Νέος Γεωπολιτικός Άξονας: Ινδία, Ελλάδα και Κύπρος αλλάζουν τις ισορροπίες στη Μεσόγειο

Ένας άνευ προηγουμένου άξονας Ινδίας–Ελλάδας–Κύπρου αναπτύσσεται ραγδαία μέσω της αμυντικής συνεργασίας, αντισταθμίζοντας άμεσα την περιφερειακή επιρροή της Τουρκίας και αναγκάζοντας την Άγκυρα να εκδώσει αυστηρή προειδοποίηση σχετικά με αναγκαία στρατιωτικά αντίμετρα.

Μια βαθιά αναδιάταξη των συσχετισμών ισχύος βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ανατολική Μεσόγειο, αποτέλεσμα της στοχευμένης απόφασης του Νέου Δελχί να αμφισβητήσει έναν γεωπολιτικό αντίπαλο στο ίδιο του το «γειτονικό» περιβάλλον. Η αποφασιστική στρατηγική στροφή της Ινδίας προς την Ελλάδα και την Κύπρο θεωρείται από τους αναλυτές όχι μόνο ως οικονομική ευκαιρία, αλλά και ως άμεση απάντηση στην πολυετή και έντονη υποστήριξη που παρέχει η Τουρκία στο Πακιστάν, ιδίως μετά τα πρόσφατα συνοριακά επεισόδια και τις περιφερειακές εντάσεις.

Η αναδυόμενη τριμερής συμμαχία, με συχνές κοινές ναυτικές ασκήσεις, υψηλού επιπέδου αμυντικές συμφωνίες και νέους οικονομικούς διαδρόμους, λειτουργεί πλέον ως στρατηγικό αντίβαρο στην αυξανόμενη επιρροή και τη διεκδικητική στάση της Τουρκίας υπό τον Πρόεδρο Recep Tayyip Erdoğan. Η παρουσία της Ινδίας στο Αιγαίο και στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου «εξάγει» ουσιαστικά την περίπλοκη αντιπαλότητα της Νότιας Ασίας, μετατρέποντας την Ανατολική Μεσόγειο σε νέο πεδίο γεωπολιτικού ανταγωνισμού.

Ο νέος γεωπολιτικός άξονας συνδυάζει ισχυρές οικονομικές και στρατιωτικές φιλοδοξίες. Στο οικονομικό επίπεδο, η συνεργασία εναρμονίζεται με τον India–Middle East–Europe Economic Corridor (IMEC), καθιστώντας την Ελλάδα και την Κύπρο σημαντικές πύλες για το εμπόριο της Ινδίας στην Ευρώπη, παρακάμπτοντας παραδοσιακές διαδρομές. Ταυτόχρονα, οι στρατιωτικοί δεσμοί ενισχύθηκαν: πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες κοινές ναυτικές ασκήσεις, ενώ το ελληνικό αμυντικό κατεστημένο έχει ζητήσει μόνιμη παρουσία των ινδικών ενόπλων δυνάμεων στη Μεσόγειο και στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ο άξονας Νέο Δελχί–Αθήνα–Λευκωσία

Η Ινδία, αξιοποιώντας τη θέση της ως παγκόσμιου παραγωγού αμυντικού εξοπλισμού και πάροχο ασφάλειας, βρίσκει πρόθυμους εταίρους στην Αθήνα και τη Λευκωσία, που συμμερίζονται κοινές ανησυχίες σχετικά με τον μεγαλύτερο γείτονά τους, την Τουρκία.

Αμυντική συνεργασία: Ινδία και Κύπρος δεσμεύονται για ενίσχυση της συνεργασίας σε άμυνα, κυβερνοασφάλεια και ασφάλεια στη θάλασσα, όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός Narendra Modi. Παράλληλα, η Ινδία επιταχύνει τη στρατιωτική συνεργασία με την Ελλάδα, στοχεύοντας σε μια πιο διαρκή επιχειρησιακή παρουσία στην περιοχή.

Διασυνδεσιμότητα και πρόσβαση: Η απευθείας αεροπορική σύνδεση μεταξύ Ινδίας και Ελλάδας, πρωτοφανής εξέλιξη, ενισχύει τόσο πρακτικά όσο και συμβολικά την ταχύτατα αναπτυσσόμενη οικονομική και στρατηγική σχέση.

Ο ρόλος της Κύπρου: Η συνεργασία με την Κύπρο είναι καθοριστική, καθώς το Νέο Δελχί επιδιώκει να ενσωματώσει τη στρατηγική του στον τομέα άμυνας και οικονομίας στα βασικά νησιά και θαλάσσια πεδία της Ανατολικής Μεσογείου.

Η αντίδραση της Άγκυρας: Μια άμεση προειδοποίηση

Η δημιουργία αυτού του στρατηγικού τριγώνου δεν έχει περάσει απαρατήρητη στην Άγκυρα. Τούρκοι αξιωματούχοι παρακολουθούν με ανησυχία την εμβάθυνση των δεσμών, θεωρώντας τις συνεργασίες στρατηγικού «περικυκλώματος».

Η ένταση αποτυπώθηκε με σαφήνεια από τον Υπουργό Εξωτερικών Hakan Fidan, ο οποίος τόνισε:

«Υπάρχουν ζώνες συμμαχιών κατά της Τουρκίας στη Μεσόγειο… Θα λάβουμε διπλωματικά και στρατιωτικά μέτρα».

Η τοποθέτηση αυτή, από την «καρδιά» της τουρκικής διπλωματίας, δείχνει ότι η Άγκυρα θεωρεί τις νέες συνεργασίες εχθρικές «περιοχές συμμαχιών» και είναι έτοιμη να αντιδράσει, ενδεχομένως με διπλωματικά και στρατιωτικά αντίμετρα.

Το κλίμα αυτό αντικατοπτρίζεται και στις ανησυχίες της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου» (ΤΔΒΚ), με δηλώσεις του Προέδρου της «Βουλής», ο οποίος επέκρινε την κλιμάκωση της στρατιωτικής συνεργασίας Ισραήλ–Κύπρου, απορρίπτοντας συμμαχίες που απειλούν τα τουρκικά συμφέροντα.

Το τέλος μιας ανεμπόδιστης περιφερειακής κυριαρχίας;

Η παρέμβαση της Ινδίας «διεθνοποιεί» μια μακρόχρονη περιφερειακή διένεξη. Ευθυγραμμίζοντας στρατηγικά τα συμφέροντά της με εκείνα της Ελλάδας και της Κύπρου, το Νέο Δελχί αλλάζει τη «μήτρα» ισχύος, μετατρέποντας μια τοπική αντιπαράθεση σε ζήτημα διεθνούς ασφάλειας.

Για την Τουρκία, η αυξανόμενη παρουσία του ινδικού Πολεμικού Ναυτικού και η θεσμοθέτηση αυτών των αμυντικών δεσμών σηματοδοτούν πιθανό τέλος μιας περιόδου σχεδόν ανεμπόδιστης περιφερειακής κυριαρχίας. Η πρόκληση περιπλέκεται καθώς Ελλάδα και Κύπρος συνεργάζονται στενά με περιφερειακούς αντιπάλους της Άγκυρας, όπως Αίγυπτο και Ισραήλ, αλλά και με μουσουλμανικές χώρες (Κατάρ, ΗΑΕ, Σαουδική Αραβία). Οι εκτεταμένες αυτές συμμαχίες δημιουργούν ένα πολύπλοκο πλέγμα στρατηγικών συνεργασιών, αμφισβητώντας τις τουρκικές θαλάσσιες διεκδικήσεις και τη διπλωματική επιρροή, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή πολυπολικής ασφάλειας στη Μεσόγειο.