Η ιστορία της Μέσης Ανατολής είναι βαθιά συνυφασμένη με τη θρησκεία, τις συγκρούσεις, αλλά και τις αντοχές των ανθρώπων της. Σήμερα, ο χριστιανισμός στην περιοχή αυτή βρίσκεται υπό σοβαρή δοκιμασία – με τα γεγονότα στη Συρία να αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Ο φιλόσοφος και θεολόγος Διονύσης Σκλήρης, με ένα πλούσιο ακαδημαϊκό υπόβαθρο και βαθιά γνώση του αντικειμένου, προσφέρει μια ξεχωριστή ανάγνωση της κατάστασης αυτής, «χαρτογραφώντας» το χριστιανικό αποτύπωμα στη Μέση Ανατολή, από το παρελθόν μέχρι το σήμερα.

Η Μέση Ανατολή ως σταυροδρόμι θρησκειών και γεωπολιτικής

Ο Σκλήρης εστιάζει στη γεωπολιτική σημασία των θρησκειών σε αυτή την εύθραυστη περιοχή. Εκεί όπου οι θρησκευτικές διαφορές, οι παραλλαγές δογμάτων και οι αιώνες ιστορίας συνυπάρχουν, συγκρούονται και –συχνά– καθορίζουν τη μοίρα ολόκληρων πληθυσμών. Ο χριστιανισμός, παρών από την αρχή της ιστορίας της Εκκλησίας, αποτελεί σημαντικό πολιτισμικό και πνευματικό θεμέλιο για κοινότητες που σήμερα απειλούνται με εξαφάνιση

Η «φιλοσοφία του πολέμου»: Όταν η αντοχή είναι πιο ισχυρή από τα όπλα

Ο Σκλήρης εισάγει τον όρο «φιλοσοφία του πολέμου» για να αναδείξει μια συχνά παραγνωρισμένη διάσταση των συγκρούσεων: την πολιτισμική και θρησκευτική αντοχή των κοινωνιών. «Οι πόλεμοι δεν κρίνονται από το ποιος έχει τα πιο ακριβά όπλα», τονίζει. «Κρίνονται πολλές φορές από τα κάτω. Από τις αντοχές που έχει ο κόσμος». Σε αυτό το πλαίσιο, η θρησκεία δεν είναι απλώς ένα πνευματικό καταφύγιο, αλλά μια κινητήρια δύναμη αντίστασης, ελπίδας και συνοχής.

Γνωρίζοντας τις θρησκείες της Ανατολής

Ο σύγχρονος άνθρωπος συχνά ακούει για παραλλαγές πίστεων και δογμάτων, χωρίς να κατανοεί το βάθος τους. Ο Σκλήρης επιχειρεί να φωτίσει αυτό το πλέγμα των θρησκευτικών ταυτοτήτων, από τις ανατολικές Ορθόδοξες Εκκλησίες μέχρι τις αρχαίες κοινότητες όπως οι Ασσυροχαλδαίοι, οι Μαρωνίτες και οι Κόπτες. Όλες αυτές οι παραδόσεις συνιστούν ζωντανά κομμάτια μιας ιστορίας που δεν πρέπει να σβήσει.

Ο Διονύσης Σκλήρης δεν είναι ένας απλός ακαδημαϊκός. Είναι ένας στοχαστής με σπουδές στη Φιλολογία, Φιλοσοφία, Θεολογία και Ιστορία στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Λονδίνου και Παρισίων. Η διδακτορική του διατριβή στη Σορβόννη είχε θέμα τον όρο «τρόπος» στη σκέψη του Μαξίμου του Ομολογητού. Έχει ερευνήσει επίσης τη θεωρία του κακού στον Πρόκλο και τη λογοτεχνική φιλοσοφία.

Μεταξύ των βιβλίων του ξεχωρίζουν τα: Αγαπώμαι, άρα σκέφτομαι (Αρμός, 2021), Οι Ανύπαρκτοι που διάλεξε ο Θεός (Ακρίτας, 2021) και Slavoj Žižek and Christianity (Routledge, 2019). Η σκέψη του συνδυάζει την αυστηρότητα της θεολογικής ερμηνείας με τη ζωντάνια της σύγχρονης κοινωνικής και πολιτικής φιλοσοφίας.

Η ματιά του Διονύση Σκλήρη μάς υπενθυμίζει πως η κατανόηση της Μέσης Ανατολής απαιτεί κάτι παραπάνω από πολιτική ανάλυση ή στρατηγικά δεδομένα. Χρειάζεται γνώση, βάθος και –πάνω απ’ όλα– σεβασμό στην πολιτισμική και θρησκευτική ταυτότητα των λαών της.

ΠΗΓΗ: MILITAIRE