ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Τι μπλοκάρει τη συμφωνία; Οι βασικές απαιτήσεις και οι μεταβολές στα σύνορα της Ουκρανίας
Παρά το ιδιαίτερα αισιόδοξο κλίμα που επιχειρεί να προωθήσει η Ουάσιγκτον, τουλάχιστον τρία κομβικά ζητήματα συνεχίζουν να δημιουργούν βαθιές ρωγμές ανάμεσα στις αμερικανικές απαιτήσεις και τις «κόκκινες γραμμές» του Κιέβου.
Και φυσικά παραμένει το κεντρικό ερώτημα: ακόμη κι αν τελικά κάμψει όλες τις αντιστάσεις του ο ήδη πιεσμένος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, θα μπορέσει ο Ντόναλντ Τραμπ να εξασφαλίσει το οριστικό «ναι» του Βλαντίμιρ Πούτιν;
Πόσο κοντά —ή πόσο μακριά— βρισκόμαστε πραγματικά από το τέλος του πολέμου;
«Τεράστια πρόοδος» – αλλά πόσο αληθινή;
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και η κυβέρνησή του παρουσιάζουν μια εικόνα ότι οι διαπραγματεύσεις πλησιάζουν στην τελική τους ευθεία. Ο ίδιος έκανε λόγο για «τεράστια πρόοδο», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο μίλησε για «πολύ θετικές» συνομιλίες στη Γενεύη και «ζητήματα που δεν είναι ανυπέρβλητα».
Επιπλέον, η δήλωση Αμερικανού στρατιωτικού αξιωματούχου ότι «οι Ουκρανοί έχουν συμφωνήσει στο ειρηνευτικό σχέδιο» ενίσχυσε την αίσθηση ότι απομένουν μόνο «λεπτομέρειες».
Ωστόσο, σύμφωνα με ανώτατη ουκρανική πηγή που μίλησε στο CNN, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη — και σίγουρα πιο απαιτητική απ’ ό,τι αφήνει να εννοηθεί η αμερικανική πλευρά.
Τα τρία μεγάλα αγκάθια: Εδάφη, στρατός, ΝΑΤΟ
Παρότι Κίεβο και Ουάσιγκτον έχουν φτάσει σε ένα είδος «συναίνεσης» στα περισσότερα από τα 28 σημεία του σχεδίου, τρεις βασικές απαιτήσεις των ΗΠΑ παραμένουν αδιαπραγμάτευτα μη αποδεκτές για την Ουκρανία. Καθεμία αγγίζει τον πυρήνα της εθνικής της ασφάλειας.
1. Παράδοση εδαφών: Το πιο εκρηκτικό σημείο
Το ενδεχόμενο η Ουκρανία να εγκαταλείψει καίρια τμήματα του Ντονμπάς —συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής «fortress belt», της αμυντικής ζώνης που επί χρόνια συγκρατεί τη ρωσική προέλαση— παραμένει ανοικτό.
Στην αρχική αμερικανική πρόταση, ορισμένες περιοχές εμφανίζονται ως ρωσική διοίκηση, εντός αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης. Παρά την «πρόοδο» που λέγεται ότι επιτεύχθηκε, η ουκρανική πλευρά υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχει καμία τελική συμφωνία ούτε αποδεκτή διατύπωση.
Η παραχώρηση αυτών των εδαφών θα δημιουργούσε μια εξαιρετικά ευάλωτη γραμμή άμυνας — κάτι που στρατιωτικοί αναλυτές θεωρούν «ανεφάρμοστο».
2. Περιορισμός των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων
Το σχέδιο θέτει ανώτατο όριο 600.000 στρατιωτών.
Το Κίεβο συζητά έναν υψηλότερο αριθμό, αλλά υποστηρίζει ότι κάθε περιορισμός πρέπει να βασίζεται στις πραγματικές ανάγκες άμυνας απέναντι στη Ρωσία — μια χώρα με σχεδόν απεριόριστες δυνατότητες σε ανθρώπινο δυναμικό.
Πολιτικά, η ουκρανική ηγεσία δυσκολεύεται να αποδεχτεί κάτι που θα μπορούσε να εκληφθεί ως «μερικός αφοπλισμός».
3. Οριστική εγκατάλειψη της προοπτικής ένταξης στο ΝΑΤΟ
Πρόκειται για τη συμβολικά βαρύτερη απαίτηση.
Η ουκρανική πηγή δηλώνει κατηγορηματικά πως η παραίτηση από την ένταξη στη Συμμαχία θα αποτελούσε «επικίνδυνο προηγούμενο» και μια de facto ρωσική επιβολή στη δομή ασφάλειας της Ευρώπης.
Το αίτημα αυτό παραμένει «απαράδεκτο» για το Κίεβο.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι και αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες θεωρούν πως η διεύρυνση του ΝΑΤΟ έχει φτάσει στα όριά της.
Πώς αλλάζουν τα ουκρανικά σύνορα
Το αρχικό αμερικανο-ρωσικό πλαίσιο προβλέπει:
-
Αναγνώριση της Κριμαίας, του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ ως de facto ρωσικών.
-
Απόσυρση ουκρανικών δυνάμεων από περιοχές του Ντονέτσκ που ακόμη ελέγχει το Κίεβο.
-
Μετατροπή των περιοχών αυτών σε ουδέτερη ζώνη, υπό ρωσική διοίκηση αλλά χωρίς ρωσικό στρατό.
-
«Πάγωμα» των γραμμών επαφής σε Χερσώνα και Ζαπορίζια, με αναγνώριση του σημερινού status quo.
Συνολικά, το σχέδιο αφαιρεί περίπου το 20% του ουκρανικού εδάφους.
Το πρόβλημα; Αυτή η πρόταση προσκρούει στο ουκρανικό Σύνταγμα αλλά και στην πολιτική πραγματικότητα, καθώς η πλειονότητα των πολιτών θεωρεί τις εδαφικές παραχωρήσεις αδιανόητες.
Γιατί το Κρεμλίνο επιμένει στο Ντονμπάς
Το Ντονμπάς δεν αποτελεί μόνο στρατηγικό προπύργιο. Είναι περιοχή με:
-
πλούσιες λιθανθρακικές αποθέσεις
-
σημαντικά κοιτάσματα λιθίου, τιτανίου και γραφίτη
-
αξιοσημείωτες ενεργειακές δυνατότητες (shale gas)
-
κομβική θέση που συνδέει τη Ρωσία με την Κριμαία
Ο συνδυασμός βιομηχανικής βαρύτητας, ιστορικά φιλορωσικής ταυτότητας και γεωστρατηγικής σημασίας το έχει καταστήσει κεντρικό στόχο της Μόσχας ήδη από το 2014.
Το Κίεβο υπό πίεση: Εσωτερικά ρήγματα και διεθνείς περιορισμοί
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις με:
-
σημαντική φθορά λόγω σκανδάλων διαφθοράς
-
σοβαρές ζημιές στις υποδομές από ρωσικά πλήγματα
-
ενεργειακή κρίση και συνεχή blackouts
-
αβεβαιότητα για τη συνέχιση της ευρωπαϊκής στήριξης
-
ισχυρή αμερικανική πίεση: πιθανή μείωση προμηθειών όπλων και πληροφοριών
Η Ουκρανία βρίσκεται σε μια σύνθετη κατάσταση: υψηλές κοινωνικές προσδοκίες, αλλά περιορισμένες δυνατότητες στο πεδίο και στην οικονομία.
Πόσο κοντά είμαστε;
Παρά τις εντυπωσιακές δηλώσεις, το χάσμα στις θέσεις παραμένει βαθύ.
Η Ουάσιγκτον επιδιώκει μια συμφωνία που θα παρουσιαστεί ως «γρήγορη επιτυχία» σε πολιτικό επίπεδο.
Η Μόσχα επιμένει στους τρεις πυλώνες της — εδάφη, αφοπλισμός, ΝΑΤΟ.
Η Ουκρανία θεωρεί ότι η αποδοχή των όρων αυτών θα έθετε σε κίνδυνο την ίδια της την κρατική υπόσταση.
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, αλλά τα καίρια ζητήματα παραμένουν ανοιχτά και βαθιά πολιτικά — όχι μόνο για την Ουκρανία αλλά και για ολόκληρη τη Δύση.
Οι «λίγες λεπτομέρειες» που επικαλείται ο Τραμπ είναι στην πραγματικότητα ο πυρήνας της σύγκρουσης: σύνορα, ασφάλεια, κυριαρχία.
Οι επόμενες ημέρες θα δείξουν αν υπάρχει κοινός τόπος — ή αν η αισιοδοξία αποδειχθεί πρόωρη.
ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ .gr
ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
«ΠΕΡΣΕΑΣ 2025»: Πολυεθνική Άσκηση Ειδικών Επιχειρήσεων στην Κύπρο με ΕΦ, Ελλάδα, Ιορδανία και Σαουδική Αραβία
Πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Φρουρά η πολυεθνική και διακλαδική άσκηση Ειδικών Επιχειρήσεων ΤΑΜΣ «ΠΕΡΣΕΑΣ – 2025», με τη συμμετοχή δυνάμεων από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία, κατά το διάστημα 30 Νοεμβρίου – 5 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Εθνικής Φρουράς, η άσκηση διεξήχθη σε πεδία ασκήσεων και βολών της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τη συμμετοχή προσωπικού και μέσων από τη Διοίκηση Καταδρομών, τη Διοίκηση Ναυτικού και τη Διοίκηση Αεροπορίας της ΕΦ, το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, τον Ειδικό Αντιτρομοκρατικό Ουλαμό και τη Μονάδα Αεροπορικών Επιχειρήσεων της Αστυνομικής Δύναμης.
Παράλληλα, συμμετείχαν Ομάδες Ειδικών Επιχειρήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας και του Βασιλικού Ναυτικού της Σαουδικής Αραβίας.
Όπως αναφέρεται, κύριος στόχος της άσκησης ήταν η εκπαίδευση του προσωπικού σε αντικείμενα ειδικών επιχειρήσεων, η ενίσχυση της διακλαδικότητας, η αξιολόγηση της δυνατότητας και του επιπέδου διυπηρεσιακής συνεργασίας με κρατικούς φορείς, καθώς και η αναβάθμιση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων των συμμετεχουσών χωρών σε επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο.
Η άσκηση θεωρείται ιδιαίτερα επωφελής, καθώς έδωσε τη δυνατότητα στο προσωπικό ειδικών επιχειρήσεων της ΕΦ να συνεκπαιδευτεί με στελέχη άλλων κρατικών υπηρεσιών και συμμαχικών χωρών, προωθώντας την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών.
ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Από την πλαγιά οδό η Τουρκία εισέρχεται στο πρόγραμμα SAFE
Όπως συμβαίνει με κάθε έργο φαραωνικής κλίμακας, έτσι και το τελευταίο σχέδιο της Leonardo φέρει ένα εντυπωσιακό όνομα. Ο «Θόλος του Μιχαήλ Αγγέλου» (Michelangelo Dome), που ανακοινώθηκε πρόσφατα από τον ιταλικό αμυντικό κολοσσό, αποτελεί το πλέον φιλόδοξο εγχείρημα της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας στην προσπάθεια ενίσχυσης της θωράκισης της ΕΕ απέναντι σε εξωτερικές απειλές – με τη Ρωσία να θεωρείται, στην παρούσα συγκυρία, ο πιο άμεσος κίνδυνος. Το συγκεκριμένο σχέδιο αντλεί έμπνευση από το ισραηλινό σύστημα «Iron Dome», το οποίο σε ορισμένους κύκλους έχει αποκτήσει σχεδόν μυθικές διαστάσεις σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητά του. Ωστόσο, δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο εάν και πώς η πρόταση της Leonardo θα λειτουργήσει συμπληρωματικά ή ανεξάρτητα από τις πρόσφατες κατευθύνσεις που περιλαμβάνονται στον «Οδικό Χάρτη Ετοιμότητας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία από επιθέσεις μη επανδρωμένων οχημάτων.
Η Leonardo και η Baykar
Υπάρχει όμως ένας ακόμη παράγοντας που καθιστά την πρόταση Τσινγκολάνι ιδιαιτέρως σημαντική για την Ελλάδα: η στενή και διαρκώς ενισχυόμενη συνεργασία της Leonardo με την τουρκική εταιρεία Baykar, επικεφαλής της οποίας είναι ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, γαμπρός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τον περασμένο Ιούνιο, στο περιθώριο της μεγάλης αμυντικής έκθεσης στο Λε Μπουρζέ του Παρισιού, οι δύο εταιρείες ανακοίνωσαν τη δημιουργία κοινοπραξίας 50-50 υπό την ονομασία LBA Systems, με έδρα στην Ιταλία – και συνεπώς εντός ευρωπαϊκού εδάφους.
Κατά την παρουσίαση του σχεδίου στον Ιταλό υπουργό Άμυνας Γκουίντο Κροζέτο και στα Γενικά Επιτελεία, ο Τσινγκολάνι περιέγραψε ένα πολυσύνθετο αμυντικό πλέγμα βασισμένο σε τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης, το οποίο θα συνδέει συστήματα ξηράς, θάλασσας, αέρος και Διαστήματος για την αναχαίτιση UAVs, πυραύλων και άλλων απειλών. Τόνισε, επίσης, ότι η πλατφόρμα μπορεί να διασυνδέεται με νατοϊκά συστήματα και υποδομές άλλων κρατών.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στις ευρωπαϊκές κοινοπραξίες της Leonardo – με τη γερμανική Rheinmetall, τη γαλλική Thales, την Airbus και φυσικά την τουρκική Baykar – οι οποίες επιτρέπουν στην εταιρεία να υλοποιήσει ένα τόσο φιλόδοξο πρότζεκτ.
Η «εμμονή» με το SAFE θολώνει το τοπίο
Η αναφορά αυτή φέρνει στο φως μια πραγματικότητα που συχνά παραβλέπεται στον ελληνικό δημόσιο διάλογο: η Τουρκία αποτελεί ήδη, μέσω των βιομηχανιών της, κρίσιμο κομμάτι του ευρωπαϊκού αμυντικού οικοσυστήματος. Παρά τις έντονες αντιδράσεις των ελληνικών κομμάτων για την ενδεχόμενη συμμετοχή της Άγκυρας στο SAFE (Security Action for Europe), οι τουρκικές αμυντικές εταιρείες έχουν οικοδομήσει ένα εκτεταμένο δίκτυο συνεργασιών σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ, το οποίο θα συνεχίσει να λειτουργεί ανεξαρτήτως του SAFE.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα, τουρκικές εταιρείες μπορούν να συμμετέχουν ως υποκατασκευαστές σε κοινές ευρωπαϊκές αμυντικές προμήθειες μέχρι και σε ποσοστό 35%. Αν ο τουρκικός φάκελος είχε εγκριθεί εγκαίρως – κάτι που δεν συνέβη – το ποσοστό θα έφθανε το 65%. Η απόρριψη, λοιπόν, δεν ακυρώνει τις ήδη ενεργές συμπράξεις της Τουρκίας.
Αναμφίβολα, η Άγκυρα ήθελε να ενταχθεί στο SAFE και οι αντιδράσεις αξιωματούχων της προς την Αθήνα το επιβεβαιώνουν. Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να μπλοκάρει παρόμοιες κινήσεις – όπως είχε συμβεί με την PESCO, το EDF και τον EDA. Το πραγματικό ζήτημα, όμως, είναι το πόσο απλωμένο είναι πλέον το τουρκικό αμυντικό αποτύπωμα σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Το δίκτυο συνεργασιών της Τουρκίας στην ΕΕ
Πρόσφατη έρευνα του IISS σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μπιλκέντ καταγράφει την έκταση της τουρκικής παρουσίας στην ευρωπαϊκή αμυντική αγορά. Ιταλία και Ισπανία εμφανίζονται ως οι χώρες με τη στενότερη συνεργασία με την Άγκυρα – κάτι που έχει άμεση σημασία για τα ελληνικά συμφέροντα στη Μεσόγειο. Ωστόσο, τουρκικές εταιρείες δραστηριοποιούνται επίσης σε Πολωνία, Γερμανία, Ρουμανία, Πορτογαλία, αλλά και σε Βαλτικές και Σκανδιναβικές χώρες.
Οι στενές σχέσεις με Ιταλία και Ισπανία
Στην Ιταλία, η Baykar έχει ήδη εξαγοράσει την Piaggio Aerospace, η οποία έχει αναπτύξει UAVs και συνεργάζεται με την Pratt & Whitney στο πρόγραμμα F-35 – ένα πρόγραμμα από το οποίο η Τουρκία έχει αποκλειστεί και προσπαθεί να επαναπροσεγγίσει. Επιπλέον, η ARCA Defence απέκτησε την Esplodenti Sabino στον τομέα των πυρομαχικών, ενώ η Stoeger απέκτησε την Beretta Defence Technologies.
Στο παρελθόν, η συνεργασία Leonardo–TAI γύρω από το ελικόπτερο Mangusta οδήγησε στη δημιουργία του τουρκικού Τ129 ATAK, ενώ η Fincantieri συνέβαλε στη ναυπήγηση τουρκικών περιπολικών.
Η συνεργασία της Τουρκίας με την Ισπανία είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή: το TCG Anadolu βασίζεται στον σχεδιασμό του Juan Carlos I και λειτουργεί ως πλωτή πλατφόρμα για UAVs. Η Άγκυρα σχεδιάζει πλέον και εθνικό αεροπλανοφόρο με τη βοήθεια της Navantia, ενώ συζητούνται νέα υποβρύχια, φρεγάτες και UUVs.
Η Ισπανία υποστήριξε ενεργά την τουρκική προμήθεια 40 Eurofighters, ενώ πρόσφατα αποφάσισε την αγορά έως και 45 εκπαιδευτικών Hurjet – ένα συμβόλαιο άνω των 3 δισ. ευρώ.
Το ΝΑΤΟ και οι υπόλοιποι εταίροι
Η τουρκική παρουσία δεν περιορίζεται στα διμερή σχήματα. Το σύστημα MEROPS της ASELSAN επελέγη από το ΝΑΤΟ για ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας Ρουμανίας και Πολωνίας, ενώ σχεδιάζεται εγκατάσταση και στη Δανία.
Το 2021 η Πολωνία παρήγγειλε 24 Bayraktar TB2, ενώ η OTOCAR ανέλαβε την παραγωγή άνω των 1.000 οχημάτων Cobra II για τη Ρουμανία. Στην Πορτογαλία, η STM εξασφάλισε συμβόλαιο 123 εκατ. ευρώ για υποστήριξη του πολεμικού ναυτικού, ενώ η Repkon θα συνεισφέρει σε γραμμή παραγωγής πυρομαχικών 155 χιλ. σε γερμανικό εργοστάσιο από το 2027, έχοντας ήδη αποκτήσει την εταιρεία Bowas.
MILITAIRE
Οι 4+1 παίκτες της γεωπολιτικής παρτίδας και ο γερμανικός κίνδυνος για την Ευρώπη-Θ.Ιγνατιάδης
Με εργαλείο την Ιστορία, ο Θεόδωρος Ιγνατιάδης, επικεφαλής της Ελληνορωσικής Λέσχης ΔΙΑΛΟΓΟΣ, επιχειρεί να εξηγήσει όλα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία. Πολλά απ’ αυτά είναι εξαιρετικά παράδοξα για όλους εμάς. Πως αλλιώς να χαρακτηρίσεις τη στάση των ευρωπαίων ηγετών που επιμένουν στον πόλεμο ,όταν ΗΠΑ και Ρωσία δεν κρύβουν ότι βρίσκονται σε φάση προσέγγισης που δεν πρόκειται να επηρεαστεί από το Βερολίνο, το Παρίσι ή τις Βρυξέλλες. Ποιοι είναι οι τέσσερις παίκτες που κάθονται στο τραπέζι της μεγάλης γεωπολιτικής παρτίδας που βρίσκεται σε εξέλιξη και ποιος είναι αυτός που διακαώς επιθυμεί να γίνει ο πέμπτος; Μήπως η Ευρώπη θα πρέπει να αρχίσει να ανησυχεί όχι για τον ρωσικό αλλά για τον γερμανικό κίνδυνο; Το Βερολίνο βρήκε την ευκαιρία για να επανεξοπλιστεί! Από κοντά και η Ιαπωνία.
ΠΗΓΗ: MILITAIRE .gr
-
Βουλευτικές Εκλογές 20262 weeks agoΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΠΡΟΘΕΣΗΣ ΨΗΦΟΥ ΓΙΑ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ 2026
-
Off the Record1 month agoΧρήστο Στυλιανίδη, γιατί δεν μοιράζεσαι τις «αποκαλύψεις» σου με τον κυπριακό ελληνισμό;
-
Βουλευτικές Εκλογές 20261 month agoΑναστασιάδης για Στυλιανίδη, Αννίτα και Χριστοδουλίδη: Τι αποκαλύπτει ενόψει εκλογών
-
#exAformis3 weeks ago
#exaformis – Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν εφ’ όλης της ύλης | Παρασκευή 28/11 στις 7μμ
-
Off the Record3 weeks ago«Αποκεφαλίζουν» την οικογένεια Χριστόφια…
-
#exAformis4 weeks ago#exaformis – Ζούμε στην πιο ενδιαφέρουσα χώρα! Vol. 2 | Παρασκευή 21/11 στις 7μμ
-
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ2 weeks ago«Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας: Ο όρκος δεν ανέχεται υπεκφυγές – ή ενεργείς, ή παραιτείσαι.»
-
Βουλευτικές Εκλογές 20263 weeks agoΟ πρόεδρος του ΔΗΚΟ ανοικτός σε επαφές με πολιτικούς από άλλους χώρους
-
Βουλευτικές Εκλογές 20262 weeks agoΠαραίτηση-έκπληξη: Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος των Οικολόγων ξεκινά δικό του πολιτικό σχήμα
-
#exAformis3 weeks agoΟ κύκλος των αυταπάτων και της θεσμικής παρακμής

