Στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιεύθηκε το Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθμ. 33, με το οποίο η Ελλάδα ανακηρύσσει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου, των Ιονίων Νήσων και έως το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ουσιαστικά την εφαρμογή της ελληνοϊταλικής συμφωνίας του 2020, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2021.

Η ανακήρυξη βασίζεται στις διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), επιβεβαιώνοντας τις ελληνικές θέσεις για το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες – δηλαδή, τόσο σε ΑΟΖ όσο και σε υφαλοκρηπίδα.

Το Προεδρικό Διάταγμα, πέρα από την ανακήρυξη της ΑΟΖ στην προαναφερθείσα περιοχή, αναφέρει ρητώς ότι η Ελληνική Δημοκρατία «επιφυλάσσεται για την άσκηση, και ως προς τις λοιπές ακτές της, των αντίστοιχων δικαιωμάτων της», σύμφωνα με τη Σύμβαση της 10ης Δεκεμβρίου 1982.

Το πλαίσιο της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο

Παράλληλα, δημοσιεύθηκε και το πλήρες κείμενο της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ), υπογεγραμμένο από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και 26 μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου.

Η Στρατηγική αυτή δεν περιλαμβάνει χωροθετήσεις, αλλά καθορίζει τους κανόνες για τη χρήση του θαλάσσιου χώρου, ενόψει δραστηριοτήτων όπως η αλιεία, οι ιχθυοκαλλιέργειες, ο τουρισμός, οι θαλάσσιες μεταφορές και η εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων. Η υιοθέτησή της συνιστά εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή Οδηγία 2014/89/ΕΕ, που αφορά τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό.

Αναμένεται η κατάρτιση τεσσάρων ειδικών θαλάσσιων χωροταξικών πλαισίων, τα οποία θα ανταποκρίνονται στις αντίστοιχες θαλάσσιες περιοχές, κατά το πρότυπο των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων – εκ των οποίων έχουν ήδη δημοσιευθεί τα 12 από τα συνολικά 13, με το τελευταίο να αφορά την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

«Παρακαταθήκη για το μέλλον» ο χάρτης της ΕΧΣΘΧ

Σύμφωνα με τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου, η σημασία της Στρατηγικής υπερβαίνει τον απλό σχεδιασμό του θαλάσσιου χώρου. Όπως σημείωσε, «είναι η πρώτη φορά που σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτυπώνεται η ελληνική υφαλοκρηπίδα με τρόπο που υπάρχει πλήρης επήρεια στις θαλάσσιες ζώνες και τα νησιά μας».

Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στον χάρτη που συνοδεύει την ΕΧΣΘΧ, τον οποίο ο κ. Παπασταύρου χαρακτήρισε ως «παρακαταθήκη για το μέλλον», επισημαίνοντας πως προσφέρει ξεκάθαρη οπτικοποίηση των ελληνικών διεκδικήσεων και δικαιωμάτων στις θαλάσσιες περιοχές.

Η στρατηγική διάσταση

Η ανακήρυξη ΑΟΖ στο Ιόνιο και η υιοθέτηση της ΕΧΣΘΧ εντάσσονται σε έναν ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό που αποσκοπεί στην ενίσχυση της ελληνικής παρουσίας στις θάλασσες και στην ενδυνάμωση της διαπραγματευτικής θέσης της χώρας διεθνώς. Την ίδια στιγμή, συνιστούν σημαντικό βήμα για την αξιοποίηση των θαλάσσιων φυσικών πόρων και την ορθολογική ανάπτυξη δραστηριοτήτων εντός της ελληνικής δικαιοδοσίας

ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ