Η κυβέρνηση Τραμπ έχει ετοιμάσει πρόσθετες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, σε περίπτωση που ο Βλαντίμιρ Πούτιν συνεχίσει να καθυστερεί τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με όσα ανέφερε στο Reuters Αμερικανός αξιωματούχος και δεύτερη πηγή με γνώση του θέματος.

Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, Αμερικανοί αξιωματούχοι ενημέρωσαν τους Ευρωπαίους ομολόγους τους ότι η Ουάσιγκτον στηρίζει τη χρήση των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από την Ε.Ε. για την αγορά αμερικανικών όπλων που θα σταλούν στο Κίεβο. Παράλληλα, έχουν ξεκινήσει εσωτερικές συζητήσεις στις ΗΠΑ για την αξιοποίηση ρωσικών κεφαλαίων που βρίσκονται εντός αμερικανικής επικράτειας, με στόχο την ενίσχυση της ουκρανικής πολεμικής προσπάθειας.

Αν και δεν είναι σαφές εάν η Ουάσιγκτον σκοπεύει να εφαρμόσει άμεσα τα μέτρα αυτά, η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου υποδηλώνει ότι ο Λευκός Οίκος διαθέτει τα «εργαλεία» για περαιτέρω κλιμάκωση. Η προετοιμασία αυτή έρχεται μετά την απόφαση του προέδρου Τραμπ να επιβάλει για πρώτη φορά κυρώσεις στη Ρωσία την περασμένη Τετάρτη, από την επιστροφή του στην εξουσία τον Ιανουάριο.

Ο Τραμπ, αν και αυτοπαρουσιάζεται ως «παγκόσμιος ειρηνοποιός», αναγνωρίζει ότι η προσπάθεια για τον τερματισμό του πολέμου, που διαρκεί πάνω από τρία χρόνια, αποδεικνύεται πιο δύσκολη απ’ όσο αναμενόταν. Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι, που έχουν βιώσει τις εναλλαγές της στάσης του Τραμπ ανάμεσα στη διάθεση συνδιαλλαγής και την έντονη κριτική στον Πούτιν, ελπίζουν ότι η Ουάσιγκτον θα συνεχίσει να ασκεί πίεση στη Μόσχα, ενώ εξετάζουν και οι ίδιοι νέες δικές τους κινήσεις.

Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι θα ήθελε να δει τους Ευρωπαίους «να προχωρούν στην επόμενη μεγάλη κίνηση» κατά της Ρωσίας, είτε μέσω πρόσθετων κυρώσεων είτε μέσω δασμών. Άλλη πηγή εκτίμησε ότι ο Τραμπ πιθανότατα θα «παγώσει» προσωρινά τη διαδικασία, προκειμένου να αξιολογήσει την αντίδραση της Μόσχας στα μέτρα που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη.

Οι κυρώσεις που έχουν ήδη επιβληθεί στοχεύουν τις πετρελαϊκές εταιρείες Lukoil και Rosneft, προκαλώντας αύξηση της τιμής του πετρελαίου κατά περισσότερο από δύο δολάρια το βαρέλι και ωθώντας μεγάλους Κινέζους και Ινδούς αγοραστές ρωσικού αργού να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές.

Νέο πακέτο μέτρων σε τράπεζες και ενεργειακές υποδομές

Μέρος των πρόσθετων κυρώσεων που έχει προετοιμάσει η Ουάσιγκτον αφορά τον τραπεζικό τομέα της Ρωσίας και τις υποδομές μεταφοράς πετρελαίου, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.

Την περασμένη εβδομάδα, Ουκρανοί αξιωματούχοι παρουσίασαν στις ΗΠΑ προτάσεις για νέα μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του πλήρους αποκλεισμού όλων των ρωσικών τραπεζών από το δολαριακό σύστημα. Δεν είναι σαφές, ωστόσο, εάν οι προτάσεις αυτές εξετάζονται σοβαρά από την αμερικανική πλευρά.

Το Κογκρέσο κινείται επίσης προς την ίδια κατεύθυνση, καθώς ομάδα βουλευτών επαναφέρει διακομματικό νομοσχέδιο κυρώσεων που είχε «παγώσει» για μήνες. Ο Τραμπ φέρεται διατεθειμένος να το στηρίξει, αν και σύμφωνα με αξιωματούχο, κάτι τέτοιο δύσκολα θα συμβεί εντός Οκτωβρίου.

Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ απέφυγε να σχολιάσει τις πληροφορίες.

Από τη Μόσχα, ο Κιρίλ Ντιμιτρίεφ, ειδικός απεσταλμένος του Πούτιν για επενδύσεις και οικονομική συνεργασία, δήλωσε την Παρασκευή ότι θεωρεί πως Ρωσία, ΗΠΑ και Ουκρανία βρίσκονται «κοντά σε διπλωματική λύση».

Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος της ουκρανικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, Χαλίνα Γιουσιπιούκ, χαρακτήρισε την απόφαση για νέες κυρώσεις «ευπρόσδεκτη», επισημαίνοντας:

«Η αποσυναρμολόγηση της ρωσικής πολεμικής μηχανής είναι ο πιο ανθρώπινος τρόπος για να τερματιστεί αυτός ο πόλεμος».

Η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στο Κατάρ, στο πλαίσιο της περιοδείας του στον Κόλπο, επικεντρώθηκε κυρίως στις αμυντικές σχέσεις και στα Eurofighter του Κατάρ, καθώς η Άγκυρα προχωρά με ταχύ ρυθμό στην ανασυγκρότηση της αεροπορικής της ισχύος.

Η Τουρκία και το Κατάρ υπέγραψαν συμφωνία αμυντικής συνεργασίας στη Ντόχα, με την Άγκυρα να επιδιώκει παράλληλα την αγορά μεταχειρισμένων μαχητικών Eurofighter από τον σύμμαχό της στον Κόλπο, προκειμένου να ενισχύσει άμεσα και να αναδομήσει την αεροπορική της δύναμη. Το μνημόνιο κατανόησης υπογράφηκε από τον πρόεδρο της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας, Χαλούκ Γκόργκουν, και τον υπουργό Άμυνας του Κατάρ, Σέιχ Σαούντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο Anadolu.

Οι συνομιλίες για την άμυνα αποτέλεσαν το βασικό αντικείμενο της τριήμερης περιοδείας του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Κόλπο, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Κατάρ. Ο Ερντογάν συνοδεύεται από τον Υπουργό Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ, τον Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν.

Η συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας υπογράφεται σε μια περίοδο όπου οι δύο χώρες ενισχύουν ακόμη περισσότερο τους ήδη στενούς δεσμούς τους στον τομέα της άμυνας.

Το Κατάρ παραμένει ο στενότερος στρατηγικός σύμμαχος της Τουρκίας στον Κόλπο, φιλοξενώντας μία από τις μεγαλύτερες υπερπόντιες στρατιωτικές βάσεις της χώρας, στην οποία υπηρετούν περίπου 3.000 Τούρκοι στρατιώτες με ρόλους εκπαίδευσης, συμβουλευτικής υποστήριξης και γενικότερης στρατιωτικής συνεργασίας.

Το ταξίδι του Ερντογάν πραγματοποιείται την ώρα που η Τουρκία προσπαθεί να εξασφαλίσει μεταχειρισμένα μαχητικά Eurofighter Typhoon από το Κατάρ – ένα ζήτημα που, σύμφωνα με εκτιμήσεις, συζητήθηκε εκτενώς κατά τη διάρκεια των επαφών στη Ντόχα.

Η τουρκική πρόταση για την προμήθεια μεταχειρισμένων αεροσκαφών Tranche 3A από το Κατάρ εντάσσεται σε μια ευρύτερη προκαταρκτική συμφωνία, βάσει της οποίας η Άγκυρα σχεδιάζει την αγορά 40 αεροσκαφών Eurofighter από το ευρωπαϊκό κονσόρτσιουμ που απαρτίζουν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία, η Ισπανία και η Γερμανία, όπως ανέφερε το Bloomberg, επικαλούμενο πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων.

Πριν από την επίσκεψη του Ερντογάν, ο Υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ και ο διοικητής της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, στρατηγός Ζιγιά Τσεμάλ Καδιόγλου, επισκέφθηκαν τη Ντόχα στις 6 Οκτωβρίου για συνομιλίες με τους Καταρινούς ομολόγους τους σχετικά με τη συγκεκριμένη υπόθεση.

Το Κατάρ διαθέτει αυτή τη στιγμή 24 μαχητικά Eurofighter Typhoon Tranche 3A, τα οποία παραδόθηκαν την περίοδο 2022-2024, ενώ τον Δεκέμβριο του 2024 προχώρησε σε επιπλέον παραγγελία 12 αεροσκαφών Tranche 4 για την επέκταση του στόλου του, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γιατί μεταχειρισμένα αεροσκάφη;

Ο ανεξάρτητος αναλυτής άμυνας Άρντα Μεβλουτόγλου εξηγεί ότι η στροφή της Τουρκίας προς τα μεταχειρισμένα Eurofighter οφείλεται σε πιεστικές ανάγκες.

«Η Τουρκία χρειάζεται αεροσκάφη που μπορούν να τεθούν άμεσα σε υπηρεσία», ανέφερε στον Al-Monitor. «Τα νέα Eurofighter θα χρειαστούν χρόνια μέχρι να παραδοθούν».

Ο αεροπορικός στόλος της Τουρκίας έχει μειωθεί σημαντικά. Από τα περίπου 270 F-16 που διέθετε, σχεδόν 30 έχουν χαθεί σε ατυχήματα κατά τη διάρκεια δεκαετιών, με αποτέλεσμα να παραμένουν σε επιχειρησιακή κατάσταση μόλις 230 με 240 αεροσκάφη.

«Υπάρχει πραγματική ανάγκη για άμεση αποκατάσταση της ισορροπίας στην αεροπορική ισχύ», πρόσθεσε ο Μεβλουτόγλου. Αν και τεχνικά θεωρούνται μεταχειρισμένα, τα αεροσκάφη είναι σχεδόν καινούργια, παρέχοντας στην Τουρκία γρήγορη ενίσχυση χωρίς καθυστερήσεις παράδοσης.

Ο ίδιος διευκρίνισε ότι τα αεροσκάφη είναι «μεταχειρισμένα μόνο στα χαρτιά», καθώς το Κατάρ τα παρέλαβε πρόσφατα. «Ορισμένα έχουν πετάξει ελάχιστα, ενώ τα παλαιότερα είναι μόλις τριών ή τεσσάρων ετών», σημείωσε.

Η αναζήτηση της Τουρκίας για Eurofighter και άλλα μαχητικά προέκυψε μετά την απαγόρευση του 2019 για την αγορά F-35 πέμπτης γενιάς, βάσει του νόμου Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act (CAATSA), λόγω της προμήθειας ρωσικών συστημάτων αεράμυνας S-400. Ο νόμος, που εγκρίθηκε το 2017 από το Κογκρέσο των ΗΠΑ με ευρεία πλειοψηφία, αποσκοπεί στην αποτροπή σημαντικών αμυντικών συναλλαγών με τη Ρωσία.

Η Άγκυρα είχε ανακοινώσει πέρσι την πρόθεσή της να αποκτήσει 40 Eurofighter Typhoon. Αν και αρχικά η Γερμανία αντιτάχθηκε στην πώληση, τελικά έδωσε το πράσινο φως, επιτρέποντας την υπογραφή προκαταρκτικής συμφωνίας τον Ιούλιο.

Παράλληλα, η Τουρκία επιδιώκει την αγορά 40 νέων μαχητικών F-16 Block 70 από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ουάσιγκτον ενέκρινε επίσημα την πώληση τον Ιανουάριο του 2024, ενώ οι διαπραγματεύσεις για τους όρους της συμφωνίας συνεχίζονται, με την Άγκυρα να επιδιώκει μείωση στο συνολικό πακέτο ύψους 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ερντογάν στο Κατάρ, οι δύο χώρες υπέγραψαν επίσης κοινή εμπορική δήλωση, μνημόνιο συνεργασίας για στρατηγικό σχεδιασμό και ανταλλαγή τεχνογνωσίας, καθώς και κοινή δήλωση για την 11η συνεδρίαση της Ανώτατης Στρατηγικής Επιτροπής.

Στο προηγούμενο σκέλος της περιοδείας του, στο Κουβέιτ, Τούρκοι και Κουβεϊτιανοί αξιωματούχοι υπέγραψαν τέσσερις συμφωνίες – μεταξύ αυτών, μνημόνιο συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα, συμφωνίες για τις θαλάσσιες μεταφορές, την αμοιβαία αναγνώριση ναυτικών πιστοποιητικών και την ενίσχυση των άμεσων επενδύσεων.

Ο Ερντογάν αναμένεται να ολοκληρώσει την περιοδεία του στον Κόλπο με επίσκεψη στο Ομάν, η οποία θα αποτελέσει την πρώτη προεδρική του επίσκεψη στο σουλτανάτο.

ΠΗΓΗ: MILITAIRE