του Σενέρ Λεβέντ

Το πιο μεγάλο γεγονός αυτής της προεκλογικής εκστρατείας ήταν το χειροκρότημα του Τουφάν Ερχουρμάν προς τον υποστηρικτή του Ταγίπ Ερντογάν…
Το θεωρώ μεγάλη ασέβεια προς όλους τους πολιτικούς κρατούμενους και φυλακισμένους που βρίσκονται στις τουρκικές φυλακές εδώ και χρόνια…
Είναι επίσης ασέβεια προς τη μνήμη των χιλιάδων ανθρώπων που σκοτώθηκαν στη Συρία…
Ασέβεια προς τη μητέρα που κράτησε το σώμα της δεκάχρονης κόρης της, Τζεμιλέ, που σκοτώθηκε το 2015 στο Τζίζρε, μέσα σε έναν καταψύκτη…
Ασέβεια προς τον νεαρό στρατιώτη που αποκεφαλίστηκε από φανατικούς στη σκηνοθετημένη απόπειρα πραξικοπήματος…

Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας νταής…
Ένας δεσπότης…
Ό,τι κι αν κάνεις, Τουφάν, δεν μπορείς να μας τον κάνεις αγαπητό…
Και αναρωτιέμαι πώς θα μπορέσεις να συμβιβαστείς μαζί του, αν πράγματι το επιθυμείς…
Όταν λες «δεν θα κάνω βήμα χωρίς να συμβουλευτώ την Τουρκία», εννοείς προφανώς να συμβουλευτείς τον Ταγίπ Ερντογάν…
Τι είδους “συμβουλή” είναι αυτή;

Στην Τουρκία βρίσκεται στην εξουσία μια οργάνωση που ο Αχμέτ Αλτάν αποκαλεί «μαφιόζικη συμμορία» και ο Τζαν Ντουντάρ «εγκληματική οργάνωση».
Τι καλό μπορεί να μας προσφέρει ένας δικτάτορας που στέρησε την ελευθερία στους καλύτερους ανθρώπους της Τουρκίας — τον Σελαχαττίν Ντεμιρτάς, τον Οσμάν Καβαλά, τον Εκρέμ Ιμάμογλου και τόσους άλλους —, που μηδένισε τη δικαιοσύνη και τύφλωσε τα μέσα ενημέρωσης;
Δεν τον θέλω, ούτε αν με ωφελούσε προσωπικά…
Δεν περιμένω τίποτα από κάποιον που τόσα χρόνια καταπιέζει τον ίδιο του τον λαό…

Τουφάν, δεν μπορείς να μας κάνεις να αγαπήσουμε τον Ταγίπ Ερντογάν…
Και ντρόπιασες τους υποστηρικτές σου χειροκροτώντας τον…
Επτά χρόνια πριν, στις 22 Ιανουαρίου 2018, αν αυτή η κοινωνία βρίσκεται σε σημείο να χειροκροτεί τον Ερντογάν, που μας λιθοβόλησε μέσω των φανατικών του, τι άλλο μπορεί να κάνει εδώ;
Δεν πληγώνει καθόλου την αξιοπρέπειά σου αυτό;

Ενώ εσύ καθόσουν στο έδρανο του χωριού δίνοντας όρκο την προηγούμενη μέρα, η οθόνη ενός από τους πιο σεβαστούς δημοσιογράφους της Κωνσταντινούπολης σκοτιζόταν — εκείνη τη στιγμή συνελήφθη…
Ο συλληφθείς ήταν ο Μερντάν Γιανάρνταγ.
«Αυτό είναι τραμπουκισμός», είπε…
Ναι, είναι τραμπουκισμός…
Αλλά εσύ δεν μπορείς να το πεις…
Ποτέ δεν σε άκουσα να μιλάς για την ελευθερία αυτών των πολιτικών κρατουμένων…
Ούτε να λες: «Η Συρία δεν είναι ρέον νερό, είναι αίμα!»

Θα σε κάνει τόσο χαρούμενο μια εκλογική νίκη που θα κερδηθεί με σιωπή απέναντι στη βία στη χώρα μας, στην Τουρκία και στον κόσμο;
Γιατί επαναλαμβάνεις συνεχώς ότι «η Τουρκία είναι εγγυήτρια σε ολόκληρο το νησί»;
Ποιος δεν το ήξερε αυτό;
Ναι, βέβαια…
Μία από τις τρεις πρώην εγγυήτριες δυνάμεις…
Και οι τρεις έχουν αίμα αυτού του νησιού στα χέρια τους…
Αν είχαν την ευκαιρία, θα εισέβαλλαν ξανά, χωρίς αμφιβολία…

Στο τραπέζι μου δεν υπάρχει καμία σημαία εκτός από τη σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας…
Μια σημαία για την οποία κανείς δεν πεθαίνει…
Είπες ότι η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται υπό ελληνική κατοχή;
Τότε γιατί δεν την “απελευθερώνεις”;
Ήθελες να επιστρέψεις σε αυτή τη Δημοκρατία, αλλά σου είπαν ότι δεν μπορείς;
Πες μου να πάω τότε στη Χάγη…
Οι Συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου δεν έχουν πεθάνει ακόμη…
Είμαστε εταίροι αυτής της Δημοκρατίας, εκτός αν αυτές οι συμφωνίες καταργηθούν.
24 από τις 80 έδρες του κοινοβουλίου στο Νότο είναι δικές μας…
Ακόμη άδειες, ακόμη μας περιμένουν…

Τι υπάρχει να χαρεί κανείς επειδή ένας δεσποτικός δικτάτορας γιόρτασε τη νίκη του στις εκλογές;
Παίζει μαζί μας…
Με τις πιο αξιοσέβαστες επιλογές μας…
Δεν επενέβη ποτέ…
Δεν έχουμε εμείς τη βούληση;
Θα αφαιρέσουν οι δαίμονες το άρθρο 10 από εκεί;

Τι σημαίνει να κοιτά κανείς αφ’ υψηλού τους Τουρκοκύπριους;
Νομίζω τα ξεχάσαμε όλα…
Ίσως εκείνος τα ξέχασε…
Εμείς όμως ξεχνάμε ποτέ;

Σαν να μην ήρθαν οι απειλές θανάτου προς τον Μουσταφά Ακιντζί από το παλάτι της Άγκυρας πριν από πέντε χρόνια…
Σαν να μην είναι αυτός που έβγαλε τον Ερσίν Τατάρ από το πηγάδι και τον φύτεψε πάνω στα κεφάλια μας…
Σαν να μην είναι αυτός που δεν ξεπέρασε ποτέ την εκδίκηση και το μίσος του για τον Ακιντζί…

Τι δημοκράτες, πράγματι!…
Τι σεβασμός στη βούλησή μας!
Ο Ταγίπ Ερντογάν, που απειλεί ακόμη και τον Ανώτατο Δικαστή μας…
Καυχιέται ότι πήρε τον πρόεδρό μας από ένα παλάτι που θεωρούσε «νυχτερινό καταφύγιο»…
Μπράβο και στους νομικούς μας…
Καλύτερα να μέναμε στο εργοστάσιο τσιγάρων, μακάρι να μην είχαμε μπει ποτέ εκεί μέσα…
Δεν μας έμεινε καθόλου αξιοπιστία!
Πόσο αξιόπιστοι είμαστε, άραγε;
Κανείς δεν μας ξέρει…
Κανείς δεν ξέρει καν ότι υπάρχει μια χώρα που λέγεται «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου»…
Ούτε η Google το ξέρει…
Ούτε το YouTube…

Τουφάν, δεν μπορείς να μας κάνεις να αγαπήσουμε τον Ταγίπ Ερντογάν…
Δεν μπορείς να παρουσιάζεις αυτή τη γη, που βρίσκεται υπό κατοχή εδώ και 51 χρόνια, ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος…
Το να δίνεις σε αυτόν τον εισβολέα την ευκαιρία να καυχιέται για το «ανεξάρτητο κράτος» μας, λέγοντας «έκαναν μια δημοκρατική επιλογή», με πληγώνει…
Με πληγώνει να περπατώ τον ίδιο δρόμο με έναν δεσποτικό δικτάτορα…

Είμαστε πάντα καταδικασμένοι να υπάρχουμε έτσι;
Πληρώνουμε αιώνια εξιλέωση εδώ;
Ο άνθρωπος δεν πεθαίνει κάθε μέρα — μια μέρα μόνο πεθαίνει σε αυτόν τον κόσμο…

Τουφάν, δεν μπορείς να μας κάνεις να αγαπήσουμε τον Ταγίπ Ερντογάν.
Η κόλαση είναι άδεια…
Οι διάβολοι είναι εδώ…

Σενέρ Λεβέντ
26 Οκτωβρίου 2025
Εφημερίδα Avrupa

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Συναγερμού, Νίκος Τορναρίτης, κατέθεσε σήμερα στη Βουλή των Αντιπροσώπων πρόταση νόμου για την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα, με στόχο να δοθεί η δυνατότητα στα Δικαστήρια να προχωρούν σε απέλαση αλλοδαπών που διαπράττουν σοβαρά εγκλήματα.

Η προτεινόμενη νομοθεσία αποσκοπεί στην ενίσχυση των εργαλείων των κυπριακών δικαστηρίων για την καταπολέμηση της βαριάς εγκληματικότητας, επιτρέποντάς τους να επιβάλλουν, ως συμπληρωματική ποινή, την απέλαση υπηκόων τρίτων χωρών που έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα για σοβαρά αδικήματα, όπως βίαιες πράξεις, ληστείες, συμμετοχή σε εγκληματικές οργανώσεις ή τρομοκρατικές δραστηριότητες.

Ο κ. Τορναρίτης τόνισε ότι «μέσα από την πρόταση αυτή επιδιώκουμε την ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας και την ουσιαστική προστασία των πολιτών, με απόλυτο σεβασμό στο κράτος δικαίου, το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις διεθνείς υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Η πρόταση νόμου προβλέπει σαφείς διαδικαστικές και ανθρωποδικαιικές εγγυήσεις, διασφαλίζοντας ότι κάθε απόφαση απέλασης θα λαμβάνεται υπό τον αυστηρό έλεγχο της δικαιοσύνης και σε πλήρη συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο. Ειδικές πρόνοιες προστατεύουν:

• το δικαίωμα μη επιστροφής (non-refoulement),

• το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού,

• και τα δικαιώματα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένουν στη Δημοκρατία.

Όπως υπογράμμισε ο κ. Τορναρίτης, «η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να διαθέτει ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και δίκαιο πλαίσιο που να επιτρέπει την απομάκρυνση όσων παραβιάζουν βάναυσα τους νόμους της χώρας, χωρίς όμως να υπονομεύονται οι αρχές του ανθρωπισμού και το ευρωπαϊκό κεκτημένο».

Η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία του Δημοκρατικού Συναγερμού εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο δράσεων για την ενίσχυση της ασφάλειας, τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και την ενδυνάμωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη δικαιοσύνη και το κράτος δικαίου.

του Χάρη Θεραπή

Η πρόσφατη πολιτική τοποθέτηση του Τουφάν Ερχιουρμάν ανέδειξε, ίσως πιο καθαρά από ποτέ, τα όρια των ψευδαισθήσεων που για δεκαετίες συνόδευαν το Κυπριακό. Οι ψευδαισθήσεις αυτές δεν αφορούσαν μόνο την τουρκοκυπριακή πλευρά και την εξάρτησή της από την Άγκυρα· αφορούσαν και την ελληνοκυπριακή κοινωνία, η οποία, σε μια σημαντική μερίδα της, πίστεψε ότι ο Ερχιουρμάν εκπροσωπεί κάτι ριζικά διαφορετικό από τον Ερσίν Τατάρ. Η πραγματικότητα όμως, όπως αποτυπώθηκε στα λόγια και τη στάση του, δείχνει ότι οι διαφορές είναι ύφους, όχι ουσίας.

Από τη ρητορική του εκσυγχρονισμού στην επιβεβαίωση της εξάρτησης

Ο Ερχιουρμάν προβάλλεται ως μετριοπαθής πολιτικός, υπέρμαχος του διαλόγου και της ευρωπαϊκής προοπτικής. Ωστόσο, η στάση του στις κρίσιμες παραμέτρους του Κυπριακού δεν διαφέρει ουσιαστικά από τη γραμμή που χαράσσει η Άγκυρα. Με έμφαση στην «πολιτική ισότητα» και με ρητή αναφορά στη διατήρηση του εγγυητικού ρόλου της Τουρκίας, ο Ερχιουρμάν επαναβεβαιώνει ότι καμία διαδικασία δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς πλήρη συνεννόηση με την Άγκυρα. Έτσι, η παλαιότερη ψευδαίσθηση πως μια τουρκοκυπριακή ηγεσία μπορεί να ενεργήσει ανεξάρτητα και να διαμορφώσει δική της στρατηγική γραμμή, αποδεικνύεται αβάσιμη.

Οι ελληνοκυπριακές προσδοκίες και η διάψευσή τους

Στην ελληνοκυπριακή κοινή γνώμη, η φιγούρα του Ερχιουρμάν είχε καλλιεργήσει ελπίδες. Επειδή προέρχεται από έναν πολιτικό χώρο που ιστορικά μιλούσε τη γλώσσα της επανένωσης και της ομοσπονδίας, θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια νέα αρχή, πιο κοντά στο πνεύμα του Κραν Μοντανά. Πολλοί πίστεψαν ότι εκπροσωπεί το «αντίπαλο δέος» στον Τατάρ και ότι η επιστροφή του στο προσκήνιο θα μπορούσε να επαναφέρει στο τραπέζι την ιδέα της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας.

Όμως, η πρόσφατη ρητορική του δείχνει ότι η διαφορά δεν έγκειται στον στόχο, αλλά στον τρόπο με τον οποίο διατυπώνεται. Ο Ερχιουρμάν μιλά με την ίδια επιμονή για δύο προϋποθέσεις: την αναγνώριση της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων και τη διατήρηση του ρόλου της Τουρκίας ως εγγυήτριας δύναμης. Με άλλα λόγια, δεν προτείνει έναν διαφορετικό δρόμο προς τη λύση, αλλά μια πιο κοσμιευμένη εκδοχή της ίδιας αφετηρίας: ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα και η Άγκυρα είναι ενιαίο πολιτικό σώμα, με κοινή στρατηγική βούληση.

Η σύγκλιση πίσω από τη ρητορική

Η διαφορά ανάμεσα στον Ερχιουρμάν και τον Τατάρ είναι περισσότερο αισθητική παρά πολιτική. Ο πρώτος επιλέγει έναν μετρημένο, θεσμικό λόγο, που επιδιώκει να διατηρήσει ανοιχτά τα κανάλια επικοινωνίας με τον διεθνή παράγοντα. Ο δεύτερος εκφράζει την ίδια θέση με περισσότερο εθνικιστική και προκλητική φρασεολογία. Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, η ουσία παραμένει αμετάβλητη: αποδοχή της τουρκικής εποπτείας, αναγνώριση της de facto διχοτόμησης και επανανοηματοδότηση της «λύσης» με όρους πολιτικής ισότητας δύο ξεχωριστών οντοτήτων.

Η αποδοχή αυτής της πραγματικότητας οδηγεί και στην αποκάλυψη του πυρήνα της νέας φάσης του Κυπριακού: η ομοσπονδία δεν απορρίπτεται ρητά, αλλά αδειάζει από το περιεχόμενό της, μετατρεπόμενη σε ένα σχήμα δύο σχεδόν ανεξάρτητων κρατικών μορφωμάτων με χαλαρή συνεννόηση.

Το τέλος των ψευδαισθήσεων και για τις δύο κοινότητες

Από τη μια πλευρά, η τουρκοκυπριακή κοινωνία συνειδητοποιεί ότι η εξάρτηση από την Τουρκία δεν είναι προσωρινό φαινόμενο αλλά διαρκής δομή εξουσίας. Από την άλλη, η ελληνοκυπριακή κοινωνία αναγκάζεται να αναγνωρίσει ότι δεν υπάρχει πλέον “μετριοπαθής συνομιλητής” στα Κατεχόμενα που να μπορεί να λειτουργήσει ως αντίβαρο στην Άγκυρα. Ο Ερχιουρμάν, παρά τη διαφορετική πολιτική του αισθητική, κινείται εντός των ίδιων πλαισίων.

Το τέλος των ψευδαισθήσεων δεν αφορά, λοιπόν, μόνο τη μια πλευρά. Είναι μια αμφίπλευρη αφύπνιση: για τους Τουρκοκύπριους, ότι η αυτονομία τους είναι περιορισμένη· για τους Ελληνοκύπριους, ότι η αναζήτηση ενός «διαφορετικού» Τουρκοκύπριου ηγέτη που θα μπορούσε να οδηγήσει στη λύση ήταν, εξ αρχής, μια προβολή επιθυμίας πάνω στην πολιτική πραγματικότητα.

Ένα νέο, ψυχρότερο τοπίο

Η σημερινή κατάσταση στο Κυπριακό δεν προσφέρει χώρο για ρομαντικές αυταπάτες. Η Άγκυρα έχει εδραιώσει πλήρως τον ρόλο της ως καθοριστικού παράγοντα στα Κατεχόμενα. Η τουρκοκυπριακή ηγεσία, ανεξαρτήτως πολιτικής προέλευσης, δεν μπορεί να κινηθεί έξω από τα όρια αυτής της σχέσης. Και η ελληνοκυπριακή πλευρά, όσο κι αν επιθυμεί την επανένωση, οφείλει να αναμετρηθεί με το γεγονός ότι ο διάλογος δεν γίνεται πια ανάμεσα σε δύο κοινότητες, αλλά ανάμεσα σε δύο διαφορετικά κέντρα εξουσίας.

Επίλογος – Η αφύπνιση του ρεαλισμού

Το τέλος των ψευδαισθήσεων, επομένως, δεν είναι ήττα· είναι απαραίτητη προϋπόθεση ρεαλισμού και αυτογνωσίας. Μόνον όταν όλοι οι Κύπριοι αντιληφθούν ότι το μέλλον του νησιού δεν μπορεί να οικοδομηθεί πάνω στην κατοχή, θα μπορέσει να υπάρξει πραγματική προοπτική ειρήνης.
Η βασική προϋπόθεση για ένα βιώσιμο κοινό μέλλον είναι η απελευθέρωση της Κύπρου από τον τουρκικό στρατό κατοχής και η διαφύλαξη, πάση θυσία, της Κυπριακής Δημοκρατίας – του μοναδικού διεθνώς αναγνωρισμένου κράτους στο νησί.

Η Δημοκρατία αυτή, παρά τα λάθη και τις αδυναμίες της, παραμένει ο μόνος θεσμικός φορέας που εξασφαλίζει ισονομία, δικαιοσύνη και ευρωπαϊκά δικαιώματα σε όλους τους πολίτες της, ανεξαρτήτως καταγωγής. Ανάμεσά τους και στους πολίτες τουρκοκυπριακής καταγωγής, όπως ο ίδιος ο Τουφάν Ερχιουρμάν, οι οποίοι απολαμβάνουν πλήρως τα προνόμια και την ασφάλεια που εγγυάται η ευρωπαϊκή έννομη τάξη.

Η επιστροφή στον ρεαλισμό δεν σημαίνει παραίτηση από το όραμα· σημαίνει αναγνώριση της πραγματικότητας ως αφετηρία για δράση. Και η πραγματικότητα είναι μία: μόνον ένα ελεύθερο, ενιαίο και δημοκρατικό κράτος μπορεί να εγγυηθεί το μέλλον όλων των Κυπρίων.