Μια εντυπωσιακή και ιδιαίτερα ανησυχητική – για την Τουρκία – εξέλιξη σημειώθηκε στο Κυπριακό, προκαλώντας αντιδράσεις τόσο στην Άγκυρα όσο και στον τουρκοκυπριακό πολιτικό χώρο. Σύμφωνα με αποκάλυψη της τουρκικής εφημερίδας Sözcü, τέσσερα τουρκικά κράτη της Κεντρικής Ασίας – Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν, Τουρκμενιστάν και Κιργιστάν – συμφώνησαν με την Ευρωπαϊκή Ένωση να μη αναγνωρίσουν το κατεχόμενο βόρειο τμήμα της Κύπρου ως ανεξάρτητο κράτος, σε αντάλλαγμα για ένα πακέτο επενδύσεων ύψους 12 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του δημοσιεύματος, οι τέσσερις χώρες δεσμεύτηκαν να ευθυγραμμιστούν πλήρως με την επίσημη πολιτική της ΕΕ στο Κυπριακό. Αναγνώρισαν επισήμως μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία ως τη νόμιμη κυβέρνηση του νησιού και υιοθέτησαν ρητά τα ψηφίσματα 541 και 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα οποία απορρίπτουν κάθε προσπάθεια αναγνώρισης της αποκαλούμενης “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου”.

Η εξέλιξη αυτή ερμηνεύεται από πολλούς ως έμμεση καταδίκη της τουρκικής στρατιωτικής εισβολής του 1974, την οποία η Άγκυρα εξακολουθεί να αποκαλεί «ειρηνευτική επιχείρηση».

Ακόμη πιο σημαντικό, σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, η συμφωνία περιλαμβάνει και ρήτρα που ζητά τον τερματισμό της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στο νησί. Αυτή η πρόβλεψη φαίνεται να ανοίγει τον δρόμο για νέες πιέσεις σε διεθνές επίπεδο και επαναδιατύπωση του τουρκικού ρόλου στην Κύπρο υπό νέο πρίσμα.

Η συμφωνία περιλαμβάνει και μια ξεκάθαρη καταγγελία των διπλωματικών επαφών μεταξύ Τουρκίας και Ψευδοκράτους, όπως το άνοιγμα πρεσβειών ή ο διορισμός πρέσβεων. Τέτοιες πρακτικές χαρακτηρίζονται πλέον «παράνομες» και «αποσχιστικές», με έκκληση προς όλες τις χώρες να μην προχωρούν σε καμία αναγνώριση ή υποστήριξη της λεγόμενης ΤΔΒΚ.

Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα στοιχεία της συμφωνίας είναι η αναφορά στην περιοχή των Βαρωσίων. Το σχετικό άρθρο απαγορεύει κάθε προσπάθεια εποικισμού και απαιτεί την πλήρη επιστροφή της περιοχής στην κυπριακή κυβέρνηση, στηρίζοντας απόλυτα τις θέσεις της ΕΕ και των Ηνωμένων Εθνών για το θέμα.

Η αντίδραση από πλευράς Τουρκίας δεν άργησε να έρθει. Ο δήμαρχος της Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς καταφέρθηκε ανοιχτά εναντίον της στάσης των τουρκογενών κρατών, ζητώντας να αναθεωρήσουν τις αποφάσεις τους. Με ανάρτησή του στον λογαριασμό του στο X (πρώην Twitter), υποστήριξε πως πρόκειται για σοβαρό διπλωματικό λάθος, το οποίο δημιουργεί ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

Ο Γιαβάς επεσήμανε μάλιστα ότι η σιωπή της Άγκυρας δημιουργεί την εντύπωση ότι πρόκειται για συνειδητή επιλογή, και εξέφρασε «βαθιά ανησυχία» για την εξέλιξη.