Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί την Τουρκία να επιβεβαιώσει εκ νέου τη δέσμευσή της στις συνομιλίες για διευθέτηση του Κυπριακού υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, υπογραμμίζοντας στην ετήσια έκθεση προόδου ότι θα πρέπει να αποφευχθούν μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί και να μπλοκάρουν την επανέναρξη των συνομιλιών. Παράλληλα, επαναλαμβάνεται ότι η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού εντός του πλαισίου του ΟΗΕ και βάσει των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και των αρχών της Ένωσης.

Η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία δημοσιοποιήθηκε μετά την έγκριση από το Κολλέγιο των Επιτρόπων και καλύπτει την περίοδο Σεπτέμβριος 2024 – Σεπτέμβριος 2025. Αν και αποτυπώνει μικρές βελτιώσεις σε ορισμένους οικονομικούς και τεχνικούς τομείς, υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη υποχώρηση σε θέματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Επίτροπος για τη Διεύρυνση, Μάρτα Κος, δήλωσε ότι «η Τουρκία παραμένει σημαντικός εταίρος στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, όμως η συνεχιζόμενη επιδείνωση των δημοκρατικών προτύπων και του κράτους δικαίου παραμένει σοβαρή ανησυχία. Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε στασιμότητα από το 2018».

Η έκθεση τονίζει ότι η ΕΕ αναμένει σαφή δέσμευση της Τουρκίας για σχέσεις καλής γειτονίας και ειρηνική επίλυση διαφορών, αν χρειαστεί με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο. Οι βασικές απαιτήσεις είναι:

1. Αποφυγή απειλών και ενεργειών που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας.

2. Ομαλοποίηση των σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία.

3. Σεβασμός της κυριαρχίας όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου τους, καθώς και των κυριαρχικών δικαιωμάτων, σύμφωνα με το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS.

Η έκθεση καταγράφει την άρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει και να συνεργαστεί με την Κυπριακή Δημοκρατία και σημειώνει τη συνέχιση στρατιωτικών ασκήσεων στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου, την παρενόχληση κυπριακών αλιευτικών σκαφών και παραβίαση του εναέριου χώρου.

Σχετικά με το Κυπριακό, η Τουρκία εξακολουθεί να υποστηρίζει λύση δύο κρατών, αντίθετα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, ενώ η «τδβκ» συμμετέχει ως παρατηρητής στον Οργανισμό Τουρκικών Κρατών από το 2022. Η ΕΕ αναγνωρίζει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία και τονίζει ότι κάθε ενέργεια που διευκολύνει την αναγνώριση της τουρκοκυπριακής οντότητας υπονομεύει τις διαπραγματεύσεις υπό τον ΟΗΕ.

Η έκθεση επαναλαμβάνει την ανάγκη η Τουρκία να αναθεωρήσει μονομερείς ενέργειες στα Βαρώσια, σε πλήρη συμμόρφωση με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας (550, 789, 1251), ενώ τονίζει τη σημασία σεβασμού του διεθνούς δικαίου και συνεργασίας για δίκαιη λύση στο Κυπριακό.

Στον τομέα της δημοκρατίας, η έκθεση αναφέρει ότι αν και το γενικό πλαίσιο των εκλογών επιτρέπει ελεύθερη επιλογή, δεν παρέχεται ισότιμο πεδίο για όλους τους πολιτικούς φορείς. Η δικαστική πίεση περιορίζει την πολιτική πολυφωνία, ενώ η αντικατάσταση εκλεγμένων δημάρχων με κρατικούς διοικητές, με κατηγορίες για τρομοκρατία ή διαφθορά, είναι ανησυχητικό φαινόμενο.

Στον τομέα του κράτους δικαίου, η Τουρκία συνεχίζει να υποφέρει από έλλειψη ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, επιλεκτική εφαρμογή νόμων και έλεγχο από την εκτελεστική εξουσία, ενώ αρνείται την εφαρμογή αποφάσεων του ΕΔΔΑ και του Τουρκικού Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Στα ανθρώπινα δικαιώματα, η Τουρκία παραβιάζει συστηματικά την ελευθερία έκφρασης, τα δικαιώματα των μειονοτήτων και του Τύπου, με αυξημένες συλλήψεις και καταδίκες δημοσιογράφων, δικηγόρων και ακτιβιστών, ενώ νέες νομοθεσίες οδηγούν σε λογοκρισία και περιορισμένη πρόσβαση στην πληροφορία.

Στον οικονομικό τομέα, η Τουρκία έχει προχωρήσει στη δημιουργία λειτουργικής αγοράς, αλλά αντιμετωπίζει υψηλό πληθωρισμό, αστάθεια νομίσματος, εξάρτηση από εξωτερικά δάνεια και δομικά προβλήματα όπως υποαπασχόληση, υψηλή ανεργία νέων και χαμηλή συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας.

Στον τομέα μετανάστευσης και προσφύγων, η Τουρκία φιλοξενεί πάνω από 2,5 εκατ. Σύρους με προσωρινή προστασία, αλλά η πρόσβαση σε υγεία και εκπαίδευση παραμένει περιορισμένη, ενώ οι επιστροφές παράνομων μεταναστών από τα ελληνικά νησιά δεν έχουν επαναλειτουργήσει, παρά τις δεσμεύσεις της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας του 2016.

Μέχρι το τέλος του μήνα, το ΑΚΕΛ αναμένεται να ολοκληρώσει το κεφάλαιο «ψηφοδέλτιο βουλευτικών εκλογών», που αποτελεί και το κύριο ζητούμενο ενόψει της εκλογικής μάχης του Μαΐου 2026. Το θέμα «Ειρήνη Χαραλαμπίδου» κινείται παράλληλα, χωρίς να υπάρχει πίεση για άμεση επίλυσή του από καμία πλευρά.

Αυτή την περίοδο, η προσοχή επικεντρώνεται στη διοργάνωση των επαρχιακών συνδιασκέψεων, κατά τις οποίες κάθε επαρχία θα οριστικοποιήσει τους υποψηφίους της. Παράλληλα, η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ αναμένεται να αποφασίσει κατά πόσο θα χρησιμοποιήσει το δικαίωμά της να προσθέσει έως και έξι υποψήφιους απευθείας στο ψηφοδέλτιο.

Σύμφωνα με το καταστατικό του κόμματος, πριν από τη διαμόρφωση των τελικών καταλόγων από τις Επαρχιακές Εκλογικές Συνδιασκέψεις, η Κεντρική Επιτροπή, σε συνεννόηση με τις αντίστοιχες Επαρχιακές Επιτροπές, έχει το δικαίωμα να προσθέσει στο τελικό ψηφοδέλτιο υποψηφιότητες μέχρι 10% του συνολικού παγκύπριου αριθμού υποψηφίων. Η σχετική απόφαση λαμβάνεται με μυστική ψηφοφορία και απαιτεί ποσοστό 60% και άνω.

Η απόφαση αναμένεται να ληφθεί άμεσα, καθώς έχουν ήδη προγραμματιστεί οι επαρχιακές συνδιασκέψεις: αύριο η Λάρνακα, στις 9 Νοεμβρίου η Αμμόχωστος, στις 12 Νοεμβρίου η Πάφος, στις 16 Νοεμβρίου η Λευκωσία και στις 21 Νοεμβρίου η Κερύνεια. Στο τέλος Νοεμβρίου θα ακολουθήσει συνεδρία της Κεντρικής Επιτροπής για την επίσημη επικύρωση του ψηφοδελτίου.

Αναμένεται εκλογική διαδικασία σε όλες τις επαρχίες για τον τελικό κατάλογο υποψηφίων. Μέχρι στιγμής, έχει ολοκληρωθεί ο διάλογος στο πλαίσιο των κομματικών ομάδων βάσης, όπου προτείνονται διάφορα ονόματα ως πιθανοί υποψήφιοι, ανάλογα με την επαρχία. Αυτή τη στιγμή ξεκαθαρίζεται ποιοι εκφράζουν θετική διάθεση να είναι υποψήφιοι με το ΑΚΕΛ στις βουλευτικές εκλογές.

Πέραν των βουλευτών που επαναδιεκδικούν, τα ονόματα που προβάλλονται είναι περιορισμένα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει η επαρχία Λεμεσού, καθώς δύο από τους τρεις υφιστάμενους βουλευτές αποχωρούν λόγω συμπλήρωσης ορίου θητειών, χωρίς εξαίρεση. Επαναδιεκδικεί η Μαρίνα Νικολάου.

Στη Λευκωσία, δεδομένη είναι η υποψηφιότητα του Στέφανου Στεφάνου, καθώς και η παρουσία στο ψηφοδέλτιο του Γιώργου Λουκαΐδη και του Άριστου Δαμιανού, οι οποίοι έλαβαν εξαίρεση, ενώ ο Χρίστος Χριστοφίδης επαναδιεκδικεί. Πιθανή είναι επίσης η υποψηφιότητα του Χάρη Πολυκάρπου.

Στην Αμμόχωστο, οι Γιαννάκης Γαβριήλ, Νίκος Κέττηρος και Γιώργος Κουκουμάς θεωρούνται δεδομένοι, όπως και στη Λάρνακα ο Ανδρέας Πασιουρτίδης και στην Πάφο ο Βαλεντίνος Φακοντής. Στην Κερύνεια, δεν επαναδιεκδικεί ο Χρίστος Χριστόφιας, ενώ ακούγεται έντονα το όνομα της δικηγόρου Αλεξίας Κουντούρη εκ μέρους της κοινωνικής συμμαχίας.

Τις επόμενες ημέρες, το ΑΚΕΛ αναμένεται να κινηθεί δυναμικά και για το θέμα της αγοράς ακινήτων από υπηκόους άλλων χωρών. Η Εζεκίας Παπαϊωάννου προετοιμάζει προτάσεις νόμου για περιορισμό της ανεξέλεγκτης αγοράς ακινήτων από ξένους επενδυτές, γεγονός που δημιουργεί πίεση στην αγορά για τους Κύπριους που δυσκολεύονται να αποκτήσουν στέγη.

Το ΑΚΕΛ στη μεγάλη γιορτή των Μαρωνιτών

Μηνύματα στήριξης προς τους Μαρωνίτες έστειλε χθες ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, ο οποίος βρέθηκε μαζί με αντιπροσωπεία του κόμματος στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στον Κορμακίτη.

«Η παρουσία μας εδώ έχει έντονο συμβολικό χαρακτήρα. Εκφράζει τη συμπαράσταση και αλληλεγγύη προς τους συμπατριώτες Μαρωνίτες, θύματα της τουρκικής εισβολής και κατοχής. Παράλληλα, δείχνει τη βούλησή μας να συνεχίσουμε τον αγώνα για λύση στο Κυπριακό, που θα τερματίσει την εισβολή και θα επανενώσει τον τόπο και τον λαό», ανέφερε ο Στέφανος Στεφάνου.

Πρόσθεσε ότι οι φετινοί εορτασμοί πραγματοποιούνται σε μια περίοδο που αναθερμαίνεται η ελπίδα και η προσδοκία για τερματισμό του μακροχρόνιου αδιεξόδου και για συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν το 2017.

Απαντήσεις στις επικρίσεις που δέχεται σχετικά με την απόφασή του να κατέλθει ως υποψήφιος με το ΔΗΚΟ έδωσε ο βουλευτής Ανδρέας Αποστόλου.

Μιλώντας στη μεσημεριανή εκπομπή του ΑΝΤ1, ανέφερε ότι στις προηγούμενες ευρωεκλογές είχε συγκεντρώσει σχεδόν το 50% των ψήφων της ΕΔΕΚ και περίπου διπλάσιες ψήφους σε σχέση με τον δεύτερο υποψήφιο του ψηφοδελτίου. «Από τη στιγμή που οι πολίτες με τίμησαν με τη στήριξή τους και την ψήφο τους, είναι απαράδεκτο να μου στερείται το δικαίωμα να διεκδικήσω μία θέση στην ηγεσία της ΕΔΕΚ», τόνισε.

Συμπλήρωσε ότι το μοναδικό έγγραφο που υπάρχει είναι η επιστολή που του στάλθηκε από την ΕΔΕΚ. «Την έχω δημοσιοποιήσει και οποιοσδήποτε μπορεί να τη διαβάσει. Κανείς δεν επικοινώνησε μαζί μου για να με ενημερώσει ότι η επιστολή αυτή δεν ισχύει ή ότι θα μπορούσα να είμαι μέλος των συλλογικών οργάνων με δικαίωμα ψήφου στο Πολιτικό Γραφείο».

Στη συνέχεια ρωτήθηκε για τις αντιδράσεις που υπάρχουν στο ΔΗΚΟ, απαντώντας ότι διατηρεί άριστες σχέσεις με τους βουλευτές και τα στελέχη στην επαρχία Λάρνακας. «Δεν είμαι άνθρωπος συγκρουσιακός. Κατανοώ γιατί εκφράζονται κάποιες απόψεις. Δεν μπορεί να είμαστε αρεστοί σε όλους. Εγώ κρατώ χαμηλούς τόνους και επικεντρώνομαι στο έργο μου», πρόσθεσε.

Τόνισε πως «δεν ζήτησα να διοριστώ από κανέναν. Ζήτησα να κριθώ από τους πολίτες στις βουλευτικές εκλογές του 2026».

Ο κ. Αποστόλου ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει αλλαγή από κόμμα σε κόμμα. «Υπήρξα στέλεχος της Συμμαχίας Πολιτών και δεν αποχώρησα για να πάω στην ΕΔΕΚ. Υπήρξε συνεργασία και εκλέγηκα βουλευτής. Θεωρούσα αυτονόητο ότι από τη στιγμή που ήμουν ένας καλός και συνεπής βουλευτής, δεν θα υπήρχε αποκλεισμός».

Επισήμανε ότι είχε τρεις επιλογές: «Η πρώτη επιλογή ήταν να μείνω γλάστρα, η δεύτερη να επιδιώξω οποιονδήποτε διορισμό, και η τρίτη να κινηθώ έντιμα, να ενημερώσω τους πολίτες για τα γεγονότα και να ζητήσω την επανεκλογή μου μέσω ενός συνδυασμού χωρίς αποκλεισμούς».

Καταλήγοντας, τόνισε ότι υπάρχει δέσμευση πως δεν θα αντιμετωπίσει αποκλεισμούς από το ΔΗΚΟ, προσθέτοντας: «Ο καθένας μας έχει μια διαδρομή και κριτής όλων είναι ο λαός».