ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Η πρόταση Τραμπ για ειρήνη στην Ουκρανία: Ένα διχαστικό «τελικό σχέδιο» που αλλάζει τα γεωπολιτικά δεδομένα
Η ιστοσελίδα Axios αποκάλυψε το λεγόμενο τελικό σχέδιο της αμερικανικής κυβέρνησης υπό τον Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η πρόταση επιδιώκει να προσφέρει ένα πλαίσιο μακροχρόνιας ειρήνης, με την απάντηση του Κιέβου να αναμένεται σήμερα, Τετάρτη 23 Απριλίου.
Το σχέδιο έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς προβλέπει σημαντικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία, περιλαμβανομένης της αναγνώρισης της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους και της de facto αναγνώρισης των υπό ρωσικό έλεγχο περιοχών του Λουγκάνσκ, του Ντόνετσκ, της Χερσώνας και μέρους της Ζαπορίζια.
Τι παίρνει η Ρωσία
Η πρόταση περιλαμβάνει:
-
De jure αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους από τις ΗΠΑ.
-
De facto αναγνώριση των εδαφών που κατέχει η Ρωσία από το 2022.
-
Δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά ενδεχομένως στην ΕΕ.
-
Άρση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν από το 2014.
-
Οικονομική συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας, με έμφαση στην ενέργεια και τη βιομηχανία.
Τι παίρνει η Ουκρανία
Αντιστρόφως, στην Ουκρανία προτείνεται:
-
Εγγυήσεις ασφάλειας από ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς άμεση συμμετοχή των ΗΠΑ.
-
Επιστροφή περιορισμένου εδάφους στην περιφέρεια Χάρκοβο.
-
Πρόσβαση στον ποταμό Δνείπερο, κρίσιμο για τις νότιες περιοχές της χώρας.
-
Υποσχέσεις αποζημίωσης και ανοικοδόμησης, χωρίς σαφή αναφορά στην πηγή χρηματοδότησης.
Το κρίσιμο ζήτημα της Ζαπορίζια
Ξεχωρίζει η πρόταση για τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, που, ενώ θα θεωρείται ουκρανικό έδαφος, θα λειτουργεί υπό αμερικανική διαχείριση, παρέχοντας ηλεκτρική ενέργεια και στις δύο χώρες. Η ρύθμιση αυτή, αν και πρωτοφανής, ίσως αποτελέσει βάση για μελλοντικά ενεργειακά μοντέλα συνεργασίας.
Παρασκήνιο και αντιδράσεις
Το σχέδιο φέρεται να διαμορφώθηκε μετά από συνάντηση του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος, σύμφωνα με τους Financial Times, προσφέρθηκε να αναστείλει τις επιχειρήσεις κατά μήκος της πρώτης γραμμής – μια κίνηση καλής θέλησης, τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα, αν και οι Ευρωπαίοι παραμένουν επιφυλακτικοί.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λέβιτ, δήλωσε πως ο Γουίτκοφ θα επιστρέψει στη Ρωσία για νέες συνομιλίες μέσα στην εβδομάδα. Ταυτόχρονα, ο Λευκός Οίκος δεν αποκλείει την πλήρη απόσυρση της διαμεσολαβητικής του προσπάθειας εάν δεν υπάρξει συμφωνία σύντομα.
Το δίλημμα του Κιέβου
Ο πρόεδρος Ζελένσκι έχει επανειλημμένα δηλώσει πως δεν αποδέχεται την απώλεια της Κριμαίας ή άλλων περιοχών, γεγονός που καθιστά δύσκολη την αποδοχή του σχεδίου. Η απάντηση του Κιέβου θα είναι κρίσιμη για την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης και της σύγκρουσης γενικότερα.
Η πρόταση Τραμπ «μοιράζει την πίτα» με τρόπο που ευνοεί τη σταθεροποίηση της σύγκρουσης, αλλά όχι απαραίτητα την ειρήνη όπως την οραματίζεται η Ουκρανία. Πέρα από τις εδαφικές παραχωρήσεις, εγείρονται και ζητήματα κυριαρχίας, ασφάλειας και ηθικής τάξης.
Το ερώτημα παραμένει: πρόκειται για μια πραγματιστική προσέγγιση ειρήνης ή για ένα επικίνδυνο προηγούμενο υποχωρητικότητας έναντι της βίας;
ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
«ΠΕΡΣΕΑΣ 2025»: Πολυεθνική Άσκηση Ειδικών Επιχειρήσεων στην Κύπρο με ΕΦ, Ελλάδα, Ιορδανία και Σαουδική Αραβία
Πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Φρουρά η πολυεθνική και διακλαδική άσκηση Ειδικών Επιχειρήσεων ΤΑΜΣ «ΠΕΡΣΕΑΣ – 2025», με τη συμμετοχή δυνάμεων από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία, κατά το διάστημα 30 Νοεμβρίου – 5 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Εθνικής Φρουράς, η άσκηση διεξήχθη σε πεδία ασκήσεων και βολών της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τη συμμετοχή προσωπικού και μέσων από τη Διοίκηση Καταδρομών, τη Διοίκηση Ναυτικού και τη Διοίκηση Αεροπορίας της ΕΦ, το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, τον Ειδικό Αντιτρομοκρατικό Ουλαμό και τη Μονάδα Αεροπορικών Επιχειρήσεων της Αστυνομικής Δύναμης.
Παράλληλα, συμμετείχαν Ομάδες Ειδικών Επιχειρήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας και του Βασιλικού Ναυτικού της Σαουδικής Αραβίας.
Όπως αναφέρεται, κύριος στόχος της άσκησης ήταν η εκπαίδευση του προσωπικού σε αντικείμενα ειδικών επιχειρήσεων, η ενίσχυση της διακλαδικότητας, η αξιολόγηση της δυνατότητας και του επιπέδου διυπηρεσιακής συνεργασίας με κρατικούς φορείς, καθώς και η αναβάθμιση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων των συμμετεχουσών χωρών σε επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο.
Η άσκηση θεωρείται ιδιαίτερα επωφελής, καθώς έδωσε τη δυνατότητα στο προσωπικό ειδικών επιχειρήσεων της ΕΦ να συνεκπαιδευτεί με στελέχη άλλων κρατικών υπηρεσιών και συμμαχικών χωρών, προωθώντας την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών.
ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Από την πλαγιά οδό η Τουρκία εισέρχεται στο πρόγραμμα SAFE
Όπως συμβαίνει με κάθε έργο φαραωνικής κλίμακας, έτσι και το τελευταίο σχέδιο της Leonardo φέρει ένα εντυπωσιακό όνομα. Ο «Θόλος του Μιχαήλ Αγγέλου» (Michelangelo Dome), που ανακοινώθηκε πρόσφατα από τον ιταλικό αμυντικό κολοσσό, αποτελεί το πλέον φιλόδοξο εγχείρημα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας στην προσπάθεια ενίσχυσης της θωράκισης της ΕΕ απέναντι σε εξωτερικές απειλές – με τη Ρωσία να θεωρείται, στην παρούσα συγκυρία, ο πιο άμεσος κίνδυνος. Το συγκεκριμένο σχέδιο αντλεί έμπνευση από το ισραηλινό σύστημα «Iron Dome», το οποίο σε ορισμένους κύκλους έχει αποκτήσει σχεδόν μυθικές διαστάσεις σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητά του. Ωστόσο, δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο εάν και πώς η πρόταση της Leonardo θα λειτουργήσει συμπληρωματικά ή ανεξάρτητα από τις πρόσφατες κατευθύνσεις που περιλαμβάνονται στον «Οδικό Χάρτη Ετοιμότητας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία από επιθέσεις μη επανδρωμένων οχημάτων.
Η Leonardo και η Baykar
Υπάρχει όμως ένας ακόμη παράγοντας που καθιστά την πρόταση Τσινγκολάνι ιδιαιτέρως σημαντική για την Ελλάδα: η στενή και διαρκώς ενισχυόμενη συνεργασία της Leonardo με την τουρκική εταιρεία Baykar, επικεφαλής της οποίας είναι ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, γαμπρός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τον περασμένο Ιούνιο, στο περιθώριο της μεγάλης αμυντικής έκθεσης στο Λε Μπουρζέ του Παρισιού, οι δύο εταιρείες ανακοίνωσαν τη δημιουργία κοινοπραξίας 50-50 υπό την ονομασία LBA Systems, με έδρα στην Ιταλία – και συνεπώς εντός ευρωπαϊκού εδάφους.
Κατά την παρουσίαση του σχεδίου στον Ιταλό υπουργό Άμυνας Γκουίντο Κροζέτο και στα Γενικά Επιτελεία, ο Τσινγκολάνι περιέγραψε ένα πολυσύνθετο αμυντικό πλέγμα βασισμένο σε τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης, το οποίο θα συνδέει συστήματα ξηράς, θάλασσας, αέρος και Διαστήματος για την αναχαίτιση UAVs, πυραύλων και άλλων απειλών. Τόνισε, επίσης, ότι η πλατφόρμα μπορεί να διασυνδέεται με νατοϊκά συστήματα και υποδομές άλλων κρατών.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στις ευρωπαϊκές κοινοπραξίες της Leonardo – με τη γερμανική Rheinmetall, τη γαλλική Thales, την Airbus και φυσικά την τουρκική Baykar – οι οποίες επιτρέπουν στην εταιρεία να υλοποιήσει ένα τόσο φιλόδοξο πρότζεκτ.
Η «εμμονή» με το SAFE θολώνει το τοπίο
Η αναφορά αυτή φέρνει στο φως μια πραγματικότητα που συχνά παραβλέπεται στον ελληνικό δημόσιο διάλογο: η Τουρκία αποτελεί ήδη, μέσω των βιομηχανιών της, κρίσιμο κομμάτι του ευρωπαϊκού αμυντικού οικοσυστήματος. Παρά τις έντονες αντιδράσεις των ελληνικών κομμάτων για την ενδεχόμενη συμμετοχή της Άγκυρας στο SAFE (Security Action for Europe), οι τουρκικές αμυντικές εταιρείες έχουν οικοδομήσει ένα εκτεταμένο δίκτυο συνεργασιών σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ, το οποίο θα συνεχίσει να λειτουργεί ανεξαρτήτως του SAFE.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα, τουρκικές εταιρείες μπορούν να συμμετέχουν ως υποκατασκευαστές σε κοινές ευρωπαϊκές αμυντικές προμήθειες μέχρι και σε ποσοστό 35%. Αν ο τουρκικός φάκελος είχε εγκριθεί εγκαίρως – κάτι που δεν συνέβη – το ποσοστό θα έφθανε το 65%. Η απόρριψη, λοιπόν, δεν ακυρώνει τις ήδη ενεργές συμπράξεις της Τουρκίας.
Αναμφίβολα, η Άγκυρα ήθελε να ενταχθεί στο SAFE και οι αντιδράσεις αξιωματούχων της προς την Αθήνα το επιβεβαιώνουν. Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να μπλοκάρει παρόμοιες κινήσεις – όπως είχε συμβεί με την PESCO, το EDF και τον EDA. Το πραγματικό ζήτημα, όμως, είναι το πόσο απλωμένο είναι πλέον το τουρκικό αμυντικό αποτύπωμα σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Το δίκτυο συνεργασιών της Τουρκίας στην ΕΕ
Πρόσφατη έρευνα του IISS σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μπιλκέντ καταγράφει την έκταση της τουρκικής παρουσίας στην ευρωπαϊκή αμυντική αγορά. Ιταλία και Ισπανία εμφανίζονται ως οι χώρες με τη στενότερη συνεργασία με την Άγκυρα – κάτι που έχει άμεση σημασία για τα ελληνικά συμφέροντα στη Μεσόγειο. Ωστόσο, τουρκικές εταιρείες δραστηριοποιούνται επίσης σε Πολωνία, Γερμανία, Ρουμανία, Πορτογαλία, αλλά και σε Βαλτικές και Σκανδιναβικές χώρες.
Οι στενές σχέσεις με Ιταλία και Ισπανία
Στην Ιταλία, η Baykar έχει ήδη εξαγοράσει την Piaggio Aerospace, η οποία έχει αναπτύξει UAVs και συνεργάζεται με την Pratt & Whitney στο πρόγραμμα F-35 – ένα πρόγραμμα από το οποίο η Τουρκία έχει αποκλειστεί και προσπαθεί να επαναπροσεγγίσει. Επιπλέον, η ARCA Defence απέκτησε την Esplodenti Sabino στον τομέα των πυρομαχικών, ενώ η Stoeger απέκτησε την Beretta Defence Technologies.
Στο παρελθόν, η συνεργασία Leonardo–TAI γύρω από το ελικόπτερο Mangusta οδήγησε στη δημιουργία του τουρκικού Τ129 ATAK, ενώ η Fincantieri συνέβαλε στη ναυπήγηση τουρκικών περιπολικών.
Η συνεργασία της Τουρκίας με την Ισπανία είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή: το TCG Anadolu βασίζεται στον σχεδιασμό του Juan Carlos I και λειτουργεί ως πλωτή πλατφόρμα για UAVs. Η Άγκυρα σχεδιάζει πλέον και εθνικό αεροπλανοφόρο με τη βοήθεια της Navantia, ενώ συζητούνται νέα υποβρύχια, φρεγάτες και UUVs.
Η Ισπανία υποστήριξε ενεργά την τουρκική προμήθεια 40 Eurofighters, ενώ πρόσφατα αποφάσισε την αγορά έως και 45 εκπαιδευτικών Hurjet – ένα συμβόλαιο άνω των 3 δισ. ευρώ.
Το ΝΑΤΟ και οι υπόλοιποι εταίροι
Η τουρκική παρουσία δεν περιορίζεται στα διμερή σχήματα. Το σύστημα MEROPS της ASELSAN επελέγη από το ΝΑΤΟ για ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας Ρουμανίας και Πολωνίας, ενώ σχεδιάζεται εγκατάσταση και στη Δανία.
Το 2021 η Πολωνία παρήγγειλε 24 Bayraktar TB2, ενώ η OTOCAR ανέλαβε την παραγωγή άνω των 1.000 οχημάτων Cobra II για τη Ρουμανία. Στην Πορτογαλία, η STM εξασφάλισε συμβόλαιο 123 εκατ. ευρώ για υποστήριξη του πολεμικού ναυτικού, ενώ η Repkon θα συνεισφέρει σε γραμμή παραγωγής πυρομαχικών 155 χιλ. σε γερμανικό εργοστάσιο από το 2027, έχοντας ήδη αποκτήσει την εταιρεία Bowas.
MILITAIRE
Οι 4+1 παίκτες της γεωπολιτικής παρτίδας και ο γερμανικός κίνδυνος για την Ευρώπη-Θ.Ιγνατιάδης
Με εργαλείο την Ιστορία, ο Θεόδωρος Ιγνατιάδης, επικεφαλής της Ελληνορωσικής Λέσχης ΔΙΑΛΟΓΟΣ, επιχειρεί να εξηγήσει όλα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία. Πολλά απ’ αυτά είναι εξαιρετικά παράδοξα για όλους εμάς. Πως αλλιώς να χαρακτηρίσεις τη στάση των ευρωπαίων ηγετών που επιμένουν στον πόλεμο ,όταν ΗΠΑ και Ρωσία δεν κρύβουν ότι βρίσκονται σε φάση προσέγγισης που δεν πρόκειται να επηρεαστεί από το Βερολίνο, το Παρίσι ή τις Βρυξέλλες. Ποιοι είναι οι τέσσερις παίκτες που κάθονται στο τραπέζι της μεγάλης γεωπολιτικής παρτίδας που βρίσκεται σε εξέλιξη και ποιος είναι αυτός που διακαώς επιθυμεί να γίνει ο πέμπτος; Μήπως η Ευρώπη θα πρέπει να αρχίσει να ανησυχεί όχι για τον ρωσικό αλλά για τον γερμανικό κίνδυνο; Το Βερολίνο βρήκε την ευκαιρία για να επανεξοπλιστεί! Από κοντά και η Ιαπωνία.
ΠΗΓΗ: MILITAIRE .gr
-
Βουλευτικές Εκλογές 20261 week agoΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΠΡΟΘΕΣΗΣ ΨΗΦΟΥ ΓΙΑ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ 2026
-
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ1 month agoΤουφάν Δεν μπορείτε να μας κάνετε να αγαπήσουμε τον Ερντογάν!
-
Off the Record1 month agoΧρήστο Στυλιανίδη, γιατί δεν μοιράζεσαι τις «αποκαλύψεις» σου με τον κυπριακό ελληνισμό;
-
Βουλευτικές Εκλογές 20261 month agoΑναστασιάδης για Στυλιανίδη, Αννίτα και Χριστοδουλίδη: Τι αποκαλύπτει ενόψει εκλογών
-
#exAformis2 weeks ago
#exaformis – Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν εφ’ όλης της ύλης | Παρασκευή 28/11 στις 7μμ
-
Off the Record3 weeks ago«Αποκεφαλίζουν» την οικογένεια Χριστόφια…
-
#exAformis3 weeks ago#exaformis – Ζούμε στην πιο ενδιαφέρουσα χώρα! Vol. 2 | Παρασκευή 21/11 στις 7μμ
-
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ2 weeks ago«Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας: Ο όρκος δεν ανέχεται υπεκφυγές – ή ενεργείς, ή παραιτείσαι.»
-
Βουλευτικές Εκλογές 20263 weeks agoΟ πρόεδρος του ΔΗΚΟ ανοικτός σε επαφές με πολιτικούς από άλλους χώρους
-
Βουλευτικές Εκλογές 20262 weeks agoΠαραίτηση-έκπληξη: Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος των Οικολόγων ξεκινά δικό του πολιτικό σχήμα


