Ο κύκλος των αυταπάτων και της θεσμικής παρακμής

του Χάρη Θεραπή

Η κυπριακή κοινωνία είναι πράγματι απογοητευμένη. Κουράστηκε από τα λάθη, την αλαζονεία και την ανικανότητα εκείνων που κυβερνούσαν για χρόνια. Και έχει κάθε δικαίωμα. Αλλά εδώ αρχίζει το πραγματικό πρόβλημα: ενώ τα παλιά κόμματα έχασαν το μέτρο και την επαφή με την πραγματικότητα, η απάντηση που γεννιέται απέναντί τους είναι μια πολιτική πρόταση χωρίς πρόγραμμα, χωρίς δομές και χωρίς στοιχειώδη κατανόηση του πώς λειτουργεί η Πολιτεία.

Το σύνθημα «θα ψηφίζετε από το app και θα εφαρμόζουμε ό,τι βγει» δείχνει ξεκάθαρα την ευκολία με την οποία κάποιοι θεωρούν ότι μπορεί να λειτουργήσει ένα κράτος. Δεν είναι δημοκρατία αυτό. Είναι ψηφιακός εντυπωσιασμός. Ο κρατικός προϋπολογισμός — ένα τεχνικό, νομικό και οικονομικό κείμενο χιλίων σελίδων — δεν αποφασίζεται με ένα “ναι” ή “όχι” στο κινητό. Τα νομοσχέδια για ενέργεια, ασφάλεια, φορολογία, ψηφιακές υποδομές δεν λύνονται σαν quiz στα stories. Και φυσικά, η «Άμεση Δημοκρατία» που ευαγγελίζονται δεν προβλέπεται καν στο Σύνταγμα. Είναι ανέφικτη.

Το μεγαλύτερο όμως οξύμωρο: δηλώνουν «αντισυστημικοί», ενώ επιδιώκουν να μπουν στο σύστημα — στη Βουλή, στο Εθνικό Συμβούλιο, στις επιτροπές. Θέλουν να γίνουν αυτοί που θα κληθούν να κάνουν αυτό που οι ίδιοι καταγγέλλουν. Αντισυστημικός μέσα στο σύστημα; Πολύ απλά, δεν γίνεται. Κάπου τελειώνουν τα συνθήματα και αρχίζει η πραγματικότητα.

Όμως ας είμαστε ξεκάθαροι: αυτό το κενό που εκμεταλλεύονται, δεν προέκυψε τυχαία. Το δημιούργησαν τα ίδια τα πολιτικά κόμματα. Κόμματα εγκλωβισμένα στον μικροκομματισμό, διαλυμένα οργανωτικά, χωρίς παραγωγή πολιτικής, χωρίς όραμα και χωρίς καμία αίσθηση του τι ζει καθημερινά ο πολίτης. Απέτυχαν να δώσουν λύσεις σε στέγαση, σε υγεία, σε ακρίβεια, σε διαφθορά, σε παιδεία. Απέτυχαν να ακούσουν, να διαμορφώσουν προτάσεις, να παράξουν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Δεν διάβασαν τα σημεία των καιρών και τώρα πληρώνουν το τίμημα.

Και ανάμεσα στις δύο αυτές αποτυχίες — την κόπωση του παλιού και την ευκολία του νέου — μένει ο πολίτης. Μόνος, εξαπατημένος από τη μια, κολακευμένος από την άλλη, χωρίς πραγματική πολιτική πρόταση μπροστά του.

Η Κύπρος δεν χρειάζεται ούτε το παλιό που ξεθώριασε από την αλαζονεία, ούτε το “νέο” που στηρίζεται στην άγνοια και στο θέαμα. Χρειάζεται πολιτική με σχέδιο. Με πρόγραμμα. Με διαφάνεια, λογοδοσία και θεσμική σοβαρότητα. Χρειάζεται κόμματα που θα παράγουν πολιτικές, όχι memes. Πολιτικούς που θα δίνουν λύσεις, όχι υποσχέσεις. Και μια νέα γενιά που θα συνδέει την ενέργεια με τη γνώση — όχι με τα views.

Η χώρα δεν κυβερνιέται με likes. Η χώρα κυβερνιέται με ευθύνη. Και αυτό, προς το παρόν, λείπει και από τους δύο πόλους: και από όσους απέτυχαν για χρόνια, και από όσους τώρα εμφανίζονται με άδεια χέρια και μεγάλη αυτοπεποίθηση.
Ώρα να τελειώσει το θέατρο — από όλες τις πλευρές.

*Ο Χάρης Θεραπής είναι ο Διευθυντής του Vouli.TV