Στις προσδοκίες που διατηρεί για την επικείμενη πρώτη συνάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον νέο ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Τουφάν Έρχιουρμαν, αναφέρθηκε την Τρίτη ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνέντευξή του στην ΕΡΤnews, επαναλαμβάνοντας ότι η λύση των δύο κρατών απορρίπτεται εξ ορισμού.

Εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τη σχετική ύφεση της έντασης στα ελληνοτουρκικά την τελευταία διετία, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι «προφανώς τα ακανθώδη ζητήματα παραμένουν», δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο Κυπριακό. «Ανησυχώ πολύ και δεν χαίρομαι για το γεγονός ότι στο Κυπριακό εξακολουθούμε να βλέπουμε δηλώσεις υπέρ της λύσης των δύο κρατών, η οποία απορρίπτεται εξ ορισμού, όχι μόνο από εμάς, αλλά και από όλη τη διεθνή κοινότητα», τόνισε.

«Έχω σίγουρα τις προσδοκίες μου από την πρώτη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί μεταξύ του Προέδρου Χριστοδουλίδη και του νέου ηγέτη των Τουρκοκυπρίων», συμπλήρωσε.

Για το ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου και το ενδεχόμενο συμμετοχής ξένων επενδυτών στο έργο, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον από διεθνείς επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, για έργα διασυνδεσιμότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.

«Για να ποσοτικοποιηθεί και να διευρυνθεί περαιτέρω αυτό το ενδιαφέρον, απαιτείται επικαιροποίηση των τεχνικών δεδομένων του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου», επισήμανε, προσθέτοντας ότι υπάρχει και σύμφωνη γνώμη της κυπριακής κυβέρνησης για το ζήτημα.

Και στο πεδίο των ενεργειακών, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη σημασία που αποδίδει η ελληνική Κυβέρνηση στην πρόσφατη συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο, μέσω της συνεργασίας της ExxonMobil με τις ελληνικές εταιρείες Energean και Helleniq Energy.

Όπως επεσήμανε, ως αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας, τους επόμενους 18 μήνες θα πραγματοποιηθεί ερευνητική γεώτρηση στο Ιόνιο, η οποία θα σημάνει την «πρώτη ερευνητική εξόρυξη φυσικού αερίου στη χώρα μας εδώ και 40 χρόνια».

«Δεν ξέρουμε αν η εξόρυξη θα αποφέρει αποτελέσματα. Το γεγονός ότι προχωράει από μόνη της δείχνει, όμως, ότι υπάρχει ένα δυνητικό κοίτασμα μεγάλου ενδιαφέροντος», επισήμανε ο Πρωθυπουργός.

Στο πλαίσιο αυτό, έκανε λόγο για σημαντική ενεργειακή και γεωπολιτική αναβάθμιση της Ελλάδας μέσω των συγκεκριμένων συμφωνιών, με την προοπτική η χώρα να αξιοποιήσει στο μέλλον τα δικά της κοιτάσματα φυσικού αερίου.

Σχετικά με το νέο γεωπολιτικό και γεω-ενεργειακό περιβάλλον που διαμορφώνεται, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ελλάδα έχει να παίξει σημαντικό ρόλο, ενώ διαβεβαίωσε ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει συνάντηση και με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

«Κάποια στιγμή θα πραγματοποιηθεί η συνάντησή μου με τον Ντόναλντ Τραμπ», δήλωσε, υπενθυμίζοντας ότι έχει ήδη συναντηθεί μαζί του στο παρελθόν. «Θέλω να σας θυμίσω ότι είμαι πλέον ένας από τους παλαιότερους Ευρωπαίους ηγέτες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Είχα συναντηθεί και με τον Πρόεδρο Τραμπ στην πρώτη θητεία του, τον Ιανουάριο του 2020. Είμαι βέβαιος ότι σύντομα θα τον συναντήσω ξανά», πρόσθεσε.

Ερωτηθείς για πιθανή συνάντηση με τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι σίγουρα θα συναντηθούν στο εγγύς μέλλον, καθώς «κάθε συνάντηση μπορεί να είναι χρήσιμη».

Σχετικά με το ευρύτερο κλίμα εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τουρκία, σημείωσε ότι παρά τις σοβαρές διαφορές που παραμένουν, συμπεριλαμβανομένου του Κυπριακού, «σίγουρα δεν είναι κακό που τα πρωτοσέλιδα δεν είναι γεμάτα με σενάρια πολέμου και έντασης».

Τέλος, ο Έλληνας Πρωθυπουργός αναφέρθηκε και σε ζητήματα καθημερινότητας των πολιτών, όπως η ακρίβεια, η αύξηση των τιμών στα ενοίκια, η ενίσχυση των ΜΜΜ, οι μεταρρυθμίσεις στα ΕΛΤΑ, οι επιδοτήσεις στους κτηνοτρόφους, και επισήμανε τις αντίστοιχες παρεμβάσεις της Κυβέρνησης σε αυτά τα θέματα.

Ως μια κρίσιμη ευκαιρία για αποσαφήνιση θέσεων και προθέσεων των δύο πλευρών θεωρούν ο Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Τουφάν Έρχιουρμαν την επικείμενη πρώτη τους συνάντηση.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης παρέπεμψε χθες στην ανακοίνωση που αναμένεται σήμερα από τα Ηνωμένα Έθνη, μέσω της οποίας θα διευκρινιστεί ο τόπος και ο χρόνος της συνάντησης των δύο ηγετών.

Σε δηλώσεις του μετά το μνημόσυνο πεσόντων και θανόντων στελεχών του Κυπριακού Στρατού στη Λευκωσία, και σε ερώτηση για τις τοποθετήσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Τουρκία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι παρακολούθησε «με ιδιαίτερη προσοχή» όσα ειπώθηκαν. Τόνισε, ωστόσο, ότι ένα ζήτημα τέτοιας σημασίας δεν μπορεί ούτε να εξαντλείται ούτε να καθορίζεται από δημόσιες δηλώσεις.

«Άκουσα πολύ προσεκτικά τις τοποθετήσεις του νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη, όπως και τις δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου κατά τη συνάντησή τους. Το Κυπριακό αποτελεί εθνική υπόθεση, εξαιρετικά σοβαρή — ίσως τη σημαντικότερη για την πατρίδα μας. Η προσπάθεια για τερματισμό της κατοχής και επανένωση δεν μπορεί να περιορίζεται σε δημόσιους σχολιασμούς», σημείωσε.

Υπογράμμισε ότι σήμερα αναμένεται ανακοίνωση των Ηνωμένων Εθνών για την πρώτη του συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη.

Πρόσθεσε ότι πρόκειται για μια συνάντηση «ιδιαίτερης σημασίας», μέσα από την οποία αναμένει να ξεκαθαρίσουν κρίσιμες παράμετροι, ειδικά σε σχέση με τον τρόπο επανεκκίνησης της διαδικασίας από το σημείο όπου σταμάτησε το καλοκαίρι του 2017, στο πλαίσιο που ήδη έχει συμφωνηθεί.

Τόνισε ακόμη ότι, προσεγγίζοντας μια «μεγάλη εθνική υπόθεση» με τη δέουσα υπευθυνότητα, δεν επιθυμεί να προχωρήσει σε δημόσιο σχολιασμό των δηλώσεων, παρότι υπάρχουν πολλά στα οποία θα μπορούσε να απαντήσει.

«Επικεντρώνομαι στην ουσία και στην ίδια τη συνάντηση, όπου θεωρώ πως θα ξεκαθαρίσουν αρκετά», συμπλήρωσε.

Κληθείς να σχολιάσει τις αναφορές Έρχιουρμαν περί προϋποθέσεων για επιστροφή στις συνομιλίες, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης εξήγησε ότι διαθέτει απαντήσεις για κάθε ζήτημα, αλλά —ως ένδειξη σοβαρότητας— δεν πρόκειται να εμπλακεί σε δημόσια διαπραγμάτευση.

Εάν ο Τουρκοκύπριος ηγέτης και η Τουρκία επιθυμούν πραγματικά λύση στο Κυπριακό με βάση το συμφωνημένο πλαίσιο, «τότε μπορεί να υπάρξει πρόοδος», είπε. «Αν όμως επιδιώκουν άλλες στοχεύσεις, οι εξελίξεις δεν θα είναι θετικές».

Υπενθύμισε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία —ως η πλευρά που βιώνει την κατοχή— οφείλει να επιδεικνύει υπευθυνότητα καθημερινά, κάτι που, όπως ανέφερε, πράττει.

Επανέλαβε ότι το Κυπριακό δεν μπορεί να λυθεί μέσω δημόσιας αντιπαράθεσης: «Δεν πρόκειται να απαντήσω σήμερα στον κ. Ερντογάν ή στον Τουρκοκύπριο ηγέτη, δημιουργώντας μια ατέρμονη αλυσίδα δηλώσεων».

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε και στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου–Ελλάδας, που εντάσσεται στον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης (IMEC).

Όπως επισήμανε, στο ίδιο πλαίσιο περιλαμβάνονται και άλλες δράσεις, αρκετές εκ των οποίων θα ανακοινωθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας.

Στις δηλώσεις του υπογράμμισε ότι ο διάδρομος Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης αποτελεί έργο υψηλής στρατηγικής σημασίας, το οποίο ενισχύει τη σύμπραξη ΕΕ και ΗΠΑ. Μέσα σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, ανέφερε, επιμέρους έργα —μεταξύ αυτών και η ηλεκτρική διασύνδεση— συμβάλλουν ουσιαστικά στην υλοποίηση του IMEC.

Τόνισε ότι δεν πρόκειται για θεωρητικές εξαγγελίες, αλλά για συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που ενισχύουν την προοπτική του διαδρόμου και αποδεικνύουν στην πράξη το αυξημένο και ουσιαστικό ενδιαφέρον της ΕΕ για τη Μέση Ανατολή — κάτι που η Κυπριακή Δημοκρατία επιδιώκει εδώ και καιρό και για το οποίο, όπως είπε, υπάρχουν ήδη απτά αποτελέσματα.

Στη συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη αναμένεται να αποσαφηνιστούν καίρια ζητήματα, δήλωσε σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, τονίζοντας ότι αύριο τα Ηνωμένα Έθνη θα εκδώσουν επίσημη ανακοίνωση σχετικά με την επικείμενη συνάντηση των δύο ηγετών των κοινοτήτων.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά το μνημόσυνο πεσόντων και θανόντων στελεχών του Κυπριακού Στρατού, και κληθείς να σχολιάσει τις αναφορές του Τουρκοκύπριου ηγέτη για το Κυπριακό κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Τουρκία, ο Πρόεδρος σημείωσε: «Άκουσα με ιδιαίτερη προσοχή τις δηλώσεις του νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη, όπως και του Τούρκου Προέδρου στη μεταξύ τους συνάντηση. Το Κυπριακό είναι ένα εθνικό ζήτημα, ίσως το σημαντικότερο για την πατρίδα μας, και η προσπάθειά μας για τερματισμό της κατοχής και επανένωση δεν μπορεί να εξαντλείται ή να καθορίζεται από δημόσιες τοποθετήσεις. Επαναλαμβάνω, έχω λάβει πολύ σοβαρά υπόψη όλα όσα έχουν λεχθεί».

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επανέλαβε ότι «αύριο τα Ηνωμένα Έθνη θα προβούν σε ανακοίνωση σχετικά με την πρώτη συνάντηση που θα έχω με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική πρώτη συνάντηση, διότι μέσα από τη συζήτηση αναμένεται να ξεκαθαριστούν κρίσιμες πτυχές, ειδικά ως προς τα επόμενα βήματα, με αποκλειστικό στόχο την επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο όπου διακόπηκαν το καλοκαίρι του 2017, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου για την επίλυση του Κυπριακού».

Πρόσθεσε πως «ως ένδειξη της σοβαρότητας και της υπευθυνότητας με την οποία προσεγγίζουμε αυτό το μείζον εθνικό θέμα, δεν θα προχωρήσω σε δημόσιο σχολιασμό όσων έχουν ειπωθεί. Υπάρχουν πολλά σημεία που θα μπορούσα να σχολιάσω, όμως επικεντρώνομαι στην ουσία, στη συνάντηση που έρχεται, όπου θεωρώ ότι θα διαφωτιστούν αρκετά ζητήματα».

Αναφερόμενος στις δηλώσεις Ερχιουρμάν και στις προϋποθέσεις που θέτει για επιστροφή στις συνομιλίες, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε: «Έχω απαντήσεις για όλα τα θέματα. Όμως, ως δείγμα της σοβαρής στάσης που κρατούμε, δεν θα εμπλακώ σε δημόσια διαπραγμάτευση. Αν πράγματι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης και η Τουρκία επιθυμούν επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου, τότε μπορεί να υπάρξει πρόοδος. Αν όμως υπάρχουν άλλες επιδιώξεις, δεν θα δούμε θετικές εξελίξεις. Παρ’ όλα αυτά, εμείς, ως η πλευρά που έχει την πατρίδα της υπό κατοχή, οφείλουμε να λειτουργούμε με απόλυτη σοβαρότητα και αυτό πράττουμε. Το Κυπριακό δεν θα λυθεί μέσα από δημόσιες αντιπαραθέσεις ή απαντήσεις στον κ. Ερντογάν ή στον Τουρκοκύπριο ηγέτη. Επαναλαμβάνω, αύριο τα ΗΕ θα ανακοινώσουν πότε θα γίνει η πρώτη συνάντηση, όπου και θα ξεκαθαρίσουν πολλά».

Σε ερώτηση για πιθανή νέα διάσταση στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης και τη σύνδεσή της με το έργο IMEC, ο Πρόεδρος απάντησε: «Η διασύνδεση Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο που φέρνει κοντά τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και τις ΗΠΑ. Στο ευρύτερο πλαίσιο του IMEC, συγκεκριμένα έργα —όπως η ηλεκτρική διασύνδεση— αναμένεται να συμβάλουν ουσιαστικά στην υλοποίησή του. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και πολλές άλλες δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και που θα ανακοινωθούν από πλευράς ΕΕ κατά την Κυπριακή Προεδρία. Δεν μιλάμε για διακηρύξεις ή θεωρητικούς στόχους, αλλά για συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν το IMEC και θα επιβεβαιώσουν εμπράκτως το πραγματικό ενδιαφέρον της ΕΕ για τη Μέση Ανατολή».

Τέλος, αναφορικά με το θέμα του ανασχηματισμού και τα σχετικά δημοσιεύματα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε: «Δεν επηρεάζομαι. Όταν λάβω αποφάσεις, θα τις ανακοινώσω. Παρακολουθώ τι γράφεται και τις εκτιμήσεις που διατυπώνονται – είναι δικαίωμα του καθενός και απολύτως σεβαστό. Δεν έχω κάτι περαιτέρω να προσθέσω».