ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Ευρω-ΝΑΤΟϊκή παρέμβαση για ένταξη της Τουρκίας στο SAFE: Η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας
Σε εξέλιξη βρίσκεται έντονη κινητικότητα υπέρ της Τουρκίας εντός του ΝΑΤΟ, με στόχο να διευκολυνθεί η συμμετοχή της στο πρόγραμμα SAFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Ανδρέα Πιμπίσιη στον «Φιλελεύθερο», η Άγκυρα επιδιώκει να αξιοποιήσει τη θέση της στη Βορειοατλαντική Συμμαχία προκειμένου να παρακάμψει τις ασφαλιστικές δικλείδες που έχει θεσπίσει η ΕΕ για τη συμμετοχή τρίτων χωρών στο πρόγραμμα. Ωστόσο, κράτη όπως η Κύπρος και η Ελλάδα έχουν διαμηνύσει κατηγορηματικά ότι χώρες που παραβιάζουν την εδαφική ακεραιότητα κρατών-μελών της Ένωσης δεν μπορεί να λαμβάνουν μέρος στο SAFE.
Σε θεσμικό επίπεδο, η προϋπόθεση αυτή διασφαλίζεται, καθώς η ένταξη τρίτης χώρας απαιτεί ομόφωνη απόφαση και των 27 κρατών-μελών.
Παράλληλα, οι διμερείς σχέσεις που διατηρούν ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ με την Τουρκία αφήνουν ένα «παράθυρο» το οποίο η Άγκυρα, με την υποστήριξη του ΝΑΤΟ, προσπαθεί να αξιοποιήσει ώστε να αποκτήσει πρόσβαση στα κονδύλια που η ΕΕ σκοπεύει να διαθέσει στο πλαίσιο του SAFE.
Η θέση της Λευκωσίας
Από την Κοπεγχάγη, ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης επανέλαβε την κατηγορηματική αντίθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη συμμετοχή χωρών που παραβιάζουν την κυριαρχία ή την εδαφική ακεραιότητα κρατών-μελών της ΕΕ. Ο Κύπριος Πρόεδρος συμμετείχε τόσο στην άτυπη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσο και στη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας.
Κατά τις διαβουλεύσεις, ο Πρόεδρος τόνισε τρεις βασικούς άξονες:
-
Η αρχή ότι κράτη τα οποία παραβιάζουν κυριαρχία ή εδαφική ακεραιότητα κρατών-μελών της ΕΕ δεν μπορούν να ενταχθούν στο SAFE.
-
Την ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας ΕΕ–ΝΑΤΟ, χωρίς όμως περιορισμούς που θα δέσμευαν τα 27 κράτη-μέλη, διαφυλάσσοντας την αυτονομία της Ευρώπης σε θέματα άμυνας.
-
Τη σημασία μιας στρατηγικής 360 μοιρών, με την ΕΕ να διαδραματίζει ενεργό ρόλο όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και σε κρίσιμες περιοχές όπως η Μέση Ανατολή, καθώς και την ενίσχυση της αμυντικής υποδομής της Κύπρου, όπως οι βάσεις στο Μαρί και στην Πάφο.
Προτεραιότητα για την Κυπριακή Προεδρία
Αναφερόμενος στην επερχόμενη Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε ότι το ζήτημα αυτό θα προωθηθεί περαιτέρω σε θεσμικό επίπεδο.
«Είναι σημαντικό ότι η ΕΕ έχει περάσει από τη θεωρητική συζήτηση σε συγκεκριμένες δράσεις. Πρόκειται για κεντρική προτεραιότητα και της δικής μας Προεδρίας, και θεσμικά θα ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες», δήλωσε.
Αναφερόμενος ειδικά στο SAFE, τόνισε ότι η ενίσχυση της άμυνας και της αποτρεπτικής ισχύος της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελεί βασική εθνική προτεραιότητα. Υπογράμμισε ότι η χώρα θα αξιοποιήσει τόσο τους πόρους του SAFE –που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ– όσο και συνεργασίες με στρατηγικούς εταίρους όπως οι ΗΠΑ.
Συνεργασία ΕΕ–ΝΑΤΟ χωρίς αποκλεισμούς
Το Κυπριακό και οι σχέσεις ΕΕ–ΝΑΤΟ συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μάρκ Ρούτε, στην Κοπεγχάγη.
Μιλώντας στο ΡΙΚ, ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου της Προεδρίας, Βίκτωρας Παπαδόπουλος, ανέφερε ότι ο Πρόεδρος έθεσε ως προϋπόθεση για πρόοδο στις ευρωτουρκικές σχέσεις την ύπαρξη θετικών εξελίξεων στο Κυπριακό.
Επισήμανε επίσης ότι η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ στον τομέα της άμυνας θα είναι προτεραιότητα της Κυπριακής Προεδρίας που ξεκινά την 1η Ιανουαρίου. Ο Πρόεδρος πρόσθεσε πως η συνεργασία ΕΕ–ΝΑΤΟ πρέπει να είναι προς όφελος όλων των χωρών-μελών, ανεξάρτητα από το αν ανήκουν ή όχι στη Συμμαχία.
Λετυμπιώτης: Υποχρέωση διαρκούς ενίσχυσης της άμυνας
Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, τόνισε ότι η Κύπρος, ως ημικατεχόμενη πατρίδα, έχει καθήκον να θωρακίζει συνεχώς την άμυνά της.
Απαντώντας σε δηλώσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη σχετικά με την ελληνοκυπριακή πλευρά και την παρέλαση για την Ανεξαρτησία, ο Εκπρόσωπος σημείωσε ότι όλες οι ενέργειες αποσκοπούν στην ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης και της αποτρεπτικής ισχύος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Μιλάμε για μια χώρα που εδώ και 51 χρόνια υφίσταται τις συνέπειες εισβολής και κατοχής, με το 37% του εδάφους της υπό κατοχή, 30.000 Τούρκους στρατιώτες παρόντες και πάνω από 160.000 εκτοπισμένους πρόσφυγες», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πρόσθεσε ότι η Κύπρος, σε πλήρη συντονισμό με την ΕΕ, αξιοποιεί προγράμματα όπως το SAFE –με χρηματοδότηση άνω του 1 δισ. ευρώ– για να ενισχύσει περαιτέρω την άμυνα και την αποτρεπτική της ικανότητα, όπως επιβάλλεται από τις συνθήκες.
ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
«ΠΕΡΣΕΑΣ 2025»: Πολυεθνική Άσκηση Ειδικών Επιχειρήσεων στην Κύπρο με ΕΦ, Ελλάδα, Ιορδανία και Σαουδική Αραβία
Πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Φρουρά η πολυεθνική και διακλαδική άσκηση Ειδικών Επιχειρήσεων ΤΑΜΣ «ΠΕΡΣΕΑΣ – 2025», με τη συμμετοχή δυνάμεων από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία, κατά το διάστημα 30 Νοεμβρίου – 5 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Εθνικής Φρουράς, η άσκηση διεξήχθη σε πεδία ασκήσεων και βολών της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τη συμμετοχή προσωπικού και μέσων από τη Διοίκηση Καταδρομών, τη Διοίκηση Ναυτικού και τη Διοίκηση Αεροπορίας της ΕΦ, το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, τον Ειδικό Αντιτρομοκρατικό Ουλαμό και τη Μονάδα Αεροπορικών Επιχειρήσεων της Αστυνομικής Δύναμης.
Παράλληλα, συμμετείχαν Ομάδες Ειδικών Επιχειρήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας και του Βασιλικού Ναυτικού της Σαουδικής Αραβίας.
Όπως αναφέρεται, κύριος στόχος της άσκησης ήταν η εκπαίδευση του προσωπικού σε αντικείμενα ειδικών επιχειρήσεων, η ενίσχυση της διακλαδικότητας, η αξιολόγηση της δυνατότητας και του επιπέδου διυπηρεσιακής συνεργασίας με κρατικούς φορείς, καθώς και η αναβάθμιση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων των συμμετεχουσών χωρών σε επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο.
Η άσκηση θεωρείται ιδιαίτερα επωφελής, καθώς έδωσε τη δυνατότητα στο προσωπικό ειδικών επιχειρήσεων της ΕΦ να συνεκπαιδευτεί με στελέχη άλλων κρατικών υπηρεσιών και συμμαχικών χωρών, προωθώντας την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών.
ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Από την πλαγιά οδό η Τουρκία εισέρχεται στο πρόγραμμα SAFE
Όπως συμβαίνει με κάθε έργο φαραωνικής κλίμακας, έτσι και το τελευταίο σχέδιο της Leonardo φέρει ένα εντυπωσιακό όνομα. Ο «Θόλος του Μιχαήλ Αγγέλου» (Michelangelo Dome), που ανακοινώθηκε πρόσφατα από τον ιταλικό αμυντικό κολοσσό, αποτελεί το πλέον φιλόδοξο εγχείρημα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας στην προσπάθεια ενίσχυσης της θωράκισης της ΕΕ απέναντι σε εξωτερικές απειλές – με τη Ρωσία να θεωρείται, στην παρούσα συγκυρία, ο πιο άμεσος κίνδυνος. Το συγκεκριμένο σχέδιο αντλεί έμπνευση από το ισραηλινό σύστημα «Iron Dome», το οποίο σε ορισμένους κύκλους έχει αποκτήσει σχεδόν μυθικές διαστάσεις σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητά του. Ωστόσο, δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο εάν και πώς η πρόταση της Leonardo θα λειτουργήσει συμπληρωματικά ή ανεξάρτητα από τις πρόσφατες κατευθύνσεις που περιλαμβάνονται στον «Οδικό Χάρτη Ετοιμότητας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία από επιθέσεις μη επανδρωμένων οχημάτων.
Η Leonardo και η Baykar
Υπάρχει όμως ένας ακόμη παράγοντας που καθιστά την πρόταση Τσινγκολάνι ιδιαιτέρως σημαντική για την Ελλάδα: η στενή και διαρκώς ενισχυόμενη συνεργασία της Leonardo με την τουρκική εταιρεία Baykar, επικεφαλής της οποίας είναι ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, γαμπρός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τον περασμένο Ιούνιο, στο περιθώριο της μεγάλης αμυντικής έκθεσης στο Λε Μπουρζέ του Παρισιού, οι δύο εταιρείες ανακοίνωσαν τη δημιουργία κοινοπραξίας 50-50 υπό την ονομασία LBA Systems, με έδρα στην Ιταλία – και συνεπώς εντός ευρωπαϊκού εδάφους.
Κατά την παρουσίαση του σχεδίου στον Ιταλό υπουργό Άμυνας Γκουίντο Κροζέτο και στα Γενικά Επιτελεία, ο Τσινγκολάνι περιέγραψε ένα πολυσύνθετο αμυντικό πλέγμα βασισμένο σε τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης, το οποίο θα συνδέει συστήματα ξηράς, θάλασσας, αέρος και Διαστήματος για την αναχαίτιση UAVs, πυραύλων και άλλων απειλών. Τόνισε, επίσης, ότι η πλατφόρμα μπορεί να διασυνδέεται με νατοϊκά συστήματα και υποδομές άλλων κρατών.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στις ευρωπαϊκές κοινοπραξίες της Leonardo – με τη γερμανική Rheinmetall, τη γαλλική Thales, την Airbus και φυσικά την τουρκική Baykar – οι οποίες επιτρέπουν στην εταιρεία να υλοποιήσει ένα τόσο φιλόδοξο πρότζεκτ.
Η «εμμονή» με το SAFE θολώνει το τοπίο
Η αναφορά αυτή φέρνει στο φως μια πραγματικότητα που συχνά παραβλέπεται στον ελληνικό δημόσιο διάλογο: η Τουρκία αποτελεί ήδη, μέσω των βιομηχανιών της, κρίσιμο κομμάτι του ευρωπαϊκού αμυντικού οικοσυστήματος. Παρά τις έντονες αντιδράσεις των ελληνικών κομμάτων για την ενδεχόμενη συμμετοχή της Άγκυρας στο SAFE (Security Action for Europe), οι τουρκικές αμυντικές εταιρείες έχουν οικοδομήσει ένα εκτεταμένο δίκτυο συνεργασιών σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ, το οποίο θα συνεχίσει να λειτουργεί ανεξαρτήτως του SAFE.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα, τουρκικές εταιρείες μπορούν να συμμετέχουν ως υποκατασκευαστές σε κοινές ευρωπαϊκές αμυντικές προμήθειες μέχρι και σε ποσοστό 35%. Αν ο τουρκικός φάκελος είχε εγκριθεί εγκαίρως – κάτι που δεν συνέβη – το ποσοστό θα έφθανε το 65%. Η απόρριψη, λοιπόν, δεν ακυρώνει τις ήδη ενεργές συμπράξεις της Τουρκίας.
Αναμφίβολα, η Άγκυρα ήθελε να ενταχθεί στο SAFE και οι αντιδράσεις αξιωματούχων της προς την Αθήνα το επιβεβαιώνουν. Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να μπλοκάρει παρόμοιες κινήσεις – όπως είχε συμβεί με την PESCO, το EDF και τον EDA. Το πραγματικό ζήτημα, όμως, είναι το πόσο απλωμένο είναι πλέον το τουρκικό αμυντικό αποτύπωμα σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Το δίκτυο συνεργασιών της Τουρκίας στην ΕΕ
Πρόσφατη έρευνα του IISS σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μπιλκέντ καταγράφει την έκταση της τουρκικής παρουσίας στην ευρωπαϊκή αμυντική αγορά. Ιταλία και Ισπανία εμφανίζονται ως οι χώρες με τη στενότερη συνεργασία με την Άγκυρα – κάτι που έχει άμεση σημασία για τα ελληνικά συμφέροντα στη Μεσόγειο. Ωστόσο, τουρκικές εταιρείες δραστηριοποιούνται επίσης σε Πολωνία, Γερμανία, Ρουμανία, Πορτογαλία, αλλά και σε Βαλτικές και Σκανδιναβικές χώρες.
Οι στενές σχέσεις με Ιταλία και Ισπανία
Στην Ιταλία, η Baykar έχει ήδη εξαγοράσει την Piaggio Aerospace, η οποία έχει αναπτύξει UAVs και συνεργάζεται με την Pratt & Whitney στο πρόγραμμα F-35 – ένα πρόγραμμα από το οποίο η Τουρκία έχει αποκλειστεί και προσπαθεί να επαναπροσεγγίσει. Επιπλέον, η ARCA Defence απέκτησε την Esplodenti Sabino στον τομέα των πυρομαχικών, ενώ η Stoeger απέκτησε την Beretta Defence Technologies.
Στο παρελθόν, η συνεργασία Leonardo–TAI γύρω από το ελικόπτερο Mangusta οδήγησε στη δημιουργία του τουρκικού Τ129 ATAK, ενώ η Fincantieri συνέβαλε στη ναυπήγηση τουρκικών περιπολικών.
Η συνεργασία της Τουρκίας με την Ισπανία είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή: το TCG Anadolu βασίζεται στον σχεδιασμό του Juan Carlos I και λειτουργεί ως πλωτή πλατφόρμα για UAVs. Η Άγκυρα σχεδιάζει πλέον και εθνικό αεροπλανοφόρο με τη βοήθεια της Navantia, ενώ συζητούνται νέα υποβρύχια, φρεγάτες και UUVs.
Η Ισπανία υποστήριξε ενεργά την τουρκική προμήθεια 40 Eurofighters, ενώ πρόσφατα αποφάσισε την αγορά έως και 45 εκπαιδευτικών Hurjet – ένα συμβόλαιο άνω των 3 δισ. ευρώ.
Το ΝΑΤΟ και οι υπόλοιποι εταίροι
Η τουρκική παρουσία δεν περιορίζεται στα διμερή σχήματα. Το σύστημα MEROPS της ASELSAN επελέγη από το ΝΑΤΟ για ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας Ρουμανίας και Πολωνίας, ενώ σχεδιάζεται εγκατάσταση και στη Δανία.
Το 2021 η Πολωνία παρήγγειλε 24 Bayraktar TB2, ενώ η OTOCAR ανέλαβε την παραγωγή άνω των 1.000 οχημάτων Cobra II για τη Ρουμανία. Στην Πορτογαλία, η STM εξασφάλισε συμβόλαιο 123 εκατ. ευρώ για υποστήριξη του πολεμικού ναυτικού, ενώ η Repkon θα συνεισφέρει σε γραμμή παραγωγής πυρομαχικών 155 χιλ. σε γερμανικό εργοστάσιο από το 2027, έχοντας ήδη αποκτήσει την εταιρεία Bowas.
MILITAIRE
Οι 4+1 παίκτες της γεωπολιτικής παρτίδας και ο γερμανικός κίνδυνος για την Ευρώπη-Θ.Ιγνατιάδης
Με εργαλείο την Ιστορία, ο Θεόδωρος Ιγνατιάδης, επικεφαλής της Ελληνορωσικής Λέσχης ΔΙΑΛΟΓΟΣ, επιχειρεί να εξηγήσει όλα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία. Πολλά απ’ αυτά είναι εξαιρετικά παράδοξα για όλους εμάς. Πως αλλιώς να χαρακτηρίσεις τη στάση των ευρωπαίων ηγετών που επιμένουν στον πόλεμο ,όταν ΗΠΑ και Ρωσία δεν κρύβουν ότι βρίσκονται σε φάση προσέγγισης που δεν πρόκειται να επηρεαστεί από το Βερολίνο, το Παρίσι ή τις Βρυξέλλες. Ποιοι είναι οι τέσσερις παίκτες που κάθονται στο τραπέζι της μεγάλης γεωπολιτικής παρτίδας που βρίσκεται σε εξέλιξη και ποιος είναι αυτός που διακαώς επιθυμεί να γίνει ο πέμπτος; Μήπως η Ευρώπη θα πρέπει να αρχίσει να ανησυχεί όχι για τον ρωσικό αλλά για τον γερμανικό κίνδυνο; Το Βερολίνο βρήκε την ευκαιρία για να επανεξοπλιστεί! Από κοντά και η Ιαπωνία.
ΠΗΓΗ: MILITAIRE .gr
-
Βουλευτικές Εκλογές 20265 days agoΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΠΡΟΘΕΣΗΣ ΨΗΦΟΥ ΓΙΑ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ 2026
-
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ1 month agoΤουφάν Δεν μπορείτε να μας κάνετε να αγαπήσουμε τον Ερντογάν!
-
#exAformis1 month ago8κομματική βουλή δείχνει η δημοσκόπηση
-
Off the Record4 weeks agoΧρήστο Στυλιανίδη, γιατί δεν μοιράζεσαι τις «αποκαλύψεις» σου με τον κυπριακό ελληνισμό;
-
#exAformis1 month ago#exAformis | Εκ φύσεως Πολιτικός — με τον Μάριο Πουλλικκά, Δευτέρα 27/10 στις 7μμ
-
Βουλευτικές Εκλογές 20261 month agoΑναστασιάδης για Στυλιανίδη, Αννίτα και Χριστοδουλίδη: Τι αποκαλύπτει ενόψει εκλογών
-
#exAformis2 weeks ago
#exaformis – Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν εφ’ όλης της ύλης | Παρασκευή 28/11 στις 7μμ
-
Βουλευτικές Εκλογές 20261 month agoΔΗΚΟ – Αποστόλου: Οι όροι για κοινή πορεία στις εκλογές 2026
-
Άρθρα Χάρη Θεραπή1 month agoΗ ψευδαίσθηση Ερχιουρμάν: προοδευτικός λόγος ή καμουφλαρισμένος εθνικισμός;
-
Off the Record2 weeks ago«Αποκεφαλίζουν» την οικογένεια Χριστόφια…


