Γράφει η Μαρία Δεδούση

Στην παγκόσμια Ιστορία, που έχει γραφτεί κατά ένα μεγάλο μέρος της μέσα από πολέμους, συνήθως συνέβαινε το εξής: Οι λαοί, αμυνόμενοι και επιτιθέμενοι εξίσου, αντιμετώπιζαν ο ένας τον άλλον έμπλεοι «εθνικού φρονήματος» και ανθρώπινου δυναμικού· ανθρώπινα λεφούσια έπεφταν στις μάχες χωρίς να αμφισβητούν τη σκοπιμότητα. Αυτό που συνήθως δυσκολεύονταν να βρουν ήταν τα χρήματα για να αγοράσουν όπλα ή να στηρίξουν γενικώς τις πολεμικές τους προσπάθειες.

Η Ευρώπη σήμερα βρίσκεται σε μια παράδοξη κατάσταση, όπου συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Λεφτά υπάρχουν (και αν δεν υπάρχουν, θα βρεθούν), όπλα μπορούμε να φτιάξουμε (και αν δεν φτιάξουμε, θα αγοράσουμε) και, τέλος πάντων, δεν είναι εκεί το πρόβλημα. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι λαοί της ηπείρου δεν φαίνονται διατεθειμένοι να την υπερασπιστούν.

Σε μεγάλο βαθμό αυτό συμβαίνει επειδή οι περισσότεροι δεν πιστεύουμε ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος. Οι μεταπολεμικές γενιές, παρά την ιδεολογική αντιπαράθεση του Ψυχρού Πολέμου, μεγάλωσαν με την αντίληψη ότι «οι Ρώσοι  είναι φίλοι μας» λόγω του κοινού αντιφασιστικού μετώπου του Β’ ΠΠ. Παράλληλα, η ψευδαίσθηση περί «Τέλους της Ιστορίας» παραμένει ζωντανή: βρίσκονται πλέον εν ζωή ελάχιστοι από τους ανθρώπους που έζησαν τον πόλεμο. Οι υπόλοιποι μεγαλώσαμε σε ειρήνη· μια ειρήνη που κρεμόταν διαρκώς από μια κλωστή μεν, ειρήνη παρ’ όλα αυτά, η οποία πιστέψαμε ότι θα κρατούσε για πάντα.

Ειδικά η περίπτωση της Ευρώπης είναι ιδιαίτερη: Αν και σε γενικές γραμμές η ιδεολογία που στέκεται απέναντι στους πολέμους είναι η διεθνιστική, σε εμάς το βασικό εμπόδιο στο να αντιληφθούμε την ανάγκη για κοινή άμυνα είναι ο εθνικισμός. Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει αποτύχει να δώσει στους λαούς που το αποτελούν μια κοινή ταυτότητα που να υπερβαίνει ή έστω να συνυπάρχει επί ίσοις όροις με την εθνική.

Δεν φταίνε απόλυτα οι λαοί γι’ αυτό. Από τη μια οι παλιοί ανταγωνισμοί ανάμεσα στα «μεγάλα» ευρωπαϊκά κράτη δεν έχουν προλάβει να απορροφηθούν από την κοινή πορεία και συνεχίζουν να κυριαρχούν στο ευρύτερο σκηνικό. Από την άλλη, συχνά το κοινό αυτό οικοδόμημα στράφηκε εναντίον των πιο αδύναμων μελών του, ή τουλάχιστον δεν τα υποστήριξε όπως θα όφειλε. Συνεπεία αυτού, συχνά οι λαοί της Ευρώπης αντιμετωπίζουν τις Βρυξέλες ως «εχθρό» και όχι ως το κοινό τους σπίτι. Και αυτό φέρνει στην εξουσία διάφορους λαϊκιστές και «ευρωσκεπτικιστές», οι οποίοι μένουν μεν στην Ευρώπη, την υποσκάπτουν δε σταθερά.

Η ανάγκη για ενιαία άμυνα μάς βρίσκει σε μια περίοδο που η μισή Ευρώπη προσπαθεί να πείσει την άλλη μισή ότι το συμφέρον μας είναι να παραμείνουμε μαζί. Κάτι που κανένας λογικός άνθρωπος δεν θα αμφισβητούσε, όχι επειδή η Ευρώπη έχει δώσει απαντήσεις σε όλα μας τα προβλήματα ή επειδή μας διαχειρίζεται σωστά, αλλά επειδή όταν στο δάσος περιδιαβαίνει ο κακός λύκος δεν βγαίνεις μόνος από το σπίτι, ακόμη κι αν μέσα σε αυτό τσακώνεσαι με τα άλλα γουρουνάκια.

Υπάρχει πράγματι κακός λύκος στο παραμύθι ή είναι εφεύρημα; Η απάντηση ίσως έρχεται εμπειρικά: δεν είναι διόλου παράξενο ότι οι μόνοι λαοί που δείχνουν πρόθυμοι –αν όχι ανυπόμονοι– να κτίσουμε αυτήν την κοινή άμυνα είναι κάποιοι από εκείνους που συνορεύουν με τη Ρωσία· αυτοί ξέρουν πολύ καλά τι περιδιαβαίνει στο δάσος. Ορισμένοι από αυτούς δεν θέλουν να το ξαναδούν μπροστά τους και άλλοι προτιμούν να το κατευνάσουν· και οι δύο αντιδράσεις φανερώνουν φόβο.

Το μεγάλο ερώτημα, που ίσως παραμείνει αναπάντητο, είναι αν η Ευρώπη θα μπορούσε ποτέ να προχωρήσει σε πολιτική ολοκλήρωση. Δεν είναι απλό να απαντηθεί, διότι υπάρχουν πλεονεκτήματα αλλά και πολύ σοβαροί φόβοι και εμπόδια. Εν προκειμένω, ένα βασικό πλεονέκτημα θα ήταν η ταχύτερη λήψη αποφάσεων σε ζητήματα όπως η κοινή άμυνα. Και η καλλιέργεια μιας κοινής αντίληψης των λαών: εάν απειλείται μια ευρωπαϊκή χώρα, απειλείσαι και εσύ. Το οποίο ισχύει έτσι κι αλλιώς, απλώς αρνούμαστε να το εμπεδώσουμε.

Υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη –και στην Ελλάδα, φυσικά– άνθρωποι που πιστεύουν είτε ότι η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν δεν αποτελεί απειλή και όλα αυτά είναι ένας «μύθος» για να μας βάλουν να πληρώσουμε τα εξοπλιστικά, είτε ότι καλώς μας απειλεί, διότι αν ο ρωσικός ιμπεριαλισμός νικήσει τον Δυτικό ιμπεριαλισμό θα ζήσουν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Το γεγονός και μόνο ότι μπορούν να εκφράζουν ελεύθερα αυτές τις απόψεις θα έπρεπε να τους βάζει σε σκέψεις: Στην «καλή Ρωσία» θα πήγαιναν διακοπές. Στον Αρκτικό Κύκλο.

Βέβαια, όλοι εμείς που τα κουβεντιάζουμε αυτά, σε όποιο ιδεολογικό στρατόπεδο και αν ανήκουμε, δεν θα πάμε να πολεμήσουμε. Θα πάνε τα παιδιά μας. Θα ήθελα να πάει το παιδί μου στο μέτωπο; Η απάντηση είναι, θεωρώ, προφανής. Πλην ελαχίστων, κανείς δεν θέλει οποιονδήποτε πόλεμο. Στον κόσμο που ζούμε, όμως, η αποτροπή κτίζεται με δύο τρόπους: την ισχυρή διπλωματία και την εξίσου ισχυρή άμυνα. Κανένας επιτιθέμενος δεν σταμάτησε ποτέ επειδή ο αμυνόμενος τού είπε «ο πόλεμος είναι κακό πράγμα, πάρε δυο-τρεις χώρες και έλα να πιούμε τσάι».

Η Ευρώπη δεν αρκεί να τα υπενθυμίζει όλα αυτά, όμως, ούτε να μας κουνάει το δάχτυλο για την επικείμενη απειλή. Χωρίς την έμπρακτη ενίσχυση της κοινής συνείδησης και κυρίως της αίσθησης κοινού συμφέροντος θα παραμείνουμε απλώς πλούσιοι, οπλισμένοι  και αδύναμοι· θα φοβόμαστε τον κακό λύκο αλλά θα είμαστε κατακερματισμένοι και ανέτοιμοι να τον αντιμετωπίσουμε.

Πηγή: Protagon.gr

Γράφει ο Δρ Ευάγγελος Στεργιούλης

Πληθαίνουν τελευταία οι δημόσιες δηλώσεις διαφόρων πολιτικών προσώπων περί επικείμενου πολέμου του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, προκαλώντας την εύλογη ανησυχία των πολιτών αλλά και πολλά ερωτήματα ταυτοχρόνως. Όλοι εσείς οι «ηγέτες» της Ευρωπαΐκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ που προβαίνετε σε δημόσιες δηλώσεις με περισπούδαστο ύφος για προετοιμασία σε πόλεμο εναντίον της Ρωσίας, ρωτήσατε τους λαούς σας εάν θέλουν να εμπλακούν σε έναν πόλεμο με τη Ρωσία; Ή ο πόλεμος με τη Ρωσία βολεύει τις πολεμικές σας βιομηχανίες οι οποίες τα τελευταία χρόνια κάνουν πάρτυ με πωλήσεις Rafale, Eurofighters, Drones, άρματα μάχης και παντός είδος πολεμικού εξοπλισμού που προωθείται στα πεδία μαχών της Ουκρανίας;

Ακόμη, έχετε σκεφθεί πώς είναι δυνατόν η Ρωσία να κηρύξει τον πόλεμο εναντίον του ΝΑΤΟ όταν εδώ και τρία χρόνια δεν μπορεί να καταλάβει … το Χάρκοβο; Κι όλες εσείς οι πρώην ανατολικές χώρες της Ευρώπης που βλέπετε όλως ξαφνικά κίνδυνο εισβολής από τη Ρωσία, έχετε σκεφτεί ποτέ ότι η Ελλάδα και η Κύπρος αντιμετωπίζουν απειλή εισβολής από την Τουρκία από τη δεκαετία του ´90, χωρίς εσείς να έχετε ποτέ ανταποκριθεί στις εκκλήσεις των δύο Χωρών απέναντι στον αναθεωρητισμό της Τουρκίας;

Και όχι μόνο! Αλλά εξοπλίζετε την Τουρκία με Eurofighters και την υποστηρίζετε στην αξιοποίηση των πόρων από τα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης της αμυντικής βιομηχανίας.

Σοβαρευτείτε επιτέλους διότι δε χρειαζόμαστε κι άλλους πολέμους που θα φέρουν περισσότερους θανάτους και ανθρώπινη δυστυχία από αυτή που ήδη έχουμε στον κόσμο μας!Εν κατακλείδι, η έλλειψη σοβαρών πολιτικών φυσιογνωμιών στην Ευρώπη αυτή τη χρονική περίοδο, αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα για την ευρωπαϊκή συνοχή, την ευημερία και την ειρήνη της ευρωπαϊκής ηπείρου.

Και τούτο διότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος μιας επέκτασης της πολεμικής σύγκρουσης στην ευρύτερη περιοχή, κατά την οποία η χρήση πυρηνικών όπλων, έστω και περιορισμένη, δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί, γεγονός που θα επιφέρει καταστροφικές συνέπειες για τη Γηραιά Ήπειρο.

* Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας και απόφοιτος των Σχολών Εθνικής Άμυνας και Εθνικής Ασφάλειας.

ΠΗΓΗ: MILITAIRE .gr

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου εμφανίστηκε κατηγορηματικός απέναντι σε οποιοδήποτε ενδεχόμενο πώλησης αμερικανικών μαχητικών F-35 στην Τουρκία, απευθύνοντας σαφές μήνυμα προς την Ουάσιγκτον και αναδεικνύοντας τις στρατηγικές ανησυχίες του Ισραήλ.

Σε δηλώσεις του, ο Νετανιάχου ανέφερε πως «αντιλαμβάνομαι ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο βρίσκεται μακριά και πιθανόν να μην υφίσταται καθόλου», επισημαίνοντας ότι η ισραηλινή στάση απέναντι στην Τουρκία θα είναι ακόμη πιο αυστηρή από εκείνη που τηρεί σε σχέση με το αίτημα της Σαουδικής Αραβίας για F-35.

«Η Σαουδική Αραβία δεν είναι χώρα σε κατάσταση αντιπαράθεσης με εμάς. Η θέση μας για το ζήτημα των F-15 θα ήταν πολλαπλάσια πιο σκληρή όταν πρόκειται για την Τουρκία», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

Η τοποθέτηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας παραμένουν επιβαρυμένες, ενώ η Άγκυρα εξακολουθεί να επιδιώκει την αναβάθμιση του αεροπορικού της στόλου. Παράλληλα, το Ισραήλ παρακολουθεί στενά κάθε εξέλιξη που ενδέχεται να μεταβάλει την ισορροπία ισχύος στην περιοχή. Σύμφωνα με αναλυτές, οι δηλώσεις Νετανιάχου δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών: το Τελ Αβίβ θεωρεί ότι μια πιθανή προμήθεια F-35 από την Τουρκία θα αναδιαμορφώσει σε βάθος το στρατηγικό περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια ήδη εύθραυστη συγκυρία αυξημένων εντάσεων.

Η Ουάσιγκτον, μέχρι στιγμής, δεν έχει ανοίξει δημόσια τη συζήτηση για επιστροφή της Άγκυρας στο πρόγραμμα F-35, μετά τον αποκλεισμό της λόγω της αγοράς του ρωσικού συστήματος S-400. Παρ’ όλα αυτά, οι δηλώσεις του Νετανιάχου καταδεικνύουν ότι, εάν ποτέ το ζήτημα τεθεί εκ νέου, θα αντιμετωπίσει έντονες αντιδράσεις από την πλευρά του Ισραήλ.