Η πρώτη κατ’ ιδίαν συνάντηση μεταξύ του Tufan Erhürman και της προσωπικής εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, María Ángela Holguín, ολοκληρώθηκε έπειτα από περίπου μία ώρα εντατικών συνομιλιών, σε κλίμα που και οι δύο πλευρές χαρακτήρισαν παραγωγικό. Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε τρεις βασικούς άξονες: τη μεθοδολογία που προτείνει η τουρκοκυπριακή πλευρά, το πακέτο των δέκα μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, καθώς και τα πρακτικά ζητήματα που έχουν προκύψει στα οδοφράγματα, με επίκεντρο τον Άγιο Δομέτιο.

Ο Erhürman παρουσίασε αναλυτικά την «μεθοδολογία τεσσάρων σημείων» που προτείνει η τουρκοκυπριακή πλευρά, εξηγώντας στη Holguín τη λογική και τον σκοπό κάθε παραμέτρου. Σύμφωνα με τον ίδιο, η προσέγγιση αυτή στοχεύει στη δημιουργία ενός πλαισίου εργασίας που θα επιτρέψει τη συστηματική και αποτελεσματική προώθηση της διαδικασίας. Παράλληλα, ενημέρωσε την ειδική απεσταλμένη για το πακέτο των δέκα μέτρων που παρουσίασε στην πρόσφατη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, το οποίο περιλαμβάνει τόσο ζητήματα καθημερινότητας όσο και πρωτοβουλίες που μπορούν να βελτιώσουν το κλίμα μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

Ιδιαίτερη μνεία έγινε στα σημεία διέλευσης Λουρουτζίνας, Μιας Μηλιάς και Πυρόι, καθώς και στο έργο εγκατάστασης ηλιακών συλλεκτών στη νεκρή ζώνη, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Erhürman τόνισε ότι πρόκειται για πρωτοβουλίες με άμεσες θετικές συνέπειες για την καθημερινότητα των πολιτών, εφόσον υπάρξει τεχνική πρόοδος και πολιτική βούληση.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης αφιερώθηκε στο οδόφραγμα του Αγίου Δομετίου, όπου η συμφόρηση των τελευταίων ημερών έχει προκαλέσει έντονη ταλαιπωρία. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης επισήμανε ότι πριν ξεκινήσουν τα έργα στη νεκρή ζώνη, είχε προηγηθεί επιτόπια επίσκεψη για εντοπισμό των προβλημάτων, τα οποία παραμένουν άλυτα λόγω της περιορισμένης λειτουργίας των φυλακίων ελέγχου στη νότια πλευρά. Σημείωσε ότι το θέμα περιλαμβάνεται επίσης στις δέκα προτάσεις που τέθηκαν ενώπιον του Christodoulides, επιμένοντας πως η λειτουργία τριών νέων θαλάμων και η ενίσχυση του προσωπικού θα έλυνε άμεσα την κατάσταση.

Ο Erhürman αναφέρθηκε και στις δημόσιες τοποθετήσεις στελεχών της Λευκωσίας και Ελληνοκυπρίων πολιτών, που έχουν επίσης επισημάνει καθυστερήσεις και δυσλειτουργίες. Ενημέρωσε τη Holguín ότι βρίσκονται ήδη σε επαφή με τον Ελληνοκύπριο διαπραγματευτή Μενέλαο Μενελάου, ενώ στελέχη της «προεδρίας» του Τουρκοκύπριου ηγέτη – ο Mehmet Dânâ και ο Mustafa Ergüven – έχουν πραγματοποιήσει επιτόπιες διαπιστώσεις στον Άγιο Δομέτιο.

Με έμφαση, ο Erhürman είπε στη Holguín ότι η επίλυση του ζητήματος είναι εφικτή εφόσον ληφθούν υπόψη οι τεχνικές εισηγήσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς. «Όταν δεν μπορούμε να προχωρήσουμε ούτε σε τόσο απλά ζητήματα, είναι λογικό να προβληματίζεται κανείς για το πώς θα προχωρήσουμε στα δυσκολότερα», ανέφερε χαρακτηριστικά, καλώντας να γίνουν άμεσα οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να μη συνεχιστεί η καθημερινή ταλαιπωρία των πολιτών.

Η Holguín, από την πλευρά της, δήλωσε ικανοποιημένη που βρίσκεται εκ νέου στην Κύπρο και συνεχάρη τον Erhürman για την ανάληψη της ηγεσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Χαρακτήρισε τη συνάντηση «θετική και χρήσιμη» και εξέφρασε την πρόθεσή της να φιλοξενήσει την επόμενη εβδομάδα συνάντηση των δύο ηγετών, με στόχο να υπάρξει «ουσιαστική και συγκεκριμένη πρόοδος». Υπενθύμισε τη σημασία της πρόσφατης συνεδρίασης της Τεχνικής Επιτροπής για τη Νεολαία στο Αμμάν, την οποία χαρακτήρισε εξαιρετικά παραγωγική, υπογραμμίζοντας πως η νέα ατμόσφαιρα στο νησί αποτελεί θετικό υπόβαθρο για τα επόμενα βήματα.

Η ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ κατέστησε σαφές ότι θα επιδιώξει μια αποδοτική τριμερή συνάντηση με τους δύο ηγέτες μόλις ολοκληρώσει τις διμερείς επαφές της. Ο Erhürman, από την πλευρά του, εξέφρασε ετοιμότητα για οποιαδήποτε νέα συνάντηση ή τεχνική επαφή κριθεί απαραίτητη πριν από την τριμερή, σημειώνοντας πως ελπίζει ότι στα τρία βασικά θέματα που παρουσίασε στη Holguín θα υπάρξει «απτή πρόοδος» στην επόμενη συνεδρίαση.

Σε ερώτηση για την πιθανότητα σύγκλησης νέας συνόδου 5+1, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης απάντησε ότι δεν απορρίπτει τη διαδικασία, αλλά θεωρεί πως χρειάζεται προετοιμασία στη Λευκωσία ώστε να έχουν ουσιαστικό αποτέλεσμα τυχόν μελλοντικές συναντήσεις. «Οι προηγούμενες συναντήσεις σε Νέα Υόρκη και Γενεύη δεν απέδωσαν. Στόχος μου είναι οι λύσεις να βρίσκονται εδώ», τόνισε.

Η Holguín, κλείνοντας, σημείωσε ότι η επιτυχία της διαδικασίας προϋποθέτει τη στήριξη των πολιτών προς τους ηγέτες τους: «Ελπίζω σε μια καλή και παραγωγική εβδομάδα», ανέφερε, εκφράζοντας την αισιοδοξία της ότι η νέα δυναμική που διαμορφώνεται στο νησί μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός προόδου στο Κυπριακό.

Τον τόνο μιας προσεκτικά συγκρατημένης αισιοδοξίας για την επανεκκίνηση της διαδικασίας στο Κυπριακό έδωσε η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Maria Angela Holguin, μετά τη συνάντησή της το πρωί του Σαββάτου στο Προεδρικό Μέγαρο με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη. Η επίσκεψή της εντάσσεται στο πλαίσιο των εντατικών επαφών που πραγματοποιεί στο νησί, καθώς επιχειρεί να διαμορφώσει το αναγκαίο υπόβαθρο για μια ουσιαστική επανέναρξη του διαλόγου έπειτα από παρατεταμένη περίοδο πολιτικής ακινησίας.

Σε δηλώσεις της προς τα μέσα ενημέρωσης, η Maria Angela Holguin έκανε λόγο για «θετικό σημάδι» αναφερόμενη στην αναμενόμενη συνάντηση των δύο ηγετών την επόμενη εβδομάδα, επισημαίνοντας τη βαρύτητά της δεδομένου ότι για χρόνια δεν υπήρξαν απευθείας επαφές αυτού του επιπέδου. Χαρακτήρισε «πολύ παραγωγική» τη συνάντησή της με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και εξέφρασε την πεποίθηση ότι, με σταθερή πολιτική βούληση, υπάρχουν περιθώρια για ουσιαστικά βήματα προόδου.

Η απεσταλμένη του ΟΗΕ ανέφερε επίσης ότι αντλεί ενθάρρυνση από την πρόσφατη επαφή της με νέους Κύπριους στο Αμμάν, τονίζοντας πως η φωνή της νέας γενιάς υπενθυμίζει την ανάγκη υπέρβασης των αδιεξόδων του παρελθόντος. «Είμαι πολύ χαρούμενη που επέστρεψα στο νησί. Είχα μια πολύ παραγωγική συνάντηση με τον κ. Χριστοδουλίδη και πιστεύω ότι μπορούμε να προχωρήσουμε με θετική προοπτική», δήλωσε, υπογραμμίζοντας τη σημασία της επερχόμενης συνάντησης των ηγετών.

Στο ίδιο πλαίσιο, η Holguin επιβεβαίωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η προετοιμασία της συνάντησης της Πέμπτης, 11 Δεκεμβρίου, εκφράζοντας την ελπίδα πως θα αποτελέσει μια ουσιαστική και παραγωγική ανταλλαγή θέσεων. Όπως σημείωσε, η συγκυρία είναι κρίσιμη, καθώς ύστερα από χρόνια ακινησίας έχει δημιουργηθεί ένα νέο μομέντουμ, το οποίο θα πρέπει να υποστηριχθεί όχι μόνο από τους ηγέτες αλλά και από τις ίδιες τις κοινότητες. Η αισιοδοξία αυτή συνοδεύεται από την αναγνώριση των δυσκολιών που εξακολουθούν να βαραίνουν τη διαδικασία, με την απεσταλμένη του ΟΗΕ να υπογραμμίζει τον καθοριστικό ρόλο της κοινωνίας στην ενίσχυση της προσπάθειας των ηγετών.

«Είμαι αρκετά αισιόδοξη, αλλά θα δούμε πώς θα εξελιχθεί η συνάντηση της 11ης του μήνα», ανέφερε, αποφεύγοντας να καλλιεργήσει υπερβολικές προσδοκίες και αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο οι επόμενες κινήσεις να εξαρτηθούν από την ατμόσφαιρα και τα αποτελέσματά της.

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, καλωσορίζοντας τη Maria Angela Holguin, τόνισε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά προσέρχεται στις διαδικασίες με διάθεση ουσιαστικής εργασίας. Επεσήμανε ότι προσβλέπει στις συναντήσεις της 11ης Δεκεμβρίου και υπογράμμισε πως η Λευκωσία είναι έτοιμη να συζητήσει συγκεκριμένα τα επόμενα βήματα, έχοντας ως βάση τη στήριξη, την πολιτική βούληση και τη δέσμευση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Η τοποθέτηση αυτή αποτυπώνει τη σταθερή θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας υπέρ της ενεργού παρέμβασης του ΟΗΕ στη διαδικασία επανεκκίνησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η επίσκεψη της Holguin στη Λευκωσία ακολούθησε τις επαφές που είχε την Παρασκευή με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Tufan Erhürman και στενούς συνεργάτες του, στο πλαίσιο της προσπάθειας διαμόρφωσης μιας σφαιρικής εικόνας προθέσεων και πιθανών πεδίων σύγκλισης πριν από την προγραμματισμένη κοινή συνάντηση. Η σειρά των επαφών της επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να κινηθεί μεθοδικά και ισορροπημένα ανάμεσα στις δύο πλευρές, αποφεύγοντας ενέργειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν νέα ένταση ή να διαβρώσουν την εύθραυστη εμπιστοσύνη.

Σε κάθε περίπτωση, η εκ νέου κινητοποίηση της διαδικασίας, έστω και σε προκαταρκτικό στάδιο, επαναφέρει το Κυπριακό στο επίκεντρο της διεθνούς διπλωματίας σε μια περίοδο όπου οι περιφερειακές εξελίξεις καθιστούν τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο ακόμη πιο κρίσιμη. Το κατά πόσο η νέα αυτή προσπάθεια θα κατορθώσει να ξεπεράσει το βάρος προηγούμενων αποτυχιών θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια της πολιτικής βούλησης, τη συμβολή του ΟΗΕ και την ικανότητα των πλευρών να μετατρέψουν τη συγκρατημένη αισιοδοξία σε απτά και ουσιαστικά βήματα.

ΠΗΓΗ: IBNA

Η βούληση της Λευκωσίας να απευθύνει πρόσκληση στους Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Χακάν Φιντάν για να επισκεφθούν την Κύπρο στο πλαίσιο του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του άτυπου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (Gymnich) την ερχόμενη άνοιξη θεωρείται πλέον δεδομένη, όπως επιβεβαίωσε εκ νέου χθες ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.

Την ίδια στιγμή, για την Κύπρο αλλά και συνολικά για την Ευρωπαϊκή Ένωση, παραμένουν σε ισχύ οι υποχρεώσεις της Τουρκίας τόσο απέναντι στην Ε.Ε. ως σύνολο όσο και έναντι των κρατών-μελών. Όπως σημειώνει ρεπορτάζ του Ανδρέα Πιμπίσιη στον «Φιλελεύθερο», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εμφανίστηκε ιδιαιτέρως σαφής σχολιάζοντας τις πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, σύμφωνα με τις οποίες η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. εξακολουθεί να αποτελεί στρατηγικό στόχο για την Άγκυρα.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε πως, εάν οι εν λόγω δηλώσεις αντανακλούν πραγματικές προθέσεις και όχι απλώς ρητορική, τότε η Λευκωσία είναι έτοιμη να στηρίξει μια τέτοια πορεία – υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξουν συγκεκριμένα βήματα στο Κυπριακό, στο πλαίσιο των υποχρεώσεων της Τουρκίας που απορρέουν από το ίδιο το Κυπριακό ζήτημα.

Το βράδυ της Δευτέρας, σε δηλώσεις του ενώπιον της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε –απαντώντας σε σχετική ερώτηση– ότι κατά τη διάρκεια της κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε., η Λευκωσία θα ακολουθήσει πλήρως τη γραμμή των 27 κρατών-μελών σε ό,τι αφορά τις ευρωτουρκικές σχέσεις.

Παράλληλα, επιβεβαίωσε ότι θα απευθυνθεί επισήμως πρόσκληση τόσο στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το άτυπο Συμβούλιο του Απριλίου όσο και στον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν για το άτυπο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. Προσέθεσε δε ότι εναπόκειται στους ίδιους να αποφασίσουν αν θα ανταποκριθούν.

Περιμένει την Ολγκίν το Σάββατο

Σε ερώτηση σχετικά με τις εξελίξεις στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος δήλωσε ότι η κυπριακή πλευρά είναι πλήρως προετοιμασμένη ενόψει της συνάντησης της 11ης Δεκεμβρίου με την προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν.

«Το Σάββατο θα συναντήσω την κυρία Ολγκίν. Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη συναντήσεις των διαπραγματευτών. Προσέρχομαι στις συνομιλίες της 11ης Δεκεμβρίου με έναν ξεκάθαρο στόχο: να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.

Και εκεί θα κριθούμε όλοι. Όπως έχω μεταφέρει από την πρώτη μας συνάντηση τόσο στον Τουρκοκύπριο ηγέτη όσο και στην προσωπική απεσταλμένη, είμαι έτοιμος, πριν το τέλος της χρονιάς, να συμμετάσχω σε μια διευρυμένη διάσκεψη που θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανακοίνωση για επανεκκίνηση των ουσιαστικών συνομιλιών», ανέφερε ο Πρόεδρος.

Εθνική υπόθεση η Προεδρία Ε.Ε.

Αναφορικά με την κυπριακή Προεδρία της Ε.Ε., ο Πρόεδρος επανέλαβε ότι αποτελεί μια εθνική αποστολή, για την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία προετοιμάζεται εδώ και δύο χρόνια.

«Λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς εξελίξεις, καθώς παρακολουθούμε γεγονότα να μεταβάλλονται σχεδόν καθημερινά, η κυπριακή Προεδρία θα διεξαχθεί σε μια περίοδο γεμάτη προκλήσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είμαστε όμως απολύτως έτοιμοι να ανταποκριθούμε, να ενισχύσουμε τη στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. και παράλληλα να φέρουμε την Ένωση πιο κοντά στην περιοχή», σημείωσε.

Ο Πρόεδρος πρόσθεσε ότι έχει ενημερωθεί για σειρά επισκέψεων από πλευράς της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε γειτονικές χώρες κατά τη διάρκεια της κυπριακής Προεδρίας, κάτι που, όπως είπε, αποτυπώνει μια νέα προσέγγιση της Επιτροπής.

Τόνισε ακόμη ότι στόχος είναι η αντιμετώπιση των προκλήσεων που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα των πολιτών και προανήγγειλε ότι σύντομα θα υπάρξουν εξειδικευμένες ανακοινώσεις, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το στεγαστικό, το οποίο αποτελεί μείζον ζήτημα για την κυβέρνηση.