του Χάρη Θεραπή*

Η Κυπριακή Δημοκρατία αρνείται να προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο σύρραξης Ελλάδας – Τουρκίας. Και αυτή η σιωπή, είναι επικίνδυνη.

Η φωτιά θεριεύει στη γειτονιά μας

Το ενδεχόμενο μιας ελληνοτουρκικής ανάφλεξης παύει να είναι απλή “θεωρητική πιθανότητα”. Η στρατιωτική κινητικότητα στο Αιγαίο, οι προκλήσεις της Άγκυρας σε κάθε επίπεδο, το τουρκολιβυκό σύμφωνο και οι υβριδικές επιθέσεις με εργαλείο τους μετανάστες, συνθέτουν ένα τοπίο διαρκούς κρίσης. Και όμως, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει δημόσιο, συγκροτημένο σχέδιο εθνικής επιβίωσης. Ούτε για την αποτροπή, ούτε για την αντίδραση.

Χωρίς δόγμα επιβίωσης

Η Κύπρος δεν διαθέτει δόγμα επιβίωσης. Δεν έχει προβλέψει τι θα πράξει σε περίπτωση που η Τουρκία ανοίξει ταυτόχρονα μέτωπο στην Καρπασία ή στην Πύλα, όσο η Ελλάδα απορροφά το βάρος της σύγκρουσης στο Αιγαίο. Δεν έχει σχέδιο για την πολιτική σταθερότητα, την προστασία κρίσιμων υποδομών, τον έλεγχο εφοδιαστικής αλυσίδας, ούτε την κινητοποίηση των εφεδρειών της. Το κράτος λειτουργεί με τη λογική του “βλέποντας και κάνοντας”. Σε μια εποχή όμως που ο χρόνος αποφάσεων μετριέται σε δευτερόλεπτα, αυτή η λογική ισοδυναμεί με εθνική αυτοκτονία.

Παρωχημένος αμυντικός σχεδιασμός

Σε μια εποχή όπου drones, loitering munitions και φθηνά αυτόνομα συστήματα αλλάζουν το πρόσωπο του πολέμου, η Κυπριακή Δημοκρατία επιμένει σε παλαιά μοντέλα εξοπλισμών και αναχρονιστικά δόγματα. Η Τουρκία επενδύει στην τεχνολογία. Το Ισραήλ την εφαρμόζει με φονική αποτελεσματικότητα. Η Ουκρανία την επιβιώνει. Η Κύπρος την αγνοεί.

Δεν κεφαλαιοποιούμε τις γεωπολιτικές διευκολύνσεις

Η Κύπρος προσφέρει στρατιωτικές, ναυτικές και αεροπορικές διευκολύνσεις σε Ισραήλ και ΗΠΑ. Έχει δηλαδή το πλεονέκτημα να αποτελεί κομβικό σύμμαχο στην Ανατολική Μεσόγειο.

Και όμως:

Δεν αποσπά τεχνογνωσία

Δεν εξασφαλίζει αμυντικές εγγυήσεις

Δεν εντάσσεται οργανικά σε κοινά στρατιωτικά δόγματα

Αυτή η γεωστρατηγική προίκα παραμένει ανεκμετάλλευτη, από ανικανότητα, φοβία ή συνειδητή αποχή.

Συρία: Η φωτιά δίπλα μας

Η Συρία φλέγεται. Το τουρκικό στρατιωτικό αποτύπωμα μεγαλώνει. Η εμπλοκή του Ιράν, οι επιθέσεις του Ισραήλ και η ευθυγράμμιση της Ρωσίας με τις δυνάμεις του Άσαντ δημιουργούν ένα επικίνδυνο κλίμα αστάθειας μόλις 150 ναυτικά μίλια από την Κύπρο.

Η Κύπρος έχει εθνικό σχέδιο αντίδρασης αν ξεσπάσει κρίση τύπου Γάζας στα σύνορά της; Ή θα βρεθούμε ξανά θεατές – και αυτή τη φορά χωρίς έξοδο διαφυγής;

Αίγυπτος: Από εταίρος, παρατηρητής

Η Αίγυπτος σιωπά. Όχι μόνο στο θέμα του τουρκολιβυκού συμφώνου, αλλά και γενικά σε ό,τι αφορά την επιθετικότητα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Παρά την υποτιθέμενη τριμερή συμμαχία (Ελλάδα – Κύπρος – Αίγυπτος), το Κάιρο τηρεί μια πολιτική αποστασιοποίησης.

Η Κυπριακή διπλωματία δεν δείχνει ικανή να διεκδικήσει εξηγήσεις ή να επανενεργοποιήσει το γεωπολιτικό τόξο. Ένα ακόμα κομμάτι του παζλ που θρυμματίζεται σιωπηλά.

Και αν η Ελλάδα ανάψει…;

Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Αν ξεσπάσει πολεμική σύρραξη, η Κύπρος θα καεί – χωρίς καν να έχει προετοιμαστεί. Τι θα κάνει η Λευκωσία; Ποιο είναι το plan B; Τι γνωρίζει η κοινωνία; Ποιος παίρνει αποφάσεις; Πού είναι το ΚΥΣΕΑ; Υπάρχει στρατηγείο κρίσης;

Η απουσία απαντήσεων σε αυτά τα ερωτήματα ισοδυναμεί με εθνικό έγκλημα.

Η Ιστορία δεν περιμένει

Η Ιστορία πλησιάζει. Δεν θα μας ρωτήσει αν είμαστε έτοιμοι. Δεν θα σεβαστεί τα διαβήματα και τις ανακοινώσεις τύπου. Θα περάσει από πάνω μας με την ίδια αδιαφορία που περνά πάνω από τους αδύναμους και τους άβουλους.

Η Κυπριακή Δημοκρατία χρειάζεται εθνικό σχέδιο, αμυντική στρατηγική και ξεκάθαρο δόγμα επιβίωσης – τώρα. Αλλιώς, δεν θα υπάρξει επόμενη φορά. Θα υπάρξει μόνο επόμενη μέρα. Και θα είναι οδυνηρή.

*Ο Χάρης Θεραπής είναι ο Διευθυντής του Vouli.tv