Ο πρώην Επίτροπος και νυν «σιωπηλός μάρτυρας» του Κραν Μοντανά, Χρήστος Στυλιανίδης, αποφάσισε —όπως λέει— να σωπάσει «από εθνική ευθύνη». Μόνο που, κύριε Στυλιανίδη, η σιωπή δεν είναι πάντα ευθύνη· καμιά φορά είναι συνενοχή.

Αν πράγματι διαθέτεις στοιχεία, αν γνωρίζεις ποιοι οδήγησαν την Κύπρο σε διεθνή γελοιοποίηση, αν έχεις δει τις μεθοδεύσεις ενός συστήματος που –κατά τα λεγόμενά σου– καθοδηγείται από τον τέως Πρόεδρο Αναστασιάδη, τότε οφείλεις να μιλήσεις.
Όχι στο εξωτερικό. Όχι στα κλειστά γραφεία.
Στον κυπριακό ελληνισμό.

Δεν έχεις το δικαίωμα να υπαινίσσεσαι «έγγραφα» και «πρακτικά» και να αφήνεις τον λαό στο σκοτάδι. Η Κύπρος πλήρωσε ήδη ακριβά τη σιωπή, τις υπογραφές και τις «διπλωματικές τακτικές».

Οι πολίτες δεν θέλουν άλλες σιωπές, θέλουν αλήθειες. Και εσύ, που υπήρξες στο κέντρο των εξελίξεων, έχεις υποχρέωση να τις πεις. Γιατί αν δεν το κάνεις εσύ, θα το κάνουν οι ιστορικοί – αλλά χωρίς εσένα.

Μακιαβέλι

Ανυπόστατους και ανακριβείς χαρακτηρίζει ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Γιώργος Σαββίδης, τους ισχυρισμούς της Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, Ειρήνης Χαραλαμπίδου, οι οποίοι διατυπώθηκαν κατά τη χθεσινή συνεδρία της Επιτροπής. Σύμφωνα με όσα υποστήριξε η κ. Χαραλαμπίδου, οι χρονικές περίοδοι 2023 και 2024 δεν περιλαμβάνονταν στους όρους εντολής της Τριμελούς Ερευνητικής Επιτροπής, που συστάθηκε για να διερευνήσει τα περιστατικά που συνδέονται με τους ελαττωματικούς αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ.

Όπως διευκρινίζει σε γραπτή ανακοίνωση ο Γενικός Εισαγγελέας, η Επιτροπή διορίστηκε με αποστολή να εξετάσει «τη διάθεση, στην κυπριακή αγορά, οχημάτων από την Ε.Ε., την εισαγωγή οχημάτων από τρίτες χώρες, καθώς και την ανάκληση των οχημάτων αυτών». Προς αποκατάσταση της αλήθειας, ο κ. Σαββίδης παραθέτει συγκεκριμένα στοιχεία: οι όροι εντολής της Ερευνητικής Επιτροπής δημοσιεύτηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 11 Μαρτίου 2025 (Κανονιστική Διοικητική Πράξη – Κ.Δ.Π. 72/2025). Για σκοπούς αναφοράς, η σχετική πράξη επισυνάπτεται.

Στο εδάφιο 4(1) της Κ.Δ.Π. 72/2025 καθορίζεται ρητά ότι η περίοδος διερεύνησης, όπως προβλέπεται στους όρους εντολής, εκτείνεται από την ημερομηνία ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι και την έκδοση του σχετικού Διατάγματος του Γενικού Εισαγγελέα στις 11 Μαρτίου 2025.

«Αυτούσια η Έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής, κατόπιν προκαταρτικής μελέτης από νομικούς λειτουργούς της Νομικής Υπηρεσίας, απεστάλη στον Αρχηγό Αστυνομίας στις 15 Ιουλίου 2025, με οδηγίες μου για διερεύνηση όλων των ενδεχόμενων ποινικών αδικημάτων εναντίον οποιουδήποτε προσώπου. Το ανακριτικό έργο βρίσκεται σε εξέλιξη και την ευθύνη ενημέρωσης για την πρόοδό του έχει η Αστυνομία», αναφέρει ο κ. Σαββίδης.

Κλείνοντας, ο Γενικός Εισαγγελέας εκφράζει για ακόμη μια φορά τη συμπάθειά του προς τις οικογένειες των θυμάτων και όσους τραυματίστηκαν, επισημαίνοντας ότι αναμένει την ολοκλήρωση των ερευνών το συντομότερο δυνατόν. Η ανακοίνωση συνοδεύεται από παράρτημα της Επίσημης Εφημερίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπου δημοσιεύονται οι όροι εντολής της Τριμελούς Επιτροπής.

Τι δήλωσε η Ειρήνη Χαραλαμπίδου

Η Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρία, τόνισε πως η Επιτροπή θα συνεχίσει να επιμένει μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη.

«Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα επανέρχεται στο θέμα του εγκλήματος της δολοφονίας των δύο παιδιών, γιατί περί αυτού πρόκειται, μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η κ. Χαραλαμπίδου υπογράμμισε ότι, παρά την ψήφιση νόμου το 2022 – με δική της πρωτοβουλία – για τα δικαιώματα των θυμάτων, οι οικογένειες των θυμάτων δεν έχουν λάβει καμία ενημέρωση για την πορεία των ερευνών μετά την παράδοση του πορίσματος. Όπως σημείωσε, αυτό συνιστά παραβίαση του άρθρου 8 του σχετικού νόμου, που επιβάλλει στις αρχές την υποχρέωση να ενημερώνουν τα θύματα ή τους συγγενείς τους.

Η ίδια εξέφρασε απορία για το γεγονός ότι το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής περιορίστηκε χρονικά μέχρι το 2023, ενώ το τραγικό δυστύχημα της Στυλιανής Γιωργαλλή σημειώθηκε τον Οκτώβριο του 2024.

«Είναι ακατανόητο γιατί ο Γενικός Εισαγγελέας έδωσε εντολή να τερματιστεί η διερεύνηση μέχρι το 2023, τη στιγμή που εκείνη τη χρονιά το Κοινοβούλιο επανέφερε το θέμα. Γι’ αυτό πρέπει να μας πουν: τι ελέγχουν τελικά; Θα εξετάσουν το 2023; Θα ερευνήσουν τις πράξεις ή παραλείψεις του κ. Βαφεάδη που ενδέχεται να οδήγησαν σε ένα ακόμη τραγικό περιστατικό;» διερωτήθηκε η Πρόεδρος της Επιτροπής.

Η κ. Χαραλαμπίδου δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υφίστανται ζητήματα συμφερόντων ή συνδιαλλαγών, κάνοντας λόγο για εγκληματική αμέλεια εκ μέρους των αρμόδιων αρχών.

Όπως ανέφερε, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα αποστείλει επιστολή προς τον Αρχηγό Αστυνομίας, ζητώντας ξεκάθαρες απαντήσεις ως προς το αν οι έρευνες επεκτείνονται και για τα έτη 2023–2024.

Τις βάσεις για συνεργασία Κύπρου και Ελλάδας σε συστήματα υψηλής τεχνολογίας στον τομέα της άμυνας έθεσαν οι Υπουργοί Άμυνας των δύο χωρών. Η επίσκεψη του Νίκου Δένδια στη Λευκωσία μπορεί να θεωρηθεί το πρώτο βήμα για την αξιοποίηση του προγράμματος της Ε.Ε. για την ασφάλεια στην Ευρώπη (SAFE), ένα εργαλείο που απαιτεί συνέργειες των κρατών-μελών ώστε κάθε χώρα να αντλήσει το μερίδιο που της αναλογεί από τα 150 δισ. ευρώ που έχει εγκρίνει η Ε.Ε. για την ενίσχυση της άμυνας και της ασφάλειάς της.

Στο πλαίσιο αυτό, οι Υπουργοί Άμυνας των δύο χωρών εξέτασαν τις προοπτικές συμμετοχής της αμυντικής βιομηχανίας σε Κύπρο και Ελλάδα για την ανάπτυξη έργων που θα ενισχύουν την εγχώρια βιομηχανία και θα μειώνουν την εξάρτηση του αμυντικού συστήματος από άλλες πηγές.

Στην προμετωπίδα

Η συνεργασία Κύπρου και Ελλάδας μέσω του προγράμματος SAFE επικεντρώνεται σε συστήματα υψηλής τεχνολογίας που μπορούν να ενδυναμώσουν τις αμυντικές δυνατότητες των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και της Εθνικής Φρουράς. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Υπουργοί Άμυνας και τα επιτελεία των δύο Υπουργείων επικεντρώνονται στα μη επανδρωμένα συστήματα (drones), σε ηλεκτρονικά συστήματα αντιμετώπισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών, καθώς και σε πυρομαχικά.

Στο κομμάτι των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, εξετάστηκαν οι δυνατότητες συνεργασίας ελληνικών και κυπριακών εταιρειών με εκπαιδευτικά ιδρύματα. Όσον αφορά τα πυρομαχικά, η έμφαση δόθηκε στο ελληνικό βιομηχανικό σύστημα των Αμυντικών Συστημάτων.

ΑντίDrones

Οι ανάγκες σε συστήματα αντιμετώπισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών, όπως προκύπτει από πρόσφατες στρατιωτικές συγκρούσεις, λαμβάνουν ιδιαίτερη προσοχή σε Λευκωσία και Αθήνα. Πέρα από τα ήδη προμηθευμένα αντιαεροπορικά συστήματα, βρίσκονται σε διαδικασία ανάπτυξης νέα συστήματα, όπως τα έργα «ΘΗΣΕΑΣ» και «DroneEYE». Τα έργα αυτά ενισχύουν την πολλαπλασιαστική ισχύ και αποτελούν δύναμη αποτροπής για την Εθνική Φρουρά, ενισχύοντας την αυτοδυναμία και την ανεξαρτησία της Κύπρου, όπως τόνισε ο Υπουργός Άμυνας, Βασίλης Πάλμας.

Το DroneEYE αναπτύσσεται από την εταιρεία Encorp, το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Πανεπιστήμιο Frederick. Το σύστημα αντίdrone έχει ενσωματωθεί τόσο σε όχημα διοίκησης και ελέγχου όσο και σε φορητό σύστημα.