ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο Ερντογάν επιδιώκει να εισέλθει στο ενεργειακό παιχνίδι της Ανατολικής Μεσογείου μέσω Λιβύης
Την ώρα που στην Αθήνα πραγματοποιείτο η Διατλαντική Σύνοδος για την Ενέργεια, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης, Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το τηλεφώνημα αυτό υποδηλώνει την πρόθεση της Άγκυρας να επανενεργοποιηθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, με στόχο τη διενέργεια ερευνών και εξορύξεων υδρογονανθράκων, κυρίως σε θαλάσσιες ζώνες που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία της Τρίπολης.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, στη διάρκεια της συνομιλίας συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις Τουρκίας – Λιβύης και περιφερειακές εξελίξεις. Ο Ερντογάν ανέφερε ότι η Άγκυρα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη Λιβύη και θα συνεχίσει να συμβάλλει στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της χώρας. Υπογράμμισε, επίσης, τη σημασία της συνεργασίας των δύο χωρών, ιδίως στον τομέα της ενέργειας, τονίζοντας πως η Τουρκία θα εξακολουθήσει να εργάζεται με αλληλεγγύη για την προάσπιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων τους στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Τουρκία έχει καταστήσει σαφές ότι προτίθεται να ξεκινήσει έρευνες νοτίως της Κρήτης, σε περιοχές που η Λιβύη θεωρεί ότι εκτείνονται τα όρια της υφαλοκρηπίδας της. Έχουν ήδη συναφθεί οι σχετικές συμφωνίες μεταξύ της τουρκικής κρατικής εταιρείας ερευνών πετρελαίου (TPAO) και της λιβυκής πλευράς. Στις αρχές Ιουλίου αναφέρθηκε πως το σεισμογραφικό πλοίο Ορούτς Ρέις ολοκλήρωσε τις έρευνές του στα ανοιχτά της Σομαλίας και επέστρεψε στην Τουρκία, με στόχο να ξεκινήσει νέες επιχειρήσεις στη θαλάσσια περιοχή της Λιβύης. Ωστόσο, το σχέδιο φαίνεται να έχει καθυστερήσει, με αναλυτές να εκτιμούν ότι πιθανές αμερικανικές παρεμβάσεις ενδέχεται να έχουν «παγώσει» προσωρινά τις έρευνες. Το πρόσφατο τηλεφώνημα του Ερντογάν θεωρείται ένδειξη ότι η Άγκυρα επιδιώκει να επανενεργοποιήσει τις διαδικασίες. Παράλληλα, τουρκικά μέσα ενημέρωσης υπογραμμίζουν πως η Ελλάδα αναδεικνύεται σε ενεργειακό κόμβο της περιοχής και ότι ξεκινά έρευνες στις θαλάσσιες περιοχές της έπειτα από τέσσερις δεκαετίες.
Παζάρι για τα F-16
Όπως μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg, η Άγκυρα προγραμματίζει σειρά διαπραγματεύσεων με τη Lockheed Martin, προκειμένου να επιλυθούν οι διαφωνίες σχετικά με την τιμή των μαχητικών F-16. Αναλυτές εκτιμούν ότι η Τουρκία επιχειρεί να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση, αξιοποιώντας ως «χαρτί» την παράλληλη διερεύνηση της αγοράς Eurofighter. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις ως προς το κόστος προμήθειας των 40 νέων F-16 Viper, ενώ θεωρείται δύσκολο να προχωρήσει το σχέδιο εκσυγχρονισμού 80 παλαιότερων F-16 στο ίδιο επίπεδο.
Το Bloomberg σημειώνει ότι η Lockheed Martin επιθυμεί η Τουρκία να χρηματοδοτήσει την εγκατάσταση νέων γραμμών παραγωγής, ώστε να μειωθεί ο όγκος ανεκτέλεστων παραγγελιών. Η Άγκυρα, ωστόσο, δεν φαίνεται διατεθειμένη να αναλάβει τέτοιο οικονομικό βάρος. Το ζήτημα είχε συζητηθεί και στη συνάντηση του Ερντογάν με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Αρχικά, το συνολικό κόστος για την αγορά 40 F-16 και τον εκσυγχρονισμό άλλων 80 είχε υπολογιστεί στα 20 δισ. δολάρια μαζί με τον οπλισμό. Πλέον, μόνο η αγορά των 40 αεροσκαφών εκτιμάται ότι θα ανέλθει περίπου στα 8 δισ. δολάρια.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου, ο γαμπρός του Τούρκου προέδρου, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ –κατασκευαστής των γνωστών μη επανδρωμένων αεροσκαφών Bayraktar– αντιτίθεται στο σχέδιο αγοράς F-16 και εισηγείται την απόκτηση των Eurofighter. Ως επόμενο βήμα, προτείνει η Τουρκία να στραφεί είτε προς τα F-35 είτε προς το εγχώριο μαχητικό αεροσκάφος KAAN.
Ένταλμα για τον Νετανιάχου
Παράλληλα, η Εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, μέλη της κυβέρνησής του και Ισραηλινούς στρατιωτικούς, με κατηγορίες για «γενοκτονία» και «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας». Συνολικά, η εντολή αφορά 37 Ισραηλινούς, μεταξύ των οποίων και τον ίδιο τον Νετανιάχου. Η κίνηση αυτή θεωρείται ότι επιβαρύνει περαιτέρω τις σχέσεις Άγκυρας – Τελ Αβίβ και ερμηνεύεται ως πολιτικά υποκινούμενη απόφαση, που εφαρμόζεται μέσω της τουρκικής δικαιοσύνης.