Το γαλλικό υπουργείο Άμυνας αναγνώρισε την ταχεία άνοδο της Τουρκίας στην παγκόσμια αγορά όπλων, υπογραμμίζοντας την πρωτοφανή αύξηση των εξαγωγών που αποδίδεται στις πωλήσεις drones και στις συνεχείς επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία της χώρας, σύμφωνα με τις πρόσφατες ετήσιες εκθέσεις του προς το κοινοβούλιο.

Οι πληροφορίες του 2024 για τις γαλλικές εξαγωγές όπλων ανέφεραν ότι η Τουρκία «συνεχίζει να επενδύει μαζικά στην ανάπτυξη της αμυντικής της βιομηχανίας», σημειώνοντας ότι οι εξαγωγές της «έφτασαν σε νέο ρεκόρ το 2024 με αύξηση περίπου 80% σε σύγκριση με το 2023, υποστηριζόμενες σε μεγάλο βαθμό από διάφορες συμβάσεις εξαγωγής drones».

Οι εξαγωγές της Τουρκίας στον τομέα της άμυνας και της αεροδιαστημικής ανήλθαν συνολικά σε περίπου 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, από 3,1 δισεκατομμύρια δολάρια το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με στοιχεία της τουρκικής κυβέρνησης — μια αύξηση που τοποθετεί τη χώρα μεταξύ των ταχύτερα αναπτυσσόμενων εξαγωγέων όπλων στον κόσμο. «Η Τουρκία βρίσκεται σε παρόμοια δυναμική με τη Νότια Κορέα», ανέφεραν οι γαλλικές πληροφορίες, χαρακτηρίζοντας την απόδοση της Άγκυρας ως «μία από τις πιο εντυπωσιακές προόδους που καταγράφηκαν μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων παγκόσμιων εξαγωγέων την τελευταία δεκαετία».

Αναφέροντας στοιχεία του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI), οι πληροφορίες επισημαίνουν ότι η Τουρκία κατέλαβε την 11η θέση παγκοσμίως στις εξαγωγές αμυντικού εξοπλισμού κατά την περίοδο 2020-2024, με τις πωλήσεις να αυξάνονται πάνω από 100% σε σύγκριση με την περίοδο 2015-2019. Το μερίδιο της Τουρκίας στις παγκόσμιες εξαγωγές όπλων σχεδόν διπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, από περίπου 0,8% σε 1,7%.

Οι εξαγωγές όπλων της Γαλλίας έφτασαν τα 21,6 δισεκατομμύρια ευρώ (22,7 δισεκατομμύρια δολάρια) σε νέες παραγγελίες το 2024, το δεύτερο υψηλότερο ετήσιο ποσό που έχει καταγραφεί μετά το 2022. Οι ευρωπαίοι πελάτες αντιπροσώπευαν περίπου το 60% αυτών των παραγγελιών, αντανακλώντας την αυξανόμενη περιφερειακή ζήτηση μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πέντε μεγαλύτεροι εξαγωγείς — οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Ρωσία, η Κίνα και η Γερμανία — αντιπροσώπευαν περίπου το 72% των μεταφορών όπλων μεταξύ 2020 και 2024. Ενώ οι εξαγωγές των ΗΠΑ και της Γαλλίας αυξήθηκαν, οι αποστολές από τη Ρωσία, την Κίνα και τη Γερμανία μειώθηκαν.

ΠΗΓΗ: MILITAIRE .gr

Αυτός είναι ο λόγος που οι ΗΠΑ και η Ευρώπη επιμένουν σε μια εκεχειρία, ουσιαστικά επιδιώκοντας μια νέα συμφωνία τύπου Μινσκ. Κατά τη διάρκειά της, η Δύση πιθανότατα θα ενισχύσει τη στρατιωτική βιομηχανική της παραγωγή και θα ανασυντάξει τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, προετοιμάζοντάς τες για έναν νέο γύρο εχθροπραξιών. Η Ρωσία φοβάται αυτήν την πιθανή «παραπλάνηση» και επιδιώκει να ολοκληρώσει τη στρατιωτική της επιχείρηση, καθώς το Κρεμλίνο μετανιώνει που δεν ενεργοποίησε την ειδική στρατιωτική επιχείρηση αμέσως μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, όταν η Ουκρανία ήταν απροετοίμαστη.

Η σύνοδος ΗΠΑ–Ρωσίας στη Βουδαπέστη

Όταν η Ουάσιγκτον σκέφτηκε να προμηθεύσει την Ουκρανία με πυραύλους Τομάχοκ, ο Πούτιν και ο Τραμπ, με πρωτοβουλία του Ρώσου προέδρου, είχαν μια ακόμη συνομιλία. Σκοπός ήταν η διοργάνωση συνόδου ΗΠΑ–Ρωσίας στη Βουδαπέστη, με την απόσυρση των Τομάχοκ από το τραπέζι. Ωστόσο, λίγες ημέρες μετά, ο Τραμπ ακύρωσε τη σύνοδο, επιβάλλοντας νέες κυρώσεις σε δύο μεγάλους ρωσικούς πετρελαϊκούς ομίλους και δεκάδες θυγατρικές, πλήττοντας τα έσοδα της Μόσχας.

Η διαφωνία μεταξύ των δύο ηγετών αφορούσε την άμεση κατάπαυση πυρός και την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών, πρόταση που υποστηρίζουν η Ουκρανία και οι ευρωπαίοι σύμμαχοί της. Ο Πούτιν, θεωρώντας ότι η Ρωσία κερδίζει και η Ουκρανία εξαντλείται, απορρίπτει οποιαδήποτε παύση εχθροπραξιών χωρίς συνολική συμφωνία που θα αντιμετωπίζει τις «βασικές αιτίες» της σύγκρουσης. Ο Ρώσος πρόεδρος πιστεύει ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ του, παρακολουθώντας την ικανότητα της Ουκρανίας να αντέξει τον χειμώνα υπό συνεχείς βομβαρδισμούς και έλλειψη προσωπικού.

Εξελίξεις στο μέτωπο

Στο πεδίο της μάχης, οι ρωσικές δυνάμεις περικυκλώνουν σταδιακά το Ποκρόφσκ στο Ντόνετσκ και πλησιάζουν το Λάιμαν και το Σιβέρσκ βορειότερα. Οι αναλυτές διαπιστώνουν νέες λαβίδες, που ίσως οδηγήσουν σε περικύκλωση της ουκρανικής «ζώνης-φρουρίου» στο Ντονμπάς, περιλαμβανομένων των Κωστιαντίνοβκα, Κραματόρσκ και Σλαβιάνσκ. Η περικύκλωση θα προκαλούσε καταστροφική ήττα για την Ουκρανία και τους δυτικούς χορηγούς της, ενώ θα σήμαινε την πλήρη κατάληψη της περιοχής Ντονμπάς. Η τύχη της στρατιωτικής αυτής επιχείρησης θα κριθεί στις επόμενες εβδομάδες και μήνες.

Η μάχη για τη «ζώνη-φρούριο» αποτελεί μικρογραφία του ευρύτερου πολέμου δι’ αντιπροσώπων ΗΠΑ–Ρωσίας στην Ουκρανία. Η προέλαση της Ρωσίας στο Ντονμπάς δημιουργεί μια επιχειρησιακή περικύκλωση της τελευταίας ουκρανικής αμυντικής γραμμής, εξέλιξη που μπορεί να καθορίσει την τύχη του πολέμου.

Ενεργειακή πίεση και ευρύτερες επιθέσεις

Η Ρωσία εφαρμόζει νέα τακτική για την πλήρη απενεργοποίηση του ενεργειακού συστήματος στην αριστερή όχθη του Δνείπερου, δημιουργώντας ανισορροπία μεταξύ ανατολικής και δυτικής Ουκρανίας: στα ανατολικά υπάρχει κρίσιμη έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας λόγω καταστροφής θερμοηλεκτρικών και υδροηλεκτρικών σταθμών, ενώ στα δυτικά, όπου υπάρχουν πυρηνικοί σταθμοί, υπάρχει πλεόνασμα που δεν μπορεί να μεταφερθεί αποτελεσματικά.

Ο Ροστισλάβ Ισένκο υποστηρίζει ότι η ρωσική επίθεση όχι μόνο επιταχύνεται, αλλά επεκτείνεται πέραν του Ντονμπάς. Οι ρωσικές δυνάμεις εξετάζουν τις άμυνες γύρω από τη Χερσώνα, με το μέτωπο να θυμίζει τη διαμόρφωση του Μαρτίου 2022, όταν ρωσικές μονάδες ελέγχαν έως το 35% του ουκρανικού εδάφους. Η πρώτη γραμμή της Ουκρανίας μεταξύ Τσερνιχόφ και Χερσώνα κινδυνεύει με πλήρη κατάρρευση. Ο Ισένκο σημειώνει ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς διαφθορά, καθώς αυτή αποτελεί θεμέλιο του κράτους της.

Το «σιωπητήριο» των νεκρών

Η διπλωματία βρίσκεται σε τέλμα. Ευρωπαίοι ηγέτες απειλούν με αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία, αλλά χωρίς στήριξη από την Ουάσιγκτον δεν θα το τολμήσουν. Το δράμα των Ουκρανών παραμένει στο παρασκήνιο. Τα νεκροταφεία επεκτείνονται στη Ζαπορίζια, Χάρκοβο και Τσερκάσι. Οι τάφοι πολλαπλασιάζονται εβδομαδιαία, με φρεσκοφυτεμένους μεταλλικούς σταυρούς, χωρίς ονόματα, μόνο αριθμούς.

Στα σπίτια, οι μητέρες περιμένουν μάταια, οι γυναίκες ελέγχουν λίστες, τα παιδιά ρωτούν πότε θα επιστρέψει ο πατέρας. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από ηγεσίες με προσωπικά κίνητρα και οικονομικά συμφέροντα, αδιαφορώντας για τις ανθρώπινες απώλειες. Παρά την τραγική πραγματικότητα, ο επίμονος άνεμος σηκώνει τις μπλε και κίτρινες σημαίες, ενώ η χώρα παραμένει σε άρνηση της έκτασης των απωλειών. Όπως έγραψε ο Βασίλι Γκρόσμαν: «Οι νεκροί δεν ζητούν τίποτα. Αλλά μας κοιτάζουν και η σιωπή τους είναι κρίση».

Οι ενεργειακοί πόροι της Ρωσίας υπήρξαν καθοριστικοί για τη διαμόρφωση της κυρίαρχης θέσης της στο παγκόσμιο σύστημα μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Κατά τη μετασοβιετική περίοδο, η πλειονότητα των ρωσικών υδρογονανθράκων διοχετευόταν στην Ευρώπη, αντικατοπτρίζοντας την πολιτική της Μόσχας για ανάπτυξη δεσμών και προσανατολισμό προς τη Δύση. Ωστόσο, από το 2008 και έπειτα, η αμερικανική πολιτική απέναντι στη Ρωσία άλλαξε από προσπάθεια ενσωμάτωσης στη δυτική σφαίρα στην προσπάθεια περιορισμού της. Στο πλαίσιο αυτό, η Ουάσιγκτον προσπάθησε να αξιοποιήσει το κύριο στρατηγικό κεφάλαιο του Ψυχρού Πολέμου εναντίον της Μόσχας: την ίδια την Ευρώπη.

Οι οικονομίες της Ε.Ε. και της Ρωσίας ήταν βαθιά διασυνδεδεμένες και αλληλοεξαρτώμενες. Η Ε.Ε. εισήγαγε μεγάλες ποσότητες ρωσικών υδρογονανθράκων, ενώ σε αντάλλαγμα εξήγαγε στη Ρωσία ενδιάμεσα και τελικά βιομηχανικά προϊόντα και προηγμένη τεχνολογία. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν να διαταράξουν αυτή την αλληλεξάρτηση, προωθώντας πολιτική και οικονομική αντιπαλότητα μεταξύ των δύο πλευρών. Η κρίση του Μαϊντάν το 2014 αποτέλεσε την πρώτη σημαντική πολιτική ρήξη στις σχέσεις Ευρώπης–Ρωσίας, ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία εξελίχθηκε σε θεμελιώδη οικονομική διένεξη.

Καθώς τα ρωσικά στρατεύματα προελαύνουν σταθερά στην Ουκρανία, οι ηγέτες της Δύσης συνεχίζουν να θεωρούν ότι η αποσύνδεση της Ρωσίας από την ευρωπαϊκή οικονομία θα αποσταθεροποιήσει το πολιτικό και οικονομικό της σύστημα. Οι ΗΠΑ πέτυχαν εν μέρει να αντικαταστήσουν τη Ρωσία στην ευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού υδρογονανθράκων και, υπό τη διοίκηση Τραμπ, πώλησαν μεγάλες ποσότητες όπλων στους ευρωπαίους συμμάχους αντί να εφοδιάζουν την Ουκρανία με δικά τους έξοδα. Ωστόσο, τα οικονομικά μέτρα δεν άλλαξαν την πορεία του πολέμου ούτε υπονόμευσαν τη σταθερότητα της Ρωσίας, αντανακλώντας τον στρατηγικό επαναπροσανατολισμό της Μόσχας μακριά από την Ευρώπη.

Με τις νέες εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα στην Ανατολική Μεσόγειο, οι χώρες του ΝΑΤΟ παρουσιάζουν ως επιτυχία την απομάκρυνση της Ρωσίας από την περιοχή. Παρά τη μείωση της επιρροής της στην Ανατολική Μεσόγειο, η Ρωσία ενισχύει ταυτόχρονα το στρατηγικό της αποτύπωμα στη Δυτική Ασία, μέσω εμβάθυνσης της συνεργασίας με το Ιράν και ενίσχυσης των σχέσεων με την Ινδία τα τελευταία χρόνια, ενώ παράλληλα προσεγγίζει την κυβέρνηση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.

Στην πράξη, ενώ η Ρωσία χάνει έναν θαλάσσιο χώρο επιρροής, αναδεικνύεται ως βασικός χερσαίος εταίρος για χώρες στον Περσικό Κόλπο και την Αραβική Θάλασσα. Σημαντικό είναι επίσης ότι οι σχέσεις Ρωσίας–Ινδονησίας εισέρχονται σε νέα εποχή. Παράλληλα, η Ρωσία παραμένει κυρίαρχη στην Αρκτική, με στρατιωτική παρουσία, στόλο παγοθραυστικών, έλεγχο της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής και οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή.

Οι ΗΠΑ επιδίωξαν να αντικαταστήσουν πλήρως την πολιτική και οικονομική επιρροή της Ρωσίας στην Ευρώπη. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπερηφανεύονται για την αποκοπή της Ρωσίας, ενώ η ίδια η Ρωσία σκόπιμα στρέφεται ολοένα και περισσότερο προς την Ασία, σηματοδοτώντας μια ιστορική αλλαγή στρατηγικής μετά από τρεις αιώνες, από τη Δύση στην Ανατολή.

Η Ρωσία αναπροσανατολίζει επίσης τη θαλάσσια/ναυτική στρατηγική της από τη Βαλτική και τη Μεσόγειο προς την Κασπία Θάλασσα και τον Αρκτικό Ωκεανό, επεκτείνοντας παράλληλα το ρόλο της ως χερσαίος εταίρος για χώρες νότια της Ασίας. Η ηπειρωτική πολιτική μετατοπίζεται από τις ενεργειακές διαδρομές και εμπορικές σχέσεις με την Ευρώπη προς νέες ενεργειακές και εμπορικές οδούς στην Ασία, αξιοποιώντας την ασιατική ενδοχώρα.

Παρά την αντικατάσταση της ρωσικής επιρροής στην Ευρώπη από τις ΗΠΑ, η Ρωσία εμβαθύνει την ενσωμάτωσή της στον Παγκόσμιο Νότο και εδραιώνει τη θέση της στο αναδυόμενο κέντρο παγκόσμιας ισχύος, την Ασία, ενώ επιβάλλει κυριαρχία στη Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή, μια στρατηγική θαλάσσια οδό του μέλλοντος. Προβάλλει τη χερσαία οικονομική ισχύ προς τα ανατολικά, ενώ κυριαρχεί παράλληλα σε θαλάσσια οδό που μπορεί να αναδιαμορφώσει τον γεωπολιτικό χάρτη.

Οι ΗΠΑ πέτυχαν τον στόχο να αντικαταστήσουν τη Ρωσία στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά και να προκαλέσουν ρήξη στις σχέσεις Βρυξελλών–Μόσχας, αλλά η Ρωσία στρέφεται με επιτυχία προς την Ανατολή, αναδιατάσσοντας οικονομικές και γεωπολιτικές σχέσεις. Μετά από μια δεκαετία έντονων τριβών με τη Μόσχα, σχεδόν τέσσερα χρόνια πολέμου στην Ουκρανία και αμερικανική πίεση μέσω της στρατηγικής αποσύνδεσης των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ, η Ε.Ε. εμφανίζεται σε θέση υποχώρησης και περιορισμένης αυτονομίας, αδυνατώντας να διαμορφώσει συνεκτική και ανεξάρτητη γεωπολιτική ταυτότητα.

ΠΗΓΗ: MILITAIRE .gr