Σε μια ώρα και σαράντα λεπτά, περίπου όσο διήρκεσε η συνάντηση των προέδρων τους, ΗΠΑ και Κίνα «τα βρήκαν σχεδόν σε όλα». Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αξιολόγησε τη συνάντηση με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ με 12 στα… 10, χαρακτηρίζοντάς την «καταπληκτική» (amazing). Μετά το ραντεβού στη Νότια Κορέα, ο Τραμπ ανέφερε ότι η συνάντηση ήταν «μεγάλη επιτυχία», προσθέτοντας πως οι δύο πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με το εμπόριο, τους δασμούς και τις σπάνιες γαίες. Σύμφωνα με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, το ζήτημα των σπάνιων μετάλλων έχει πλέον «διευθετηθεί» και «δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο από την Κίνα».

Από την αμερικανική πλευρά ανακοινώθηκε ότι το Πεκίνο θα άρει τους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών – ανανεώνοντας τη συμφωνία σε ετήσια βάση – και θα προχωρήσει στην αγορά αμερικανικής σόγιας.

Το Πεκίνο επιβεβαίωσε ότι δέχθηκε να αναστείλει για έναν χρόνο τους περιορισμούς που είχε εφαρμόσει στις 9 Οκτωβρίου σε διάφορες εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των σπάνιων γαιών. Σύμφωνα με το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου, οι δύο χώρες συμφώνησαν να παρατείνουν την προσωρινή ανακωχή στον εμπορικό τους πόλεμο για έναν χρόνο, βάσει συμφωνίας στην οποία κατέληξαν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι από τις δύο πλευρές, έπειτα από συνάντηση στη Μαλαισία την προηγούμενη εβδομάδα. Παράλληλα, οι ομάδες συμφώνησαν να επιλύσουν ζητήματα που αφορούν το TikTok.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μειώσουν τους δασμούς που είχαν επιβάλει στα κινεζικά προϊόντα: για τη φαιντανύλη από 20% σε 10%, και για τα υπόλοιπα προϊόντα από 57% σε 47%. Η αμερικανική πλευρά εκτιμά ότι η εμπορική συμφωνία μπορεί να επικυρωθεί «πολύ σύντομα».

Ο Σι Τζινπίνγκ, όπως μετέδωσαν κρατικά μέσα της Κίνας, δήλωσε ότι οι δύο πλευρές κατέληξαν σε συναίνεση για την επίλυση «σημαντικών εμπορικών ζητημάτων». Οι κινεζικές και αμερικανικές ομάδες θα συνεργαστούν για την επίτευξη αποτελεσμάτων που θα λειτουργήσουν ως «καθησυχαστικό φάρμακο» για τις οικονομίες των δύο χωρών, σύμφωνα με τον Σι. Παράλληλα, τόνισε τις πολλές υποσχόμενες δυνατότητες συνεργασίας σε τομείς όπως η αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, η κυβερνοαπάτη, το ξέπλυμα χρημάτων και η τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.

«Η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν από κοινού να επιδείξουν την υπευθυνότητα που αρμόζει σε μεγάλες δυνάμεις, συνεργαζόμενες για την επίτευξη σημαντικών, πρακτικών και επωφελών αποτελεσμάτων για τα δύο έθνη και για τον κόσμο», δήλωσε ο Σι.

Όπως μετέδωσε το BBC, αν και οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί πλήρως, φαίνεται ότι το Πεκίνο πέτυχε στα θέματα των μικροτσιπ και θα έχει πρόσβαση στην αμερικανική αγορά ημιαγωγών. Ο Τραμπ ανέφερε ότι το Πεκίνο θα συνομιλήσει με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Nvidia, κολοσσού στην αγορά αυτή, ενώ οι αμερικανικές αρχές θα λειτουργήσουν ως «κάτι σαν διαιτητής». Σημείωσε ωστόσο ότι οι συζητήσεις δεν θα περιλαμβάνουν το τσιπ Blackwell, που θεωρείται το κορυφαίο της Nvidia για τεχνητή νοημοσύνη.

Ουκρανία – Ταϊβάν

Ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι ΗΠΑ και Κίνα θα συνεργαστούν σε ζητήματα που αφορούν την Ουκρανία, σημειώνοντας ότι το θέμα «συζητήθηκε εκτενώς» κατά τη συνάντηση. Σύμφωνα με τον Guardian, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανέφερε ότι η Κίνα εισάγει σημαντικά ποσά ρωσικού πετρελαίου, αν και αυτό δεν ήταν το κύριο θέμα της συζήτησης.

Η Ταϊβάν δεν αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης στο ραντεβού της Νότιας Κορέας, ενώ οι δύο ηγέτες απέφυγαν να απαντήσουν σε σχετική δημοσιογραφική ερώτηση. Στην Ταϊπέι, σύμφωνα με τον Guardian, υπάρχει ανησυχία ότι ο Τραμπ ενδέχεται να προβεί σε υποχωρήσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις συνεχείς δηλώσεις του Σι σχετικά με την επανένωση του νησιού με την ηπειρωτική Κίνα.

Γιατί μας νοιάζει

Η σημασία της συνάντησης και της συμφωνίας μεταξύ των δύο ηγετών είναι προφανώς παγκόσμια. Η Κίνα αποτελεί τη μεγαλύτερη βιομηχανική δύναμη στον κόσμο και παίζει κεντρικό ρόλο στη διύλιση κρίσιμων μετάλλων για τη βιομηχανία, μεταξύ των οποίων περίπου το 90% των σπάνιων γαιών παγκοσμίως, σύμφωνα με το BBC. Συχνά παράγει προϊόντα σε τιμές χαμηλότερες του πραγματικού κόστους, χάρη στην κρατική χρηματοδότηση. Αν όμως αυτά τα προϊόντα εισάγονται στις ΗΠΑ, οι κινεζικές εταιρείες ενδέχεται να τα διαθέσουν φθηνότερα σε άλλες αγορές, κάτι που μπορεί να ωφελήσει καταναλωτές αλλά να πλήξει βιομηχανίες άλλων χωρών.

Φυσικά, κανείς δεν περίμενε να «πέσουν υπογραφές» στη Νότια Κορέα. Οι διαπραγματεύσεις για τις τελικές λεπτομέρειες συνεχίζονται.

Στο Πεκίνο τον Απρίλιο, ο Τραμπ δήλωσε: «Θα είμαι στην Κίνα τον Απρίλιο και (ο Σι Τζινπίνγκ) θα έρθει εδώ λίγο αργότερα, στη Φλόριντα, στο Palm Beach ή στην Ουάσινγκτον». Ένας εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών επιβεβαίωσε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα επισκεφθεί την Κίνα την επόμενη χρονιά.

Πηγή: Protagon.gr

Μετά την ήττα της Χεζμπολάχ, η κυβέρνηση του Λιβάνου προχωρά στην επικύρωση της παλαιότερης συμφωνίας με την Κύπρο για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), η οποία αναμένεται να λάβει έγκριση από το Κοινοβούλιο της χώρας.

Στην ουσία, πρόκειται για μια νέα συμφωνία, μετά την διευθέτηση των ορίων ΑΟΖ μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου. Παράλληλα, απομένει μόνο η οριοθέτηση της ΑΟΖ της Κύπρου με τη Συρία. Όπως σημείωσε ο ανταποκριτής του ΕΡΤnews στην Κύπρο, «Αυτό δεν αναμένεται να γίνει στο άμεσο μέλλον, καθώς η Τουρκία σίγουρα δεν θα το επιτρέψει».

«Σήμερα, βλέπουμε χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ, ο Λίβανος και η Κύπρος να δημιουργούν ένα δίκτυο συμφερόντων, το οποίο ήδη προσελκύει και θα συνεχίσει να προσελκύει επενδύσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η περιοχή μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου είναι ιδιαίτερα πλούσια σε υδρογονάνθρακες», πρόσθεσε.

Παρά τις πιέσεις και τις αντιδράσεις, η Τουρκία δεν κατάφερε να εμποδίσει τη συμφωνία Κύπρου – Λιβάνου. Κατά συνέπεια, δημιουργείται ένα νέο περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο, το οποίο προσφέρει πολύ ευνοϊκές συνθήκες για την Κύπρο και τις υπόλοιπες χώρες, ενώ αυξάνει σημαντικά τις δυσκολίες για τα σχέδια της Τουρκίας στη «Γαλάζια Πατρίδα».

Όπως υπογράμμισε ο ανταποκριτής, με αυτή την εξέλιξη «ισχυροποιείται η θέση των κρατών που προασπίζονται τη νομιμότητα, σε αντίθεση με τις πειρατικές πρακτικές που χαρακτηρίζουν τη λογική της Γαλάζιας Πατρίδας». Επεσήμανε επίσης ότι όσο περισσότερα τμήματα της περιοχής τακτοποιούνται, τόσο ενισχύεται η αρχή της νομιμότητας.

Στον χάρτη που συνοδεύει το ρεπορτάζ, τα δυνητικά όρια της ελληνικής ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο σημειώνονται με διακεκομμένη γραμμή, ενώ με ενιαία γραμμή αποτυπώνεται η ΑΟΖ που έχει ήδη υπογράψει και επικυρώσει η Κύπρος με την Αίγυπτο και το Ισραήλ.

ΠΗΓΗ: ertnews.gr

του Χάρη Θεραπή

Η πρόσφατη πολιτική τοποθέτηση του Τουφάν Ερχιουρμάν ανέδειξε, ίσως πιο καθαρά από ποτέ, τα όρια των ψευδαισθήσεων που για δεκαετίες συνόδευαν το Κυπριακό. Οι ψευδαισθήσεις αυτές δεν αφορούσαν μόνο την τουρκοκυπριακή πλευρά και την εξάρτησή της από την Άγκυρα· αφορούσαν και την ελληνοκυπριακή κοινωνία, η οποία, σε μια σημαντική μερίδα της, πίστεψε ότι ο Ερχιουρμάν εκπροσωπεί κάτι ριζικά διαφορετικό από τον Ερσίν Τατάρ. Η πραγματικότητα όμως, όπως αποτυπώθηκε στα λόγια και τη στάση του, δείχνει ότι οι διαφορές είναι ύφους, όχι ουσίας.

Από τη ρητορική του εκσυγχρονισμού στην επιβεβαίωση της εξάρτησης

Ο Ερχιουρμάν προβάλλεται ως μετριοπαθής πολιτικός, υπέρμαχος του διαλόγου και της ευρωπαϊκής προοπτικής. Ωστόσο, η στάση του στις κρίσιμες παραμέτρους του Κυπριακού δεν διαφέρει ουσιαστικά από τη γραμμή που χαράσσει η Άγκυρα. Με έμφαση στην «πολιτική ισότητα» και με ρητή αναφορά στη διατήρηση του εγγυητικού ρόλου της Τουρκίας, ο Ερχιουρμάν επαναβεβαιώνει ότι καμία διαδικασία δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς πλήρη συνεννόηση με την Άγκυρα. Έτσι, η παλαιότερη ψευδαίσθηση πως μια τουρκοκυπριακή ηγεσία μπορεί να ενεργήσει ανεξάρτητα και να διαμορφώσει δική της στρατηγική γραμμή, αποδεικνύεται αβάσιμη.

Οι ελληνοκυπριακές προσδοκίες και η διάψευσή τους

Στην ελληνοκυπριακή κοινή γνώμη, η φιγούρα του Ερχιουρμάν είχε καλλιεργήσει ελπίδες. Επειδή προέρχεται από έναν πολιτικό χώρο που ιστορικά μιλούσε τη γλώσσα της επανένωσης και της ομοσπονδίας, θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια νέα αρχή, πιο κοντά στο πνεύμα του Κραν Μοντανά. Πολλοί πίστεψαν ότι εκπροσωπεί το «αντίπαλο δέος» στον Τατάρ και ότι η επιστροφή του στο προσκήνιο θα μπορούσε να επαναφέρει στο τραπέζι την ιδέα της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας.

Όμως, η πρόσφατη ρητορική του δείχνει ότι η διαφορά δεν έγκειται στον στόχο, αλλά στον τρόπο με τον οποίο διατυπώνεται. Ο Ερχιουρμάν μιλά με την ίδια επιμονή για δύο προϋποθέσεις: την αναγνώριση της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων και τη διατήρηση του ρόλου της Τουρκίας ως εγγυήτριας δύναμης. Με άλλα λόγια, δεν προτείνει έναν διαφορετικό δρόμο προς τη λύση, αλλά μια πιο κοσμιευμένη εκδοχή της ίδιας αφετηρίας: ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα και η Άγκυρα είναι ενιαίο πολιτικό σώμα, με κοινή στρατηγική βούληση.

Η σύγκλιση πίσω από τη ρητορική

Η διαφορά ανάμεσα στον Ερχιουρμάν και τον Τατάρ είναι περισσότερο αισθητική παρά πολιτική. Ο πρώτος επιλέγει έναν μετρημένο, θεσμικό λόγο, που επιδιώκει να διατηρήσει ανοιχτά τα κανάλια επικοινωνίας με τον διεθνή παράγοντα. Ο δεύτερος εκφράζει την ίδια θέση με περισσότερο εθνικιστική και προκλητική φρασεολογία. Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, η ουσία παραμένει αμετάβλητη: αποδοχή της τουρκικής εποπτείας, αναγνώριση της de facto διχοτόμησης και επανανοηματοδότηση της «λύσης» με όρους πολιτικής ισότητας δύο ξεχωριστών οντοτήτων.

Η αποδοχή αυτής της πραγματικότητας οδηγεί και στην αποκάλυψη του πυρήνα της νέας φάσης του Κυπριακού: η ομοσπονδία δεν απορρίπτεται ρητά, αλλά αδειάζει από το περιεχόμενό της, μετατρεπόμενη σε ένα σχήμα δύο σχεδόν ανεξάρτητων κρατικών μορφωμάτων με χαλαρή συνεννόηση.

Το τέλος των ψευδαισθήσεων και για τις δύο κοινότητες

Από τη μια πλευρά, η τουρκοκυπριακή κοινωνία συνειδητοποιεί ότι η εξάρτηση από την Τουρκία δεν είναι προσωρινό φαινόμενο αλλά διαρκής δομή εξουσίας. Από την άλλη, η ελληνοκυπριακή κοινωνία αναγκάζεται να αναγνωρίσει ότι δεν υπάρχει πλέον “μετριοπαθής συνομιλητής” στα Κατεχόμενα που να μπορεί να λειτουργήσει ως αντίβαρο στην Άγκυρα. Ο Ερχιουρμάν, παρά τη διαφορετική πολιτική του αισθητική, κινείται εντός των ίδιων πλαισίων.

Το τέλος των ψευδαισθήσεων δεν αφορά, λοιπόν, μόνο τη μια πλευρά. Είναι μια αμφίπλευρη αφύπνιση: για τους Τουρκοκύπριους, ότι η αυτονομία τους είναι περιορισμένη· για τους Ελληνοκύπριους, ότι η αναζήτηση ενός «διαφορετικού» Τουρκοκύπριου ηγέτη που θα μπορούσε να οδηγήσει στη λύση ήταν, εξ αρχής, μια προβολή επιθυμίας πάνω στην πολιτική πραγματικότητα.

Ένα νέο, ψυχρότερο τοπίο

Η σημερινή κατάσταση στο Κυπριακό δεν προσφέρει χώρο για ρομαντικές αυταπάτες. Η Άγκυρα έχει εδραιώσει πλήρως τον ρόλο της ως καθοριστικού παράγοντα στα Κατεχόμενα. Η τουρκοκυπριακή ηγεσία, ανεξαρτήτως πολιτικής προέλευσης, δεν μπορεί να κινηθεί έξω από τα όρια αυτής της σχέσης. Και η ελληνοκυπριακή πλευρά, όσο κι αν επιθυμεί την επανένωση, οφείλει να αναμετρηθεί με το γεγονός ότι ο διάλογος δεν γίνεται πια ανάμεσα σε δύο κοινότητες, αλλά ανάμεσα σε δύο διαφορετικά κέντρα εξουσίας.

Επίλογος – Η αφύπνιση του ρεαλισμού

Το τέλος των ψευδαισθήσεων, επομένως, δεν είναι ήττα· είναι απαραίτητη προϋπόθεση ρεαλισμού και αυτογνωσίας. Μόνον όταν όλοι οι Κύπριοι αντιληφθούν ότι το μέλλον του νησιού δεν μπορεί να οικοδομηθεί πάνω στην κατοχή, θα μπορέσει να υπάρξει πραγματική προοπτική ειρήνης.
Η βασική προϋπόθεση για ένα βιώσιμο κοινό μέλλον είναι η απελευθέρωση της Κύπρου από τον τουρκικό στρατό κατοχής και η διαφύλαξη, πάση θυσία, της Κυπριακής Δημοκρατίας – του μοναδικού διεθνώς αναγνωρισμένου κράτους στο νησί.

Η Δημοκρατία αυτή, παρά τα λάθη και τις αδυναμίες της, παραμένει ο μόνος θεσμικός φορέας που εξασφαλίζει ισονομία, δικαιοσύνη και ευρωπαϊκά δικαιώματα σε όλους τους πολίτες της, ανεξαρτήτως καταγωγής. Ανάμεσά τους και στους πολίτες τουρκοκυπριακής καταγωγής, όπως ο ίδιος ο Τουφάν Ερχιουρμάν, οι οποίοι απολαμβάνουν πλήρως τα προνόμια και την ασφάλεια που εγγυάται η ευρωπαϊκή έννομη τάξη.

Η επιστροφή στον ρεαλισμό δεν σημαίνει παραίτηση από το όραμα· σημαίνει αναγνώριση της πραγματικότητας ως αφετηρία για δράση. Και η πραγματικότητα είναι μία: μόνον ένα ελεύθερο, ενιαίο και δημοκρατικό κράτος μπορεί να εγγυηθεί το μέλλον όλων των Κυπρίων.