Η Τουρκία κλιμακώνει σταθερά την ένταση σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, αμφισβητώντας ανοιχτά ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή της Καρπάθου και απειλώντας με επανέναρξη παράνομων γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, δήλωσε πως η Άγκυρα έχει ετοιμάσει τον δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, ο οποίος θα κατατεθεί άμεσα στον ΟΗΕ. «Δεν θα επιτρέψουμε μονομερή βήματα ή τετελεσμένα σε Κύπρο, Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο», τόνισε χαρακτηριστικά.

Η στάση αυτή δημιουργεί σοβαρές αμφιβολίες για το αν θα πραγματοποιηθεί η επόμενη συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη – Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς ο Έλληνας πρωθυπουργός, σε πρόσφατη συνέντευξή του, δεν δεσμεύτηκε ούτε ως προς την ημερομηνία ούτε ως προς το εάν τελικά θα γίνει αυτή η συνάντηση εντός του καλοκαιριού.

Αμφισβήτηση κυριαρχίας στην Κάρπαθο

Η Ελλάδα προγραμμάτισε αεροναυτική άσκηση στα ανοιχτά της Καρπάθου για τις 24 Απριλίου, εκδίδοντας τη σχετική NAVTEX μέσω της Υδρογραφικής Υπηρεσίας Ηρακλείου. Άμεσα, η Τουρκία απάντησε με αντι-NAVTEX μέσω του σταθμού της Αττάλειας, αμφισβητώντας την ελληνική δικαιοδοσία στην περιοχή, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας βάσει της συμφωνίας Ελλάδας – Αιγύπτου. Η Τουρκία επιχειρεί να προωθήσει τις θέσεις της, επικαλούμενη το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Προκλήσεις στον Εναέριο Χώρο

Από τις αρχές του 2025, τουρκικά αεροσκάφη έχουν παραβιάσει 72 φορές τον Εθνικό Εναέριο Χώρο πάνω από την Κάρπαθο. Η Τουρκία, με αφορμή την έξοδο του ερευνητικού πλοίου «Ievoli Relume» τον Αύγουστο του 2024, άρχισε ξανά τις συστηματικές παραβάσεις του FIR Αθηνών και πλέον και του Εθνικού Εναέριου Χώρου.

Η πρώτη σοβαρή παραβίαση καταγράφηκε στις 2 Ιανουαρίου 2025 με ένα κατασκοπευτικό αεροσκάφος ATR-72, ενώ η Πολεμική Αεροπορία απάντησε με αναχαίτιση από μαχητικά F-16.

Κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου σημειώθηκαν 73 παραβάσεις Κανόνων Εναέριας Κυκλοφορίας και 15 παραβιάσεις ΕΕΧ, έναντι μόλις 9 παραβάσεων και μηδενικών παραβιάσεων την ίδια περίοδο του 2024. Η Τουρκία συνεχίζει να εφαρμόζει με συνέπεια την τακτική της κλιμάκωσης.

Τον Φεβρουάριο, αν και οι παραβάσεις μειώθηκαν στις 27, οι παραβιάσεις ΕΕΧ αυξήθηκαν στις 19. Τον Μάρτιο καταγράφηκαν 41 παραβάσεις και 25 παραβιάσεις, αριθμοί που αποτελούν ρεκόρ διετίας.

Αναβάθμιση της έντασης και ενεργειακοί σχεδιασμοί

Στο μέτωπο των ερευνών υδρογονανθράκων, ο επικεφαλής Έρευνας και Ανάπτυξης της τουρκικής TPAO, Μουχαμέτ Φατίχ Αϊγιλντίζ, ανακοίνωσε πως σχεδιάζονται νέες δραστηριότητες σε περιοχές ανοιχτά της κατεχόμενης Κύπρου («ΤΔΒΚ») και της Λιβύης.

Η κίνηση αυτή σηματοδοτεί την επιστροφή της Τουρκίας στις προκλητικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, γεγονός που μπορεί να υπονομεύσει σοβαρά τις όποιες προσπάθειες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.

Συνέχιση του διαλόγου υπό σκιά

Παρά την αυξημένη τουρκική προκλητικότητα, η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στη θετική ατζέντα και στον διάλογο. Στις 28 Απριλίου έχει προγραμματιστεί νέα συνάντηση ελληνικών και τουρκικών αντιπροσωπειών στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Σχεδίου Εφαρμογής 2025.

Παράλληλα, συνεχίζονται οι προετοιμασίες για έργα όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και τα θαλάσσια πάρκα ΑΠΕ, τα οποία έχουν ήδη προκαλέσει την ενόχληση της Άγκυρας.

Των Π. Γαλιατσάτου και Χρ. Μαζανίτη – Πηγή: Realnews