Η Κύπρος εξετάζει το ενδεχόμενο συμμετοχής στη διεθνή δύναμη σταθεροποίησης της Λωρίδας της Γάζας, ωστόσο ζητά σαφήνεια σχετικά με την εντολή και τους κανόνες εμπλοκής της δύναμης, δήλωσε ο κορυφαίος διπλωμάτης της χώρας, Κωνσταντίνος Κόμπος, στην Ελίζαμπεθ Χάγκεντορν (Elizabeth Hagedorn) του Al-Monitor.

«Είμαστε ανοιχτοί να δούμε πώς μπορούμε να συμμετάσχουμε», δήλωσε ο Κύπριος Υπουργός Εξωτερικών, σε συνέντευξή του στις 7 Δεκεμβρίου, στο περιθώριο του Φόρουμ της Ντόχα στην πρωτεύουσα του Κατάρ.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Al-Monitor, ο κ. Κόμπος δεν απέκλεισε την παρουσία κυπριακών δυνάμεων στη Γάζα υπό τις κατάλληλες συνθήκες:

«Εφόσον έχουμε σαφήνεια ως προς το πώς έχει σχεδιαστεί αυτό, ποιοι θα συμμετάσχουν [στη δύναμη], πώς θα λειτουργήσει όλο αυτό [και] ποιοι θα είναι οι κανόνες εμπλοκής».

Το ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προβλέπει την παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός από διεθνή στρατεύματα, την ασφάλεια των συνόρων της Γάζας και την εκπαίδευση μιας ελεγχόμενης παλαιστινιακής αστυνομικής δύναμης. Το σχέδιο, που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τον προηγούμενο μήνα, απαιτεί από τον ισραηλινό στρατό να παραδώσει σταδιακά εδάφη στη διεθνή δύναμη σταθεροποίησης, καθώς αποσύρεται από τη Γάζα.

Ο απεσταλμένος του κ. Τραμπ στον ΟΗΕ, Μάικ Βαλτς, δήλωσε στο ισραηλινό κανάλι 12 ότι η μεταπολεμική δύναμη θα αναλάβει επίσης τον αφοπλισμό της Χαμάς, η οποία έχει απορρίψει προτάσεις για παράδοση των όπλων της.

Η κυβέρνηση Τραμπ σχεδιάζει την ανάπτυξη δυνάμεων στο έδαφος έως το 2026. Ορισμένες χώρες έχουν ονομαστεί ως πιθανοί συνεισφέροντες, μεταξύ αυτών η Αίγυπτος, η Ινδονησία και το Αζερμπαϊτζάν. Ωστόσο, καμία δεν έχει δεσμευτεί επισήμως, κυρίως λόγω ανησυχιών ότι θα μπορούσαν να βρεθούν σε διασταυρούμενα πυρά μεταξύ του ισραηλινού στρατού και της Χαμάς, η οποία παραμένει βαριά οπλισμένη.

«Είμαστε πρόθυμοι να συνεισφέρουμε σε όλα τα επίπεδα αυτής της δύναμης», ανέφερε ο Κόμπος, αναφερόμενος στην εκπαίδευση παλαιστινιακής αστυνομίας που θα συνεργάζεται με διεθνή στρατεύματα. «Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αρκετή σαφήνεια σχετικά με το ποιος θα συμμετάσχει», πρόσθεσε.

Το Ισραήλ προσπάθησε να ασκήσει βέτο στη συμμετοχή της Τουρκίας στη δύναμη, επικαλούμενο τις σχέσεις της Άγκυρας με τη Χαμάς. Ο Κόμπος δεν διευκρίνισε εάν αναφερόταν σε πιθανή αντίθεση της Τουρκίας για τη συμμετοχή της Κύπρου, της οποίας η κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει.

Ο Κόμπος σημείωσε ότι η στρατιωτική ικανότητα της Κύπρου είναι περιορισμένη λόγω της «απειλής που αντιμετωπίζουμε πίσω στην πατρίδα μας από την τουρκική κατοχή». Η Κύπρος παραμένει διαιρεμένη από την εισβολή τουρκικών στρατευμάτων το 1974, μετά από πραξικόπημα που υποστηρίχθηκε από την ελληνική χούντα.

«Το μόνο παιχνίδι στην πόλη»
Ο Κόμπος μίλησε ενόψει της καθυστέρησης εφαρμογής της δεύτερης φάσης της εκεχειρίας, που συμφωνήθηκε με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, λόγω της αλληλουχίας του αφοπλισμού της Χαμάς, της πλήρους αποχώρησης ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα και της ανάπτυξης διεθνών δυνάμεων.

Από την έναρξη ισχύος της εκεχειρίας στις 10 Οκτωβρίου, η Χαμάς απελευθέρωσε τους εναπομείναντες ζωντανούς ομήρους και όλους τους νεκρούς εκτός από έναν, σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση σχεδόν 2.000 Παλαιστινίων κρατουμένων από το Ισραήλ και την αποχώρηση στρατευμάτων του από τη Γάζα.

Το Ισραήλ διατηρεί τον έλεγχο περίπου του μισού θύλακα, αλλά δεν θα αποσυρθεί πλήρως μέχρι να αφοπλιστεί η Χαμάς. Ο Κόμπος τόνισε τη μοναδική θέση της Κύπρου ως μέλος της ΕΕ, με εγγύτητα στη Γάζα και στενές σχέσεις με το Ισραήλ. Τον Οκτώβριο, η Κύπρος παρουσίασε το δικό της εξάμηνο σχέδιο για την υποστήριξη ανοικοδόμησης και ασφάλειας της μεταπολεμικής Γάζας, συμπληρώνοντας το όραμα Τραμπ.

Μέρος του σχεδίου περιλαμβάνει τη χρήση του θαλάσσιου διαδρόμου «Αμάλθεια», που η Κύπρος άνοιξε πριν από δύο χρόνια για την απομάκρυνση συντριμμιών και την εισαγωγή δομικών υλικών. Μέχρι στιγμής, έχει παραδοθεί πάνω από 30.000 τόνοι βοήθειας στη Γάζα, με το μεγαλύτερο μέρος να εκφορτώνεται στο ισραηλινό λιμάνι του Άσντοντ.

Ο Κόμπος εξέφρασε αισιοδοξία για την επέκταση των παραδόσεων ώστε να περιλαμβάνουν νοσοκομειακό εξοπλισμό και αγαθά διπλής χρήσης, τονίζοντας ότι το κυπριακό σύστημα παραδόσεων είναι φθηνότερο, πιο γρήγορο και παρακάμπτει καθυστερήσεις και θέματα ασφαλείας.

Σε ερώτηση για την επάρκεια βοήθειας στη Γάζα, ο Κόμπος απάντησε ότι «έχει υπάρξει σημαντική βελτίωση, αλλά υπάρχει περιθώριο για περισσότερη».

Τη γνωστή ρητορική της Άγκυρας επανέλαβε για μία ακόμη φορά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, υποστηρίζοντας ότι η χώρα του επιθυμεί μία «δίκαιη μοιρασιά» για την Ανατολική Μεσόγειο.

Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του ΣΚΑΪ στην Τουρκία, ο Φιντάν τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει συνολική συζήτηση όλων των θεμάτων που αφορούν το Αιγαίο. Παράλληλα, επισήμανε ότι η Άγκυρα θα υπερασπιστεί «με αποφασιστικότητα» τα συμφέροντά της και αναφέρθηκε εκ νέου στην ύπαρξη «τουρκικής μειονότητας» στη Δυτική Θράκη.

«Εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε την άποψη της δίκαιης μοιρασιάς στην Ανατολική Μεσόγειο. Συνεχίζουμε τα βήματά μας με αποφασιστικότητα για την προάσπιση των δικαιωμάτων και συμφερόντων μας. Υποστηρίζουμε την εξέταση όλων των διαφορών του Αιγαίου ως ενιαίο σύνολο, με στόχο την εξεύρεση λύσης στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας με ουσιαστικό και εποικοδομητικό τρόπο. Το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος πρέπει να αποτελούν περιοχές ευημερίας και σταθερότητας», δήλωσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ.

Επιπλέον, τόνισε ότι η Τουρκία «διατηρεί τη βούληση για θετική ατζέντα στις σχέσεις με την Ελλάδα. Προχωρούμε σε βήματα για την υποστήριξη των δικαιωμάτων της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη και, αν χρειαστεί, το κάνουμε με αμοιβαιότητα».

Η ελληνική απάντηση

«Η οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και υφαλοκρηπίδας αποτελεί τη μία και μόνη διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Συνεπώς, αναθεωρητικές θέσεις και προτάσεις είναι καθολικά απορριπτέες», επισημαίνουν διπλωματικές πηγές σε απάντηση στις δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ.

Συνεχίζουν αναφέροντας ότι «η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και επιθυμεί, πάντοτε με γνώμονα το εθνικό συμφέρον, να συνεχίσει τον δομημένο διάλογο με την Τουρκία επί της βάσης αυτών των αρχών».

Όσον αφορά το καθεστώς της μουσουλμανικής μειονότητας, σημειώνουν ότι «η Συνθήκη της Λωζάννης καθορίζει σαφώς τον χαρακτήρα της μειονότητας στη Θράκη ως θρησκευτικό, ενώ η Ελλάδα διασφαλίζει πλήρη ισονομία και ισοπολιτεία στα μέλη της».

Πηγή: Protagon.gr

Έντονη αναστάτωση επικρατεί στις Βρυξέλλες μετά τη δημοσιοποίηση ενός ιδιαίτερα αιχμηρού για την Ευρώπη κειμένου από την Ουάσιγκτον, το οποίο περιγράφει τη νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ. Το περιεχόμενο του εγγράφου έχει προκαλέσει εμφανή αμηχανία στην ευρωπαϊκή πλευρά, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ φαίνεται να υιοθετεί πλήρως τα βασικά αφηγήματα της Ακροδεξιάς για την κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η δυσφορία εντείνεται τη στιγμή που οι ΗΠΑ πιέζουν τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να επωμισθούν μεγαλύτερο μέρος των υποχρεώσεων τους, ενώ έχει προηγηθεί ο παραγκωνισμός των Ευρωπαίων από τις διαπραγματεύσεις για την ειρήνευση στην Ουκρανία. Στις συνολικά 33 σελίδες της αμερικανικής στρατηγικής, η ενότητα για την Ευρώπη καταλαμβάνει μόλις δύο σελίδες, όπου προβάλλεται η ακραία θέση ότι η ήπειρος οδεύει προς πολιτισμική αποδόμηση μέσα στα επόμενα 20 χρόνια λόγω της μετανάστευσης.

Στο ίδιο κείμενο αναφέρεται ότι «τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη συνδέονται με ενέργειες της Ε.Ε. και άλλων υπερεθνικών οργανισμών, οι οποίες υποσκάπτουν την πολιτική ελευθερία και κυριαρχία, με μεταναστευτικές πολιτικές που αλλοιώνουν τον δημογραφικό χαρακτήρα της ηπείρου και προκαλούν συγκρούσεις, καθώς και με φαινόμενα λογοκρισίας, καταστολής της αντιπολίτευσης, υπογεννητικότητας και απώλειας εθνικής ταυτότητας και αυτοπεποίθησης». Οι διατυπώσεις αυτές επιβεβαιώνουν την ιδεολογική σύμπλευση της κυβέρνησης Τραμπ με ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη. Παράλληλα, το κείμενο ενστερνίζεται τη θεωρία συνωμοσίας περί «μεγάλης αντικατάστασης», σύμφωνα με την οποία ελίτ υποτίθεται ότι επιδιώκουν την αντικατάσταση του ευρωπαϊκού πληθυσμού μέσω μαζικών μεταναστευτικών ροών από μουσουλμανικές κυρίως χώρες. Σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι «σε μερικές δεκαετίες, ορισμένα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ θα διαθέτουν κατά πλειοψηφία μη ευρωπαϊκούς πληθυσμούς». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εμφανώς αμήχανη, απέφυγε οποιοδήποτε σχόλιο, δηλώνοντας απλώς ότι το έγγραφο βρίσκεται υπό αξιολόγηση. Η συγκεκριμένη «στρατηγική» ενίσχυσε τις ήδη υπάρχουσες ανησυχίες των Ευρωπαίων σε σχέση με την Ουκρανία, καθώς η Ουάσιγκτον κρίνει ότι «ασταθείς κυβερνήσεις μειοψηφίας» στην Ευρώπη διατηρούν «ανέφικτες προσδοκίες για τον πόλεμο» και ουσιαστικά εμποδίζουν την ειρηνευτική διαδικασία, γεγονός που εξηγεί τη συνεχιζόμενη περιθωριοποίησή τους στις τρέχουσες συνομιλίες.

Παράλληλα, οι ΗΠΑ απαιτούν από τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ να αναλάβουν μεγαλύτερο βάρος στις υποχρεώσεις του Συμφώνου. Σύμφωνα με το Reuters, κατά την πρόσφατη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, οι Αμερικανοί έθεσαν ως ορόσημο το 2027. Νατοϊκή πηγή επιβεβαίωσε στην «Κ» την αυξανόμενη πίεση των ΗΠΑ, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι δεν προτάθηκε επίσημο χρονοδιάγραμμα. Όπως εξηγεί η ίδια πηγή, η χρονιά αυτή συμπίπτει με τη λήξη της θητείας Τραμπ, άρα είναι πιθανό το χρονικό πλαίσιο να συνδέεται με πολιτικό σχεδιασμό. Σε κάθε περίπτωση, για την Ευρώπη μια τέτοια πορεία απαιτεί σημαντικούς οικονομικούς πόρους και ισχυρή πολιτική βούληση.

Η χρηματοδότηση της Ουκρανίας αποτελεί εξίσου κρίσιμο ζήτημα για την Ε.Ε., καθώς στις 18 Δεκεμβρίου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλείται να λάβει τελικές αποφάσεις για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της περιόδου 2026-2027. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο Γερμανός καγκελάριος επισκέφθηκε χθες τις Βρυξέλλες, προκειμένου να μεταπείσει τον Βέλγο πρωθυπουργό, ο οποίος αντιτίθεται στην αξιοποίηση των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων — το μεγαλύτερο μέρος των οποίων βρίσκεται σε βελγικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Ο Μερτς απορρίπτει επίσης την εναλλακτική λύση έκδοσης κοινού ευρωπαϊκού χρέους.

Οι ΗΠΑ, πάντως, φέρονται να αποθαρρύνουν την Ευρώπη από την επιλογή αυτή, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσε να βλάψει τις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες. Ο Αμερικανός πρέσβης στις Βρυξέλλες αναφέρθηκε ευθέως στο θέμα σε συνέντευξή του στη Handelsblatt, ενώ σε άρθρο του στη Frankfurter Allgemeine Zeitung ο Μερτς επανέλαβε πως η Ευρώπη «δεν μπορεί να επιτρέψει σε τρίτες, μη ευρωπαϊκές χώρες, να καθορίζουν αποφάσεις που σχετίζονται με τους οικονομικούς πόρους του επιτιθέμενου, οι οποίοι έχουν νομίμως παγώσει εντός της δικαιοδοσίας του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου και της ζώνης του ευρώ».