συνάντηση «ιδιαίτερα παραγωγική και εποικοδομητική».

«Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι εντείνονται οι ενέργειες της ΕΕ και του κ. Χαν για το Κυπριακό», σημείωσε, προσθέτοντας ότι ο κ. Χαν ενημέρωσε για σειρά επαφών που είχε με Υπουργούς Εξωτερικών κρατών-μελών της ΕΕ και που θα συνεχιστούν. Επεσήμανε επίσης τις προσπάθειες του κ. Χαν για επίσκεψη στην Άγκυρα στο πλαίσιο της εντολής του για το Κυπριακό.

Η κ. Ραουνά τόνισε τη σημασία της συνάντησης του κ. Χαν με τον κατοχικό ηγέτη και υπενθύμισε ότι «δεν μπορεί να υπάρξει συνολική λύση του Κυπριακού χωρίς την ΕΕ, καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος μέλος».

Σε ερώτηση για την ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στις συνομιλίες, η Υφυπουργός δήλωσε: «Η ΕΕ έχει ήδη ενεργότερη παρουσία. Ο κ. Χαν, πρώην Επίτροπος Διεύρυνσης, διαθέτει εξαιρετική γνώση των ευρωτουρκικών σχέσεων, κάτι που συζητήθηκε στη συνάντηση με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη».

Πρόσθεσε ότι η ΕΕ διαθέτει τα κατάλληλα εργαλεία για να συνεισφέρει καταλυτικά στις προσπάθειες επανέναρξης και προόδου των διαπραγματεύσεων. Τόνισε ότι κάθε λύση του Κυπριακού πρέπει να συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές της ΕΕ.

«Το έχουμε δει και στον προηγούμενο γύρο διαπραγματεύσεων ότι η παρουσία της ΕΕ είχε θετική επίδραση στην επίτευξη προόδου. Η ΕΕ στέκεται στο πλευρό της Κύπρου για την αναγκαία πρόοδο», σημείωσε.

Σε ερώτηση για συμμετοχή της ΕΕ σε άτυπη διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό, η κ. Ραουνά επισήμανε ότι «οι διαπραγματεύσεις είναι υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, κάτι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς εκεί υπάρχει η βάση λύσης και τα σχετικά ψηφίσματα. Η ΕΕ έρχεται να στηρίξει και να ενισχύσει τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών, και όπως είπε ο ίδιος ο κ. Χαν, δεν μπορεί να υπάρξει λύση χωρίς την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Νέα συνάντηση θα έχουν σήμερα ο διαπραγματευτής της ε/κ πλευράς, Μενελάος Μενελάου, και ο εκπρόσωπος του Τ/κ κατοχικού ηγέτη, Μεχμέτ Ντανά, με στόχο την προετοιμασία της αυριανής συνάντησης του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον Τουφάν Έρχιουρμαν.

Οι κύριοι Μενελάου και Ντανά θα συναντηθούν το πρωί της Τετάρτης για να συντονίσουν τα θέματα ενόψει της κοινής συνάντησης των δύο ηγετών την Πέμπτη, παρουσία της Προσωπικής Απεσταλμένης του ΓΓ των ΗΕ, Μαρίας Άνχελα Ολγκίν, η οποία βρίσκεται στο νησί από το περασμένο βράδυ της Πέμπτης και έχει ήδη πραγματοποιήσει χωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, και τον Τ/κ ηγέτη, Τουφάν Έρχιουρμαν.

Νωρίτερα την Πέμπτη, οι δύο ηγέτες θα επισκεφθούν τη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ).

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε δηλώσεις του χθες, χαρακτήρισε τις συναντήσεις της Πέμπτης ιδιαίτερα κρίσιμες. «Η πρώτη είναι η κοινή επίσκεψη στο ανθρωπολογικό εργαστήρι, όπου θέλω να στείλουμε ένα μήνυμα από κοινού με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη. Από εκεί και πέρα, ακολουθεί η συνάντηση, η πρώτη έπειτα από πολλά χρόνια στην παρουσία του Προσωπικού Απεσταλμένου του ΓΓ», ανέφερε.

Πρόσθεσε ότι «πηγαίνω σε αυτή τη συνάντηση με έναν στόχο: να δημιουργηθούν τα δεδομένα για επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά».

Επιπλέον, ο Πρόεδρος τόνισε πως «είμαι έτοιμος να συζητήσω και ΜΟΕ, ειδικά την υλοποίηση όσων συμφωνήσαμε με τον ΓΓ, καθώς και νέες ιδέες – έχω αρκετές – παράλληλα με την ουσιαστική δουλειά για επανέναρξη των συνομιλιών, γιατί αυτό είναι το βασικό ζητούμενο».

Σημειώνεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει συγκαλέσει συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου για την Παρασκευή, προκειμένου να ενημερωθεί η πολιτική ηγεσία για τα αποτελέσματα των επαφών.

Η πρώτη κατ’ ιδίαν συνάντηση μεταξύ του Tufan Erhürman και της προσωπικής εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, María Ángela Holguín, ολοκληρώθηκε έπειτα από περίπου μία ώρα εντατικών συνομιλιών, σε κλίμα που και οι δύο πλευρές χαρακτήρισαν παραγωγικό. Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε τρεις βασικούς άξονες: τη μεθοδολογία που προτείνει η τουρκοκυπριακή πλευρά, το πακέτο των δέκα μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, καθώς και τα πρακτικά ζητήματα που έχουν προκύψει στα οδοφράγματα, με επίκεντρο τον Άγιο Δομέτιο.

Ο Erhürman παρουσίασε αναλυτικά την «μεθοδολογία τεσσάρων σημείων» που προτείνει η τουρκοκυπριακή πλευρά, εξηγώντας στη Holguín τη λογική και τον σκοπό κάθε παραμέτρου. Σύμφωνα με τον ίδιο, η προσέγγιση αυτή στοχεύει στη δημιουργία ενός πλαισίου εργασίας που θα επιτρέψει τη συστηματική και αποτελεσματική προώθηση της διαδικασίας. Παράλληλα, ενημέρωσε την ειδική απεσταλμένη για το πακέτο των δέκα μέτρων που παρουσίασε στην πρόσφατη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, το οποίο περιλαμβάνει τόσο ζητήματα καθημερινότητας όσο και πρωτοβουλίες που μπορούν να βελτιώσουν το κλίμα μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

Ιδιαίτερη μνεία έγινε στα σημεία διέλευσης Λουρουτζίνας, Μιας Μηλιάς και Πυρόι, καθώς και στο έργο εγκατάστασης ηλιακών συλλεκτών στη νεκρή ζώνη, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Erhürman τόνισε ότι πρόκειται για πρωτοβουλίες με άμεσες θετικές συνέπειες για την καθημερινότητα των πολιτών, εφόσον υπάρξει τεχνική πρόοδος και πολιτική βούληση.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης αφιερώθηκε στο οδόφραγμα του Αγίου Δομετίου, όπου η συμφόρηση των τελευταίων ημερών έχει προκαλέσει έντονη ταλαιπωρία. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης επισήμανε ότι πριν ξεκινήσουν τα έργα στη νεκρή ζώνη, είχε προηγηθεί επιτόπια επίσκεψη για εντοπισμό των προβλημάτων, τα οποία παραμένουν άλυτα λόγω της περιορισμένης λειτουργίας των φυλακίων ελέγχου στη νότια πλευρά. Σημείωσε ότι το θέμα περιλαμβάνεται επίσης στις δέκα προτάσεις που τέθηκαν ενώπιον του Christodoulides, επιμένοντας πως η λειτουργία τριών νέων θαλάμων και η ενίσχυση του προσωπικού θα έλυνε άμεσα την κατάσταση.

Ο Erhürman αναφέρθηκε και στις δημόσιες τοποθετήσεις στελεχών της Λευκωσίας και Ελληνοκυπρίων πολιτών, που έχουν επίσης επισημάνει καθυστερήσεις και δυσλειτουργίες. Ενημέρωσε τη Holguín ότι βρίσκονται ήδη σε επαφή με τον Ελληνοκύπριο διαπραγματευτή Μενέλαο Μενελάου, ενώ στελέχη της «προεδρίας» του Τουρκοκύπριου ηγέτη – ο Mehmet Dânâ και ο Mustafa Ergüven – έχουν πραγματοποιήσει επιτόπιες διαπιστώσεις στον Άγιο Δομέτιο.

Με έμφαση, ο Erhürman είπε στη Holguín ότι η επίλυση του ζητήματος είναι εφικτή εφόσον ληφθούν υπόψη οι τεχνικές εισηγήσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς. «Όταν δεν μπορούμε να προχωρήσουμε ούτε σε τόσο απλά ζητήματα, είναι λογικό να προβληματίζεται κανείς για το πώς θα προχωρήσουμε στα δυσκολότερα», ανέφερε χαρακτηριστικά, καλώντας να γίνουν άμεσα οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να μη συνεχιστεί η καθημερινή ταλαιπωρία των πολιτών.

Η Holguín, από την πλευρά της, δήλωσε ικανοποιημένη που βρίσκεται εκ νέου στην Κύπρο και συνεχάρη τον Erhürman για την ανάληψη της ηγεσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Χαρακτήρισε τη συνάντηση «θετική και χρήσιμη» και εξέφρασε την πρόθεσή της να φιλοξενήσει την επόμενη εβδομάδα συνάντηση των δύο ηγετών, με στόχο να υπάρξει «ουσιαστική και συγκεκριμένη πρόοδος». Υπενθύμισε τη σημασία της πρόσφατης συνεδρίασης της Τεχνικής Επιτροπής για τη Νεολαία στο Αμμάν, την οποία χαρακτήρισε εξαιρετικά παραγωγική, υπογραμμίζοντας πως η νέα ατμόσφαιρα στο νησί αποτελεί θετικό υπόβαθρο για τα επόμενα βήματα.

Η ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ κατέστησε σαφές ότι θα επιδιώξει μια αποδοτική τριμερή συνάντηση με τους δύο ηγέτες μόλις ολοκληρώσει τις διμερείς επαφές της. Ο Erhürman, από την πλευρά του, εξέφρασε ετοιμότητα για οποιαδήποτε νέα συνάντηση ή τεχνική επαφή κριθεί απαραίτητη πριν από την τριμερή, σημειώνοντας πως ελπίζει ότι στα τρία βασικά θέματα που παρουσίασε στη Holguín θα υπάρξει «απτή πρόοδος» στην επόμενη συνεδρίαση.

Σε ερώτηση για την πιθανότητα σύγκλησης νέας συνόδου 5+1, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης απάντησε ότι δεν απορρίπτει τη διαδικασία, αλλά θεωρεί πως χρειάζεται προετοιμασία στη Λευκωσία ώστε να έχουν ουσιαστικό αποτέλεσμα τυχόν μελλοντικές συναντήσεις. «Οι προηγούμενες συναντήσεις σε Νέα Υόρκη και Γενεύη δεν απέδωσαν. Στόχος μου είναι οι λύσεις να βρίσκονται εδώ», τόνισε.

Η Holguín, κλείνοντας, σημείωσε ότι η επιτυχία της διαδικασίας προϋποθέτει τη στήριξη των πολιτών προς τους ηγέτες τους: «Ελπίζω σε μια καλή και παραγωγική εβδομάδα», ανέφερε, εκφράζοντας την αισιοδοξία της ότι η νέα δυναμική που διαμορφώνεται στο νησί μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός προόδου στο Κυπριακό.