Για πρώτη φορά στην πολιτική ιστορία της Κύπρου τρία ελληνοκυπριακά κόμματα έχουν συμπεριλάβει Τουρκοκύπριους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιό τους για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου. Πρόκειται για τους Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, Χουλουσί Κιλίμ και Οζ Καραχάν. Ο Νιαζί Κιζίλγιουρεκ βρίσκεται στο ευρωψηφοδέλτιο του ΑΚΕΛ, ο Χουλουσί Κιλίμ στο ευρωψηφοδέλτιο του Βολτ Κύπρος και ο Οζ Καραχάν σε αυτό του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών. Οι τρεις Τουρκοκύπριοι υποψήφιοι δεν διεκδικούν την ψήφο μόνο των 570 χιλιάδων περίπου Ελληνοκυπρίων που είναι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο και των 11 χιλιάδων κοινοτικών, αλλά και την ψήφο αρκετών χιλιάδων Τουρκοκύπριων. Συγκεκριμένα, διεκδικούν την ψήφο πέραν των 83 χιλιάδων Τουρκοκύπριων που είναι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο σήμερα. Αν και το 2019 ψήφισαν μόνο 5.804 άτομα από τους 80.682 Τουρκοκύπριους που ήταν εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο. Ωστόσο, αυτή τη φορά οι προσδοκίες για τη συμμετοχή των Τουρκοκύπριων ψηφοφόρων είναι πολύ μεγαλύτερες.
Νιαζί Κιζίλγιουρεκ
Ο Νιαζί Κιζίλγιουρεκ (Niyazi Kızılyürek) είναι ο πρώτος και ο μοναδικός Τουρκοκύπριος που κατάφερε να εκλεγεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ από το 2019 και συμμετέχει στην πολιτική ομάδα Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά – Βόρεια Πράσινη Αριστερά. Είναι μέλος της Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και συμμετέχει στην αντιπροσωπεία για τις σχέσεις με την Παλαιστίνη. Υπήρξε εισηγητής αρκετών εκθέσεων για πολλά και διάφορα ζητήματα και γενικότερα θεωρείται από τους πιο δραστήριους και αποτελεσματικούς ευρωβουλευτές της Κύπρου.
Ο κ. Κιζίλγιουρεκ γεννήθηκε στο μεικτό χωριό Ποταμιά της επαρχίας Λευκωσίας το 1959. Κατά τη διάρκεια των δικοινοτικών συγκρούσεων τα χρόνια 1963-64 η οικογένειά του αναγκάστηκε να μετακινηθεί στο χωριό Λουρουτζίνα. Η οικογένεια του Νιαζί Κιζίλγιουρεκ αναγκάστηκε να προσφυγοποιηθεί για δεύτερη φορά κατά την τουρκική εισβολή στο νησί, το 1974, και να μετακινηθεί στο κατεχόμενο χωριό Αργάκι. Σπούδασε κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης στη Γερμανία και εκπόνησε διατριβή σχετικά με το κυπριακό πρόβλημα και τις διεθνείς σχέσεις. Το 1995 διορίστηκε λέκτορας στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Έφτασε στη θέση του αναπληρωτή καθηγητή ενώ μέχρι την εκλογή του στη θέση του ευρωβουλευτή ήταν πρόεδρος του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών. Μιλά και γράφει την τουρκική, την ελληνική, την αγγλική, τη γαλλική και τη γερμανική γλώσσα. Έχει συγγράψει αρκετά βιβλία με θέμα το Κυπριακό και υπερασπίζεται το ιδεώδες της ολικής Κύπρου. Μιας επανενωμένης και ομοσπονδιακής Κύπρου. Υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Κίνησης για «Ανεξάρτητη και Ομοσπονδιακή Κύπρο» που πραγματοποίησε και την πρώτη πολιτική συνάντηση Ε/Κ και Τ/Κ στο Βερολίνο το 1989. Μάλιστα, το 1997 έλαβε το βραβείο Αμπντί Ιπεκτσί για την προσφορά του στην προσέγγιση μεταξύ των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο, αλλά και μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Επίσης, το 2006 βραβεύτηκε από το γαλλικό κράτος με τη διάκριση «Ιππότης του Ακαδημαϊκού Φοίνικα» για την επιστημονική του προσφορά και τον αγώνα του για την ειρήνη στην Κύπρο.
Χουλουσί Κιλίμ
Ο Χουλουσί Κιλίμ (Hulusi Kilim) είναι ο πρώτος Τουρκοκύπριος που κατέλαβε θέση στην ανώτατη ηγεσία κόμματος στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Είναι γενικός γραμματέας του Βολτ Κύπρος και συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια επανένωσης του νησιού και στην επίτευξη ειρήνης σε μια ομοσπονδιακή Κύπρο. Για τον σκοπό αυτόν έχει μάθει την ελληνική γλώσσα. Υπήρξε ενεργό μέλος της Πρωτοβουλίας Αμμοχώστου και ιδρυτικό μέλος της Δικοινοτικής Πρωτοβουλίας Αμμοχώστου, μιας πρωτοβουλίας που έλαβε το Βραβείο Ευρωπαίου Πολίτη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2018. Επίσης, διετέλεσε για δύο θητείες αντιπρόεδρος του Antenna Αμμοχώστου του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Φοιτητών (AEGEE), ενός μη πολιτικού ευρωπαϊκού δικτύου νεολαίας. Έχει εκπαιδευτεί στην επίλυση συγκρούσεων και παρακολούθησε προγράμματα ηγεσίας κρίσιμης μάζας στις ΗΠΑ.
Ο κ. Κιλίμ, με ρίζες από την Αμαργέτη της Πάφου και την Αμμόχωστο, γεννήθηκε το 1989 και μεγάλωσε στην Αμμόχωστο. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο του Bath στο Ηνωμένο Βασίλειο, και ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στη Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Logistics στο Πανεπιστήμιο του Warwick. Σήμερα είναι επιχειρηματίας, ειδικός στο μάρκετινγκ και την επικοινωνία, υπεύθυνος επιχειρηματικής στρατηγικής στον κλάδο των καταναλωτικών αγαθών.
Οζ Καραχάν
Ο Οζ Καραχάν (Oz Karahan) είναι Τουρκοκύπριος πολιτικός ακτιβιστής, αρθρογράφος στην εφημερίδα «Avrupa» και πρόεδρος της «Ένωσης Κυπρίων» (Union of Cypriots). Ανήκει στον κύκλο του γνωστού Τουρκοκύπριου δημοσιογράφου Σενέρ Λεβέντ και βρισκόταν στο ψηφοδέλτιο του Κινήματος Γιασεμί στις ευρωεκλογές του 2019. Υπήρξε μέλος και ηγήθηκε οργάνωσης νεολαίας με το όνομα LINOBAMBAKI που ήταν ενεργή κατά τη διάρκεια των συλλαλητηρίων των Τουρκοκύπριων του 2011 κατά της Τουρκίας. Σύμφωνα με τη Wikipedia, ο κ. Καραχάν ήταν ένας από τους ιδρυτές της Παγκόσμιας Ένωσης Τουρκόφωνων Κυπρίων (WUTC), η οποία αγωνίστηκε εναντίον της τουρκικής κατοχής και της κοινωνικής και πολιτιστικής καταπίεσης που αντιμετωπίζουν οι τουρκόφωνοι Κύπριοι στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου εξαιτίας της Τουρκίας. Βρίσκεται στη «μαύρη λίστα» της Τουρκίας λόγω της ακτιβιστικής του δράσης στο θέμα του Κυπριακού και της αρθρογραφίας του στην τ/κ εφημερίδα «Avrupa». Ο ίδιος θεωρεί ότι η ιδέα μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας αποτελεί μια στρατηγική που χρησιμοποιούν η Τουρκία και η Δύση για να καθυστερήσουν την αντιμετώπιση του προβλήματος ενόσω συνεχίζεται ο εποικισμός. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι η Τουρκία έχει πλέον εγκαταλείψει αυτήν την προσέγγιση και θεωρεί ότι είναι ψευδαίσθηση να πιστεύουμε ότι είναι πιθανή μια λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Έτσι, αγωνίζεται για μια ενιαία, κοσμική, και πλουραλιστική Κύπρο, ελεύθερη από την ξένη στρατιωτική παρουσία.
Ο κ. Καραχάν γεννήθηκε το 1990 και μεγάλωσε στην Αμμόχωστο. Ακολούθως, μετακόμισε στη Λάρνακα από όπου κατάγονται κάποια μέλη της οικογένειάς του. Σήμερα κατοικεί στις ελεύθερες περιοχές και συγκεκριμένα στον Δήμο Αγλαντζιάς. Έχει σπουδάσει Παγκόσμια Πολιτική και Ανάλυση Συγκρούσεων στο Πανεπιστήμιο των Ηνωμένων Εθνών για την Ειρήνη και συνέχισε την εκπαίδευσή του στην Επικοινωνία για την Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο του Μάλμο. Έζησε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, συμμετέχοντας σε πολιτικές δραστηριότητες ως μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος ΗΠΑ και του αντίστοιχου κόμματος στη Σουηδία. Ο κ. Καραχάν είναι και μουσικός και έχει γράψει παραδοσιακά τραγούδια όπως το Gavur İmam İsyanı (Gavur Imam Revolt) που αφορά τον αγώνα του Κύπριου ήρωα Gavur Imam κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για την απελευθέρωση της Κύπρου και των Κυπρίων τον 19ο αιώνα.
Ελπίδες για αυξημένη προσέλευση
Στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου αναμένεται ότι θα υπάρξει σημαντική αύξηση στην προσέλευση των Τουρκοκύπριων ψηφοφόρων λόγω του κλίματος εμπιστοσύνης που δημιουργήθηκε από την πετυχημένη και δυναμική παρουσία του Νιαζί Κιζίλγιουρεκ στο Ευρωκοινοβούλιο, ο οποίος εκλέχθηκε το 2019 και επαναδιεκδικεί την έδρα. Αύξηση της συμμετοχής των Τουρκοκύπριων ψηφοφόρων αναμένεται και λόγω της πολιτικής κατάστασης που υπάρχει σήμερα στο βόρειο μέρος του νησιού, με την επικράτηση της τουρκοκυπριακής Δεξιάς και την πολιτική της καταπίεσης που εφαρμόζει η Άγκυρα σε βάρος των προοδευτικών δυνάμεων. Δύο δεδομένα που φαίνεται ότι έχουν ενεργοποιήσει το ένστικτο της πολιτικής επιβίωσης στην τουρκοκυπριακή Αριστερά και όσους Τουρκοκύπριους επιθυμούν να διατηρήσουν το κυπριακό στοιχείο της συλλογικής τους ταυτότητας. Ακριβώς για τούτο τον λόγο η αυξημένη προσέλευση των Τουρκοκυπρίων θεωρείται ότι θα στείλει συγκεκριμένα μηνύματα προς την Άγκυρα και την Ευρώπη ως προς τη διεκδίκηση πολιτικής αυτονομίας. Εξάλλου, η τουρκοκυπριακή Αριστερά έχει ανάγκη μια τέτοια νίκη απέναντι στον αντιευρωπαϊστή Ερσίν Τατάρ που ως ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας έχει δηλώσει ουκ ολίγες φορές ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν έχουν ανάγκη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εκλογή ενός Τουρκοκύπριου ευρωβουλευτή θα επαναφέρει το κλίμα της αισιοδοξίας στην τουρκοκυπριακή Αριστερά και θα ενισχύσει την αυτοπεποίθησή της στην προσπάθεια διεκδίκησης της τουρκοκυπριακής ηγεσίας.
Διάσπαση vs πλουραλισμός
Η κάθοδος τριών Τουρκοκυπρίων στις ευρωεκλογές, και μάλιστα σε ξεχωριστούς συνδυασμούς, δημιουργεί την πιθανότητα της πολυδιάσπασης της τουρκοκυπριακής ψήφου με κίνδυνο να μην εκλεγεί κανένας τελικά από τους τρεις υποψηφίους. Βέβαια, το σενάριο αυτό λειτουργεί ως ένα είδος εκβιασμού της ψήφου των Τουρκοκυπρίων υπέρ του νυν ευρωβουλευτή Νιαζί Κιζίλγιουρεκ. Όμως, ο ρεαλισμός επιτάσσει τη στήριξη του Τουρκοκύπριου υποψηφίου που βρίσκεται στο ψηφοδέλτιο του κόμματος με τις περισσότερες πιθανότητες για εκλογή ευρωβουλευτή. Εάν δηλαδή ο στόχος είναι η εκλογή ενός τουλάχιστον Τουρκοκύπριου ευρωβουλευτή. Αυτό δείχνουν οι μετρήσεις και οι προβλέψεις των δημοσκοπήσεων που είδαν το φως της δημοσιότητας, όμως όλα θα κριθούν από την προσέλευση των Τουρκοκυπρίων. Μια προσέλευση που θα ξεπερνούσε τις 20.000 θα έδινε πιθανότητες και για εκλογή δεύτερου υποψηφίου. Ο πλουραλισμός και η πολυφωνία, από την άλλη, αποτελούν βασικά στοιχεία μιας δημοκρατίας και άρα η ύπαρξη διαφορετικών επιλογών δεν μπορεί παρά να αποτελεί επιθυμητή κατάσταση.
Πηγή: Politis
