Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενημέρωσαν τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι η Ουκρανία καλείται να αποδεχθεί ένα πλαίσιο που έχει καταρτίσει η Ουάσινγκτον για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία. Το πλαίσιο αυτό προτείνει στο Κίεβο την παραχώρηση εδαφών και ορισμένων όπλων, όπως δήλωσαν σήμερα δύο πηγές που γνωρίζουν τα σχετικά.

Οι πηγές, οι οποίες ζήτησαν να παραμείνουν ανώνυμες λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος, ανέφεραν ότι οι προτάσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη μείωση του μεγέθους των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας. Η Ουάσινγκτον ζητά από το Κίεβο να αποδεχθεί τα βασικά σημεία του σχεδίου.

Ένα τέτοιο σχέδιο θα συνιστούσε σημαντικό πισωγύρισμα για το Κίεβο, δεδομένου ότι στην ανατολική Ουκρανία ο ρωσικός στρατός συνεχίζει να αποκτά εδαφικά κέρδη, ενώ ο Ζελένσκι αντιμετωπίζει ένα σκάνδαλο διαφθοράς που οδήγησε σήμερα στην αποπομπή των υπουργών Ενέργειας και Δικαιοσύνης από το κοινοβούλιο.

Ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος δήλωσε νωρίτερα στο Reuters ότι το Κίεβο έλαβε «σήματα» για μια σειρά αμερικανικών προτάσεων για τον τερματισμό του πολέμου, τις οποίες η Ουάσινγκτον συζήτησε με τη Ρωσία. Η Ουκρανία δεν συμμετείχε στην προετοιμασία αυτών των προτάσεων, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Το σχέδιο Τραμπ των 28 σημείων προβλέπει ότι η Ρωσία θα αποκτήσει πλήρη de facto έλεγχο των περιοχών Λουχάνσκ και Ντονέτσκ (γνωστές συνολικά ως Ντονμπάς), αν και η Ουκρανία εξακολουθεί να ελέγχει περίπου το 14,5% της περιοχής, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση του Ινστιτούτου Μελέτης Πολέμου.

Παρά τον έλεγχο της Ρωσίας, οι περιοχές του Ντονμπάς από τις οποίες η Ουκρανία θα αποχωρήσει θα θεωρούνται αποστρατικοποιημένες ζώνες, με τη Ρωσία να μην έχει δικαίωμα να αναπτύξει στρατεύματα εκεί.

Σε άλλες περιοχές που έχουν πληγεί από τον πόλεμο, όπως η Χερσώνα και η Ζαπορίζια, οι τρέχουσες γραμμές ελέγχου θα παραμείνουν κυρίως αμετάβλητες, με τη Ρωσία να επιστρέφει κάποια εδάφη, υπό διαπραγμάτευση.

Εκτός από το στρατιωτικό και γεωπολιτικό σκέλος, το σχέδιο περιλαμβάνει την υποχρέωση της Ουκρανίας να αναγνωρίσει τα ρωσικά ως επίσημη γλώσσα του κράτους και να παραχωρήσει επίσημο καθεστώς στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία υπάγεται στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.

Αξιωματούχοι στο Κίεβο δήλωσαν στους Financial Times ότι το σχέδιο ανταποκρίνεται σχεδόν πλήρως στις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις του Κρεμλίνου και είναι απαράδεκτο για την Ουκρανία χωρίς σημαντικές τροποποιήσεις.

Σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες θα αναγνώριζαν την Κριμαία και το Ντονμπάς ως νόμιμα ρωσικά εδάφη, χωρίς όμως η Ουκρανία να ζητηθεί να το πράξει. Ένας Ουκρανός αξιωματούχος ανέφερε επίσης ότι το σχέδιο περιλαμβάνει περιορισμούς στο μέγεθος του ουκρανικού στρατού και στα όπλα μακρού βεληνεκούς, ως αντάλλαγμα για τις εγγυήσεις ασφαλείας που παρέχουν οι ΗΠΑ.

Το σχέδιο προβλέπει επίσης εδαφικές παραχωρήσεις της Ουκρανίας στο Ντονμπάς.

Ο Ζελένσκι, ο οποίος είχε συνομιλίες στην Τουρκία με τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, αναμένεται αύριο να συναντηθεί με αξιωματούχους του αμερικανικού στρατού στο Κίεβο.

Οι ενδείξεις της ανανεωμένης προσπάθειας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου προκάλεσαν τη μεγαλύτερη άνοδο των τιμών των κρατικών ομολόγων της Ουκρανίας εδώ και μήνες.

Απευθείας συνομιλίες μεταξύ Κιέβου και Μόσχας δεν έχουν πραγματοποιηθεί από τη συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη τον Ιούλιο, ενώ οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν τον σχεδόν τετραετή πόλεμο, προκαλώντας σήμερα τον θάνατο 25 ανθρώπων κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Οι προσπάθειες για την αναβίωση ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων φαίνεται να κερδίζουν έδαφος, αν και η Μόσχα δεν έχει δείξει καμία ένδειξη αλλαγής των όρων της για τον τερματισμό του πολέμου.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν απαιτεί εδώ και καιρό από το Κίεβο να αποκηρύξει τα σχέδια ένταξής του στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και να αποσύρει τα στρατεύματά του από τέσσερις επαρχίες που η Μόσχα θεωρεί μέρος της Ρωσίας. Η Μόσχα δεν έχει δείξει κανένα σημάδι αποδοχής οποιασδήποτε από αυτές τις απαιτήσεις, ενώ η Ουκρανία δηλώνει ότι δεν θα τις αποδεχθεί.

ΠΗΓΗ: MILITAIRE .gr

Το άριστο επίπεδο και ο στρατηγικός χαρακτήρας των σχέσεων Κύπρου–ΗΠΑ επιβεβαιώθηκαν κατά τη συνάντηση του Υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντίνου Κόμπου, με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάρκο Ρούμπιο, στην Ουάσιγκτον.

Παράλληλα, στο επίκεντρο βρέθηκαν οι τρόποι με τους οποίους η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να συμβάλει στο Σχέδιο του Αμερικανού Προέδρου για ειρήνη, παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και ανοικοδόμηση της Γάζας, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών. Όπως αναφέρει το ΥΠΕΞ, η συνάντηση, διάρκειας περίπου 35–40 λεπτών, «επιβεβαίωσε το άριστο επίπεδο και τη στρατηγική φύση των σχέσεων Κύπρου–ΗΠΑ».

Συγκεκριμένα, τέθηκαν ζητήματα διμερών σχέσεων και τρόποι περαιτέρω εμβάθυνσης της συνεργασίας στους τομείς άμυνας και ασφάλειας, περιλαμβανομένης της πρόσβασης της Κύπρου σε αμερικανικά αμυντικά προγράμματα για προμήθεια στρατιωτικού υλικού και εκπαίδευσης.

Στη συζήτηση συμπεριλήφθηκαν και θέματα ενεργειακής συνεργασίας, με στόχο την προώθηση του ενεργειακού σχεδιασμού της Κύπρου, όπου κρίσιμο ρόλο διαδραματίζουν αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ.

Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή απόψεων για τα επόμενα βήματα του σχήματος συνεργασίας 3+1 (Κύπρος – Ελλάδα – Ισραήλ – ΗΠΑ) στην Ανατολική Μεσόγειο, με αναφορά στην πρόσφατη συνεδρία του σχηματισμού για την προώθηση σημαντικών έργων οικονομικής και ενεργειακής διασύνδεσης.

Υπογραμμίστηκε επίσης η ανάγκη ενίσχυσης των ενεργειακών υποδομών της περιοχής, περιλαμβανομένων έργων διασυνδεσιμότητας μεταξύ ομονοούντων κρατών στην Ανατολική Μεσόγειο, με στόχο τη σταθερότητα και την ευημερία.

Στη συζήτηση εντάχθηκε και το Κυπριακό. Ο Υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε τη βούληση και δέσμευση της Λευκωσίας για επίτευξη λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Ο κ. Κόμπος ενημέρωσε επίσης για τις προτεραιότητες της επικείμενης Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρώτο εξάμηνο του 2026, ενώ εξετάστηκαν τρόποι ενίσχυσης της σχέσης ΕΕ–ΗΠΑ και της διατλαντικής συνεργασίας.

Η αμερικανική πλευρά εξέφρασε ζωηρό ενδιαφέρον για την κυπριακή προεδρία, εγείροντας συγκεκριμένα ερωτήματα σχετικά με επενδύσεις, άμυνα, προστασία αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών και το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο. Η Λευκωσία, αναγνωρίζοντας το διεθνές βάρος που συνεπάγεται η προεδρία, τη θεωρεί ευκαιρία για τόνωση του διαλόγου ΕΕ–ΗΠΑ, ο οποίος παραμένει σε χαμηλότερο επίπεδο από το επιθυμητό.

Επιπλέον, στο επίκεντρο τέθηκαν περιφερειακές εξελίξεις, με έμφαση στη Μέση Ανατολή, τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα μέσω του θαλάσσιου διαδρόμου, καθώς και τον ρόλο της Κύπρου στο Σχέδιο του Αμερικανού Προέδρου Trump για ειρήνη, ανθρωπιστική υποστήριξη και ανοικοδόμηση.

Η κυπριακή πλευρά υπογράμμισε την ουσιαστική της συμβολή στις αμερικανικές πρωτοβουλίες, τόσο στο ανθρωπιστικό σκέλος όσο και στην προετοιμασία της ανοικοδόμησης.

Στη συζήτηση εντάχθηκε και η κατάσταση στη Συρία, με ιδιαίτερη αναφορά στη διατήρηση της σταθερότητας και την προστασία μειονοτήτων, ειδικά των χριστιανικών κοινοτήτων.

Οι δηλώσεις Κόμπου

Στον απολογισμό του μετά τη συνάντηση, ο Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι επρόκειτο για «ιδιαίτερα εποικοδομητική συζήτηση», σημειώνοντας ότι καλύφθηκε ευρύ φάσμα θεμάτων διμερούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος, από τη Γάζα μέχρι τη Συρία. «Η σχέση έχει σταθερότητα, συνέπεια και συνέχεια», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Επισημαίνοντας τη σημασία της εμβάθυνσης των διμερών σχέσεων, τόνισε: «Αποτελεί για εμάς πυξίδα της εξωτερικής πολιτικής μας. Και υπάρχει κοινή βούληση να εργαστούμε εντατικότερα για περαιτέρω ενίσχυση αυτής της συνεργασίας».

Σε ό,τι αφορά τα διμερή ζητήματα, συζητήθηκε η πρόοδος στον Στρατηγικό Διάλογο, το ενδεχόμενο ενδιάμεσης αξιολόγησης, αλλά και η σύγκληση τεχνοκρατικής συζήτησης για τη Μέση Ανατολή.

Αναφορικά με την επικείμενη προεδρία της Κύπρου στο Συμβούλιο της ΕΕ, στο τραπέζι τέθηκαν επενδύσεις, άμυνα, προστασία τεχνολογικών εταιρειών και το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο. Η κυπριακή πλευρά βλέπει σημαντική ευκαιρία ενίσχυσης του διαλόγου ΕΕ–ΗΠΑ.

«Υπάρχει βούληση, και είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι εντοπίζονται τομείς σύγκλισης συμφερόντων ΗΠΑ–ΕΕ, που μπορούν να προχωρήσουν μέσω διαλόγου και διαπραγμάτευσης», ανέφερε ο κ. Κόμπος.

Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε τη σταθερή στήριξη των ΗΠΑ για λύση του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.

Ο ίδιος φάνηκε ιδιαίτερα ενημερωμένος για το Κυπριακό, λόγω της προηγούμενης θητείας του στη Γερουσία, όπου είχε συντάξει από κοινού με τον Ρόμπερτ Μενέντεζ το East Med Act. Η Ουάσιγκτον επανέλαβε την πάγια θέση υπέρ λύσης εντός του πλαισίου που έχει καθορίσει το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Νέα δεδομένα που ενδέχεται να επηρεάσουν την πορεία της «παγωμένης» ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector – GSI) φαίνεται να δημιουργεί η πιθανή ενίσχυση της εμπλοκής των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για την ένταξη νέων επενδυτών στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, με στόχο τόσο τη γεωπολιτική όσο και την οικονομική βιωσιμότητα του GSI. Η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη στην Αθήνα και οι επαφές στις Βρυξέλλες πραγματοποιούνται σε μια περίοδο έντονων διεργασιών για τα ενεργειακά στην Ανατολική Μεσόγειο.

Συγκεκριμένα, εξετάζεται η πιθανότητα συμμετοχής Αμερικανών επενδυτών, ενδεχομένως μέσω ταμείων που επενδύουν σε υποδομές, όπως ο οργανισμός χρηματοδότησης αναπτυξιακών έργων DFC (U.S. International Development Finance Corporation).

Δεδομένου ότι οργανισμοί όπως ο DFC έχουν ιδρυθεί για να δημιουργούν χρηματοδοτικά αντίβαρα σε περιοχές με έντονη κινεζική παρουσία και με δηλωμένο το αμερικανικό ενδιαφέρον για έργα ενεργειακής διασυνδεσιμότητας, είναι σαφές ότι στην ατζέντα βρίσκεται και ο σχεδιασμός του Διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC).

Υπενθυμίζεται ότι ο DFC έχει ήδη επενδύσει 125 εκατ. δολάρια στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, ενώ σχεδιάζει χρηματοδότηση και άλλων υποδομών, κυρίως λιμενικών. Παράλληλα, η Ελλάδα επιδιώκει να αποτελέσει μία από τις πύλες εισόδου του IMEC στην Ευρώπη. Στο έργο ενδιαφέρον εκφράζουν επίσης το Ισραήλ και χώρες του Κόλπου.

Συνομιλίες στις Βρυξέλλες

Η κινητικότητα γύρω από την ηλεκτρική διασύνδεση επιβεβαιώνεται και από τη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας, Σταύρου Παπασταύρου και Γιώργου Παπαναστασίου, με τον αρμόδιο επίτροπο Νταν Γιόργκενσεν στις Βρυξέλλες.

Μετά τη συνάντηση, ο κ. Παπασταύρου τόνισε ότι υπογραμμίστηκε «η ανάγκη επικαιροποίησης των οικονομικών και τεχνικών στοιχείων της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου και Ελλάδας», όπως είχαν ήδη αναφέρει ο πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενόψει του δυνητικού επενδυτικού ενδιαφέροντος.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά τη συνάντησή του με τον κ. Χριστοδουλίδη, ανέφερε ότι τα νέα δεδομένα ενισχύουν την αξία των έργων διασυνδεσιμότητας. «Προχωράμε στην άμεση επικαιροποίηση των οικονομοτεχνικών παραμέτρων του έργου του καλωδίου διασύνδεσης, ώστε δυνητικά να ενισχυθεί από την είσοδο νέων ισχυρών επενδυτών», τόνισε χαρακτηριστικά.

Νέες μελέτες

Η Αθήνα και η Λευκωσία ζητούν από την Κομισιόν τρόπους που θα διευκολύνουν την ένταξη τρίτων επενδυτών στο GSI. Αυτό καθιστά απαραίτητη τη διενέργεια νέων μελετών για την οικονομική βιωσιμότητα και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου, καθώς η υφιστάμενη μελέτη του 2016 πρέπει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.

Η Κομισιόν αναμένεται να παραμείνει στο σχήμα, όχι μόνο ως εγγυήτρια ενός έργου με γεωπολιτική αξία (συμπεριλαμβανομένου του IMEC), αλλά και λόγω της ένταξης του έργου ως έργου κοινού ενδιαφέροντος (PCI).

Το επόμενο βήμα

Σημαντικό επόμενο βήμα για την εμπλοκή των ΗΠΑ θα είναι η συνάντηση των υπουργών Ενέργειας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον, με αντικείμενο τη συζήτηση για την ένταξη του GSI στον IMEC, γεγονός που αιτιολογεί και γεωπολιτικά την αμερικανική συμμετοχή.

Οι εξελίξεις ακολουθούν τις συμφωνίες που υπεγράφησαν στην Αθήνα με στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης, ενώ υπάρχει κοινή αντίληψη Αθήνας – Λευκωσίας για τη σημασία της βαθύτερης εμπλοκής των ΗΠΑ στην περιοχή.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε την ανάγκη «ευθυγράμμισης» της Ευρώπης με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σε θέματα Μέσης Ανατολής. «Είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να συνεργαστούμε μαζί του. Στην περιοχή μας είναι ο ηγέτης και βλέπουμε θετικές εξελίξεις λόγω της ηγεσίας του Τραμπ», σημείωσε.

Η πρωτοβουλία της Αθήνας

Η ελληνική κυβέρνηση προωθεί την ιδέα ενός πενταμερούς φόρουμ (Ελλάδα, Λιβύη, Τουρκία, Αίγυπτος, Κύπρος) για συζήτηση πέντε θεματικών: μεταναστευτικό, προστασία θαλασσίων οικοσυστημάτων, συνδεσιμότητα, οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και πολιτική προστασία.

Η πρόταση προέρχεται από την ελληνική πρωτοβουλία και στοχεύει στη διατήρηση της Κύπρου στο πλαίσιο των εξελίξεων. Οι Αμερικανοί προτιμούν ένα τετραμερές σχήμα με έμφαση στη διευθέτηση επικάλυψης θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, ενώ η Άγκυρα και η Τρίπολη θα επιδιώξουν την εκπροσώπηση και των Τουρκοκυπρίων.

Παράλληλα, παραμένει ζητούμενο η μορφή εκπροσώπησης της Λιβύης, λόγω της συνεχιζόμενης αντιπαράθεσης Τρίπολης – Βεγγάζης.