Η Τουρκία απέρριψε την ένταξή της σε ένα κοινό σχέδιο δράσης έξι σημείων κατά του Ισραήλ, στο οποίο προσχώρησαν δώδεκα χώρες, στο πλαίσιο συνόδου κορυφής που διεξήχθη στην Κολομβία. Όπως εξήγησε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, η απόφαση σχετίζεται με τις πιθανές νομικές επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) ως προς τις υφιστάμενες θαλάσσιες διαφορές με την Ελλάδα.

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στη Μπογκοτά στις 15 και 16 Ιουλίου υπό την αιγίδα της Κολομβίας και της Νότιας Αφρικής, στο πλαίσιο των εργασιών της Ομάδας της Χάγης, και συγκέντρωσε περισσότερα από 30 κράτη. Οι συμμετέχοντες επιδίωξαν τον συντονισμό νομικών και διπλωματικών ενεργειών απέναντι στη, σύμφωνα με τους ίδιους, γενοκτονική στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας. Αν και η Τουρκία υπέγραψε την ευρύτερη πολιτική διακήρυξη που καταδικάζει τις ισραηλινές ενέργειες, δεν στήριξε τα πιο εξειδικευμένα μέτρα του σχεδίου, όπως περιορισμούς σε εξαγωγές οπλισμού, στην πρόσβαση σε λιμάνια, και σε δημόσιες συμβάσεις συνδεδεμένες με την ισραηλινή κατοχή.

Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, Χακάν Φιντάν, υπερασπιζόμενος την τουρκική στάση, υπογράμμισε πως, παρότι η Άγκυρα στηρίζει τις διεθνείς νομικές πρωτοβουλίες για την απόδοση ευθυνών στο Ισραήλ, το εν λόγω σχέδιο περιλάμβανε σημεία που άπτονται της UNCLOS — συνθήκης την οποία η Τουρκία δεν έχει κυρώσει, εξαιτίας των συνεχιζόμενων διαφορών με την Ελλάδα στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.

Ο Φιντάν ανέφερε ότι, κατόπιν διαβούλευσης με νομικούς συμβούλους και αρμόδιους κρατικούς φορείς, η τουρκική κυβέρνηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μπορεί να αποδεχθεί το γενικό πλαίσιο του κειμένου μόνο με ρητή επιφύλαξη. Παράλληλα, επιτέθηκε στην αντιπολίτευση για την κριτική που άσκησε, υποστηρίζοντας ότι είτε αγνοεί τις λεπτές νομικές πτυχές της υπόθεσης είτε εξυπηρετεί, εν γνώσει ή εν αγνοία της, τις ελληνικές θέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ υπενθύμισε, τέλος, πως η Τουρκία έχει συνυπογράψει πολυάριθμες διεθνείς δηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης από τις 7 Οκτωβρίου και ότι η υποστήριξή της στον παλαιστινιακό αγώνα παραμένει ακλόνητη.

Το σχέδιο έξι σημείων, το οποίο υπεγράφη από τη Βολιβία, την Κολομβία, την Κούβα, την Ινδονησία, το Ιράκ, τη Λιβύη, τη Μαλαισία, τη Ναμίμπια, τη Νικαράγουα, το Ομάν, τον Άγιο Βικέντιο και τις Γρεναδίνες και τη Νότια Αφρική, περιλαμβάνει δεσμεύσεις για παρεμπόδιση εξαγωγών οπλισμού προς το Ισραήλ, περιορισμούς στην παροχή πρόσβασης σε λιμάνια και σημαίες σε πλοία που μεταφέρουν στρατιωτικό υλικό, καθώς και πρωτοβουλίες για επανεξέταση δημόσιων συμβάσεων που μπορεί να στηρίζουν την ισραηλινή κατοχή. Επιπλέον, προτρέπει τα κράτη να ασκήσουν καθολική δικαιοδοσία ως μέσο λογοδοσίας για παραβιάσεις. Η καταληκτική προθεσμία για την προσχώρηση και άλλων κρατών στις προβλέψεις του σχεδίου ορίστηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2025 — ημερομηνία που συμπίπτει με την έναρξη της 80ής Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η προθεσμία αυτή προβλέπεται από το ψήφισμα A/RES/ES-10/24, το οποίο καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν ουσιαστικά μέτρα εντός 12 μηνών για τον τερματισμό των παραβιάσεων διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ.

Παρότι η Τουρκία επέλεξε να μη συμμετάσχει στο συγκεκριμένο σχέδιο, εξακολουθεί να προβάλλει διεθνώς μια έντονα φιλοπαλαιστινιακή εικόνα. Παρ’ όλα αυτά, επικριτές επισημαίνουν ασυνέπειες ανάμεσα στη ρητορική της Άγκυρας και τις υπαρκτές ενεργειακές σχέσεις της με το Ισραήλ — ειδικά σε ό,τι αφορά τη ροή αργού πετρελαίου μέσω του αγωγού Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν (BTC), ο οποίος εξακολουθεί να αποτελεί βασική πηγή ισραηλινών εισαγωγών. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την άρνηση της Τουρκίας να αποκλείσει τα λιμάνια της από μεταφορές στρατιωτικού υλικού προς το Ισραήλ, έχει προκαλέσει κατηγορίες περί επιφανειακής και αντιφατικής διπλωματίας.

Στην τελετή λήξης της συνόδου, η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, χαρακτήρισε το σχέδιο δράσης ως κρίσιμο εργαλείο για τον τερματισμό της ατιμωρησίας. «Δεν πρόκειται απλώς για ένα σύνολο μέτρων, αλλά για σωσίβια λέμβους που μπορούν να προστατεύσουν έναν λαό που βρίσκεται υπό ανελέητη επίθεση και να αφυπνίσουν έναν κόσμο που σιωπά για υπερβολικά μεγάλο διάστημα», δήλωσε χαρακτηριστικά.

ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ.gr