Ενήμερο, δια επιστολής της εταιρείας Energean και του ομίλου Cyfield, είναι το Υπουργείο Ενέργειας για την πρόθεσή τους να συνεργαστούν στον τομέα εισαγωγής φυσικού αερίου από το Ισραήλ, για τις ανάγκες του πρώτου ιδιωτικού ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στο Μαρί.

Φιλοξενούμενος στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση, ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, χαρακτήρισε το έργο «φιλόδοξο» και εκτίμησε ότι οι δύο εταιρείες απέστειλαν την επιστολή για να λάβουν τη γνώμη του Υπουργείου Ενέργειας. Όπως σημείωσε, η Energean δραστηριοποιείται κυρίως στην ισραηλινή ΑΟΖ και έχει υποβάλει αρκετές προτάσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία για προμήθεια φυσικού αερίου.

Ο Υπουργός Ενέργειας απαρίθμησε, κατά την άποψή του, σειρά «προκλήσεων» για την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου:

• Η κυπριακή αγορά είναι πολύ μικρή για κατανάλωση φυσικού αερίου.

• Η χρήση του για ηλεκτροπαραγωγή είναι ρυπογόνα.

• Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η κατασκευή και λειτουργία του τερματικού σταθμού φυσικού αερίου στο Βασιλικό.

• Θα πρέπει να ζητηθεί αλλαγή της αναδυόμενης αγοράς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

• Θα πρέπει να γίνουν τροποποιήσεις στους κανονισμούς της ΡΑΕΚ.

«Εμείς δεν λέμε όχι, αλλά θα πρέπει να αξιολογηθεί. Οι προκλήσεις αφορούν την απόφαση για τον διάδρομο, τις έρευνες βυθού, την έκδοση αδειών από δύο χώρες, καθώς πρόκειται για διασυνοριακό έργο, που περνά από μια ΑΟΖ σε άλλη ΑΟΖ και υπάρχουν σημεία προσαιγιάλωσης. Υπάρχουν πολλές άδειες και πολύς όγκος εργασίας που πρέπει να ολοκληρωθεί. Δεν μπορεί να γίνει άμεσα αποδεκτό χωρίς μελέτη από το Υπουργείο», τόνισε ο Υπουργός.

Ερωτηθείς αν η αναφορά αυτή περιλαμβάνει όλα όσα έπρεπε να γίνουν και δεν έγιναν για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας μέσω του αγωγού Great Sea Interconnector, ο Υπουργός Ενέργειας επισήμανε ότι η διαδικασία εξασφάλισης αδειών για τοποθέτηση αγωγού φυσικού αερίου στον βυθό είναι ακόμη πιο απαιτητική για περιβαλλοντικούς λόγους.

«Είναι μια πρόκληση που αφορά τις δύο εταιρείες, τα όποια ρίσκα αναλαμβάνονται από αυτές, ενώ εμείς στο Υπουργείο απλώς έχουμε ενημερωθεί ώστε να το εξετάσουμε στο πλαίσιο της αναδυόμενης αγοράς», κατέληξε.

Επιφυλάξεις εκφράζει το Κίνημα Άλμα – Πολίτες για την Κύπρο σχετικά με την παραχώρηση άδειας στη Cyta να δραστηριοποιηθεί στον τομέα της ενέργειας μέσω της δημιουργίας της Cyta Power. Όπως αναφέρει, η Κύπρος διαθέτει ήδη μια 100% κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού, την ΑΗΚ, και η δημιουργία δεύτερης κρατικής επιχείρησης για να την ανταγωνιστεί συνιστά «θεσμική και οικονομική πρωτοτυπία made in Cyprus».

Σε ανακοίνωσή του, το Κίνημα Άλμα επικαλείται τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ, οι οποίες προβλέπουν ενιαία στρατηγική ιδιοκτησίας για τις κρατικές επιχειρήσεις, υπογραμμίζοντας ότι η Κυβέρνηση οφείλει να εξηγήσει τη λογική αυτής της επιλογής.

Επιπλέον, γίνεται αναφορά και στην πρόσφατη έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με την οποία η Cyta είχε επιχειρήσει να δραστηριοποιηθεί στην αγορά ηλεκτρισμού χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση, με προβλεπόμενες δαπάνες ύψους 375 εκατ. ευρώ και συνεργασίες με ιδιώτες παραγωγούς. Το Κίνημα προειδοποιεί ότι ένα τέτοιο μοντέλο ενδέχεται να εξυπηρετήσει ιδιώτες αντί του δημοσίου συμφέροντος και να αυξήσει τους οικονομικούς κινδύνους για το κράτος. Αντί για ανταγωνισμό μεταξύ δύο κρατικών οργανισμών, το Άλμα προτείνει τη συνεργασία Cyta και ΑΗΚ σε έργα όπως οι έξυπνοι μετρητές και η ψηφιοποίηση ενεργειακών υπηρεσιών, ώστε να επιτευχθούν συνέργειες και να προστατευτεί το δημόσιο χρήμα.

«Αντί η Κυβέρνηση να επικεντρωθεί στα πραγματικά προβλήματα της αγοράς ηλεκτρισμού, όπως η αποτυχία της λεγόμενης ανταγωνιστικής αγοράς, οι καθυστερήσεις στα έργα του Βασιλικού και η απουσία ρύθμισης για τα υπερκέρδη των ιδιωτών παραγωγών, επιδίδεται σε ενεργειακές αλχημείες, δημιουργώντας τη Cyta Power. Αντί να διορθώσει μια στρεβλή αγορά που επιβαρύνει πολίτες και μικρομεσαίους, κινδυνεύει να την περιπλέξει περαιτέρω, μετατρέποντας ένα τηλεπικοινωνιακό ίδρυμα σε ενεργειακό παίκτη χωρίς αποστολή, στρατηγική ή δημόσιο όφελος», επισημαίνει το Άλμα.