Οκτώ χρόνια μετά το ναυάγιο των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά, η άτυπη συνάντηση στη Γενεύη για το Κυπριακό έφερε μια αίσθηση αισιοδοξίας. Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Antonio Guterres, ανακοίνωσε θετικά αποτελέσματα, υπογραμμίζοντας την εποικοδομητική στάση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, και την υποστήριξη των εγγυητριών δυνάμεων. Παράλληλα, οι προσπάθειες του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Ersin Tatar, να εισαγάγει θέματα εκτός του συμφωνημένου πλαισίου απέτυχαν να κερδίσουν έδαφος.

Ο Guterres ανακοίνωσε ότι θα διορίσει έναν νέο Προσωπικό Απεσταλμένο για το Κυπριακό, ο οποίος θα αναλάβει την προετοιμασία των επόμενων βημάτων. Αν και δεν αποκάλυψε το όνομα του απεσταλμένου, εξέφρασε την ελπίδα ότι αυτή η κίνηση θα ενισχύσει τη διαδικασία.

Συμφωνήθηκε η διεξαγωγή μιας νέας άτυπης διάσκεψης στα τέλη Ιουλίου, με την ίδια σύνθεση (Κύπρος, Τουρκία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο και ΟΗΕ). Αυτή η απόφαση αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την επανέναρξη των συνομιλιών.

Η συνάντηση κατέληξε σε συμφωνία για έξι πρωτοβουλίες οικοδόμησης εμπιστοσύνης, οι οποίες περιλαμβάνουν:

  • Το άνοιγμα τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης: Μια Μηλιά, Λουρουτζίνα, Κόκκινα – Πυρόι και Αθηαίνου.
  • Δημιουργία Τεχνικής Επιτροπής για τη Νεολαία.
  • Αποναρκοθέτηση σε συγκεκριμένες περιοχές.
  • Πρωτοβουλίες για το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης του Μεταλλείου Σκουριώτισσας.
  • Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων στη νεκρή ζώνη.
  • Αποκατάσταση νεκροταφείων.

Ο Ersin Tatar προσπάθησε να εισαγάγει θέματα εκτός του συμφωνημένου πλαισίου, όπως οι υδρογονάνθρακες και η διαχείριση των υδάτινων πόρων. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι αυτά τα ζητήματα αφορούν την κυριαρχία της Κύπρου και μπορούν να συζητηθούν μόνο με την Τουρκία.

Επιπλέον, ο Tatar πρότεινε τη δημιουργία ενός Κυπριακού Συμβουλίου Συνεργασίας, μια ιδέα που δεν βρήκε ανταπόκριση. Ο Χριστοδουλίδης επεσήμανε ότι μια τέτοια πρόταση είναι εκτός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών και δεν μπορεί να συζητηθεί.

Στη δήλωσή του μετά τη συνάντηση, ο Antonio Guterres εξέφρασε την αισιοδοξία του για τα αποτελέσματα. «Οι συζητήσεις διεξήχθησαν σε εποικοδομητικό κλίμα, με αμφότερες τις πλευρές να επιδεικνύουν σαφή δέσμευση για την επίτευξη προόδου και τη συνέχιση του διαλόγου», δήλωσε.

Ο Guterres ανέφερε ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν σε μια σειρά πρωτοβουλιών για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων σημείων διέλευσης, της αποναρκοθέτησης και της δημιουργίας της Τεχνικής Επιτροπής για τη Νεολαία. Επιπλέον, εξέφρασε την ελπίδα ότι τα μέτρα αυτά, μαζί με την απόφαση για νέα συνάντηση στα τέλη Ιουλίου, θα συμβάλουν στην επίτευξη μιας βιώσιμης λύσης.

Ο Γενικός Γραμματέας χαρακτήρισε τη συνάντηση ως την έναρξη μιας «νέας ατμόσφαιρας», υπογραμμίζοντας ότι η πρόοδος που σημειώθηκε είναι σημαντική. «Είναι μια νέα ατμόσφαιρα», τόνισε, «και πιστεύω ότι αυτή η δέσμευση και η αίσθηση κατεπείγοντος είναι εξαιρετικά σημαντικές».

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε ότι οι επόμενες εβδομάδες θα αποτελέσουν μια δοκιμασία για όλους. Επιπλέον, αποκάλυψε ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα ενδιαφέρεται να επενδύσει στην Τουρκία, μια κίνηση που θα μπορούσε να αποτελέσει ένδειξη εμπιστοσύνης στην τουρκική κυβέρνηση. Αυτό το θέμα συζητήθηκε και με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών, Hakan Fidan, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συνεργασία και εμπιστοσύνη.

Η άτυπη συνάντηση στη Γενεύη αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα προς την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Παρά τις διαφορές, οι δύο πλευρές έδειξαν ετοιμότητα για συνεργασία, ενώ οι πρωτοβουλίες οικοδόμησης εμπιστοσύνης προσφέρουν μια αχνή ελπίδα για μια πιο σταθερή και ειρηνική μελλοντική εξέλιξη.

Τα επόμενα βήματα, συμπεριλαμβανομένης της νέας συνάντησης στα τέλη Ιουλίου, θα καθορίσουν κατά πόσο αυτή η πρόοδος θα οδηγήσει σε μια ολοκληρωμένη λύση ή αν θα παραμείνει σε επίπεδο διπλωματικής τακτικής. Μέχρι τότε, όλοι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει να δείξουν την απαραίτητη ευελιξία και δέσμευση για να εξασφαλιστεί η επιτυχία της διαδικασίας.

ΠΗΓΗ: IBNA