Χάρτης στο τραπέζι και εκνευρισμός Τατάρ: Η «μάχη» των οδοφραγμάτων στη Νέα Υόρκη

Κατά την άτυπη διάσκεψη για το Κυπριακό στη Νέα Υόρκη, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών εμφανίστηκε πλήρως προετοιμασμένος και ενημερωμένος από τη Μαρία Άνχελα Ολγκίν. Στη συνάντηση κατέθεσε πρόταση συνοδευόμενη από χάρτη για τη δημιουργία νέου σημείου διέλευσης στην περιοχή Αθηένου–Πυροΐου. Η πρόταση προέβλεπε διέλευση έξι χιλιομέτρων εντός των κατεχόμενων περιοχών και άλλων έξι εντός της νεκρής ζώνης.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες που προέρχονται από καλά πληροφορημένες πηγές στη Νέα Υόρκη, ο Ερσίν Τατάρ, προκειμένου να αποτρέψει συμφωνία για διάνοιξη του διαδρόμου Αθηένου–Αγλαντζιάς, αντέτεινε εναλλακτική πρόταση. Συγκεκριμένα, εισηγήθηκε τη δημιουργία διάβασης από την Αγλαντζιά προς το Γέρι, με ένα τμήμα της διαδρομής να περνά μέσα από τα κατεχόμενα. Η πρόταση χαρακτηρίστηκε ως πρόχειρα διατυπωμένη, αφού δεν περιλάμβανε σαφή γεωγραφικά σημεία διέλευσης και, κυρίως, δεν ανταποκρινόταν στους λόγους για τους οποίους η ελληνοκυπριακή πλευρά υποστηρίζει τη διάνοιξη της διόδου Αθηένου–Αγλαντζιάς.

Ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, όπως δήλωσε δημοσίως μετά το πέρας της διάσκεψης, αποδέχθηκε την πρόταση του Γενικού Γραμματέα, ζητώντας παράλληλα να εξεταστεί και η διάνοιξη της Μιας Μηλιάς (την οποία ζητά επιμόνως η τουρκοκυπριακή πλευρά), ή των Κοκκίνων — η οποία θα διευκόλυνε σημαντικά τους κατοίκους της Τηλλυρίας, καθώς θα μείωνε κατά δύο ώρες τη διαδρομή προς την Πάφο.

Όπως συνέβη και σε προηγούμενες περιστάσεις, ο Ερσίν Τατάρ επικαλέστηκε τα γνωστά επιχειρήματα περί ύπαρξης στρατιωτικών περιοχών και άρνησης από πλευράς του τουρκικού στρατού.

Ο εκνευρισμός του Τατάρ

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης κάλεσε τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν να πάρει θέση στα όσα ανέφερε ο Ερσίν Τατάρ. Ο Φιντάν, αφού ζήτησε χάρτη από τους τεχνοκράτες για να κατανοήσει την περιοχή των Κοκκίνων, ισχυρίστηκε ότι, πέραν των στρατιωτικών περιορισμών, υφίστανται και πολιτικές δυνάμεις στα κατεχόμενα που αντιτίθενται σε μια τέτοια κίνηση. Με τη στάση αυτή προσέφερε στήριξη στον Τατάρ, αποφεύγοντας να εκφράσει διαφορετική άποψη, κάτι που εάν συνέβαινε, ενδεχομένως να αποτελούσε πολιτικό πλήγμα για τον Τουρκοκύπριο ηγέτη ενόψει των επικείμενων «εκλογών» στα κατεχόμενα.

Η στάση του Χακάν Φιντάν, σύμφωνα με ανταποκρίσεις από τη Νέα Υόρκη, προκάλεσε φανερό εκνευρισμό στον Ερσίν Τατάρ, ο οποίος φέρεται να σχολίασε ότι «ο φίλος μου ο Νίκος είναι έξυπνος, παίζει παιχνίδια».

Ανάλογη αντιπαράθεση προέκυψε και στο θέμα διάνοιξης του οδοφράγματος επί της οδού Λήδρας στην εντός των τειχών Λευκωσία. Ο Ερσίν Τατάρ προέβαλε ως εμπόδιο το υποτιθέμενο υψηλό κόστος του έργου και καταφέρθηκε κατά του Τουρκοκύπριου «δήμαρχου» της κατεχόμενης Λευκωσίας, επειδή είχε ενημερώσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη ότι συμφωνεί με τη διάνοιξη, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση μαζί του. Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διευκρίνισε ότι η χρηματοδότηση του έργου θα καλυφθεί από ευρωπαϊκούς πόρους.

Η συνέχεια επί κυπριακού εδάφους

Παρότι δεν κατέστη δυνατό να επιτευχθεί συμφωνία κατά τη συζήτηση για τα σημεία διέλευσης στη Νέα Υόρκη, το θέμα θα επανεξεταστεί στην Κύπρο από τους δύο διαπραγματευτές, με τη συμβολή της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Μαρίας Άνχελα Ολγκίν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κόλιν Στιούαρτ, ειδικός αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και συντονιστής των συναντήσεων των διαπραγματευτών, αναμένεται να αποχωρήσει από τη θέση του στις 9 Αυγούστου λόγω συνταξιοδότησης.