ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Ξεκινά η πώληση των F-35 στην Ελλάδα-«Απογειώνεται» το προβάδισμα στο Αιγαίο μαζί με F-16 Viper και Rafale
Μεγάλο βήμα για την ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας και την αναβάθμιση των αμυντικών δυνατοτήτων της χώρας συνιστά η έγκριση από τις ΗΠΑ της πώλησης των F-35 στην χώρα μας και η προώθηση ενός μεγάλου πακέτου δωρεάν αμυντικής βοήθειας, που καλύπτει άμεσες ανάγκες των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Συγχρόνως όμως ανοίγει ο δρόμος και για πρόσθετα εξοπλιστικά προγράμματα για τα οποία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η χώρα μας.
Το νέο αυτό μεγάλο βήμα που αντανακλά και το υψηλό επίπεδο και την εμβάθυνση της Στρατηγικής Σχέσης Ελλάδας-ΗΠΑ αποτυπώθηκε πλήρως στην επιστολή που απηύθυνε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλινκεν στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη καθώς οι τελικές συνεννοήσεις είχαν γίνει στην συνάντηση που είχαν πριν λίγες ημέρες στην κατοικία του πρωθυπουργού στα Χανιά.
Κορυφαίο βεβαίως είναι το πακέτο των F-35 το οποίο έχει προεγκριθεί από το Κογκρέσο και τώρα μετά την προθεσμία των 14 ημερών που άρχισε να τρέχει από τις 26 Ιανουαρίου, θα ακολουθήσει και η τυπική έγκριση της πώλησης προς την Ελλάδα. Ήδη την Δευτέρα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δενδιας θα έχει στα χέρια του το draft της LOA (Letter of Offer and Acceptance) και θα ξεκινήσει η διαπραγμάτευση για την διαμόρφωση της τελικής σύμβασης για την αγορά των F-35 από την χώρα μας. Μια αγορά που θα βάλει την Ελλάδα στο κλαμπ των χωρών που θα διαθέτουν μαχητικά 5ης γενιάς. Στην ευρύτερη περιοχή μόνο το Ισραήλ και η Ιταλία διαθέτουν F-35 και αυτό προσδίδει ιδιαίτερη αξία στην συγκεκριμένη αγορά.
Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία είχε ήδη το «προβάδισμα» στο Αιγαίο μετά την απόκτηση των γαλλικών Rafale, όμως η συνύπαρξη τώρα των Rafale με τα αναβαθμισμένα F-16 Viper και με τα F-35 προσφέρουν στρατηγικό πλεονέκτημα στην Πολεμική Αεροπορία που αναδεικνύεται σε μια από τις ισχυρότερες αεροπορικές δυνάμεις στην περιοχή.
Και αυτοί οι συσχετισμοί δεν ανατρέπονται από την πιθανή έγκριση από το Κογκρέσο της πώλησης F-16 στην Τουρκία και αναβάθμισης των παλιών τουρκικών μαχητικών, καθώς τα Rafale υπερτερούν και τα F-35 πρόκειται περί στρατηγικής σημασίας όπλου. Έχοντας χαρακτηριστικά stealth (υψηλή δυσκολία εντοπισμού από την αντίπαλη αεράμυνα) και μοναδική δυνατότητα κατόπτευσης που του επιτρέπει να έχει εξαιρετική περιφερειακή επίγνωση κατάστασης και με το σύστημα Link16 που επιτρέπει την διαλειτουργικότητα ώστε να μεταδίδει εικόνα από προωθημένες θέσεις στο πεδίο.
Η Ελλάδα έχει ήδη παραλάβει 18 Rafale (τα υπόλοιπα 6 αναμένονται εντός του 2024), παραλαμβάνει ήδη τα αναβαθμισμένα F-16 Viper, η παραλαβή των οποίων αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2027, ενώ τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο αναμένονται τα πρώτα τρία από τα συνολικά επτά ελικόπτερα τύπου Romeo για το Πολεμικό Ναυτικό, τα κορυφαία ελικόπτερα παγκοσμίως για ανθυποβρυχιακή δράση.
Ιδιαίτερα σημαντική όμως είναι η δωρεάν αμυντική βοήθεια προς την χώρα μας όπως καταγράφεται στην Επιστολή Μπλινκεν, βοήθεια που παρέχεται μέσω της EDA (Excess Defense Articles) περί πλεονάζοντος υλικού.
Το πακέτο αυτό περιλαμβάνει 4 φρεγάτες LCS, 2 μεταγωγικά αεροσκάφη C-130H ,10 κινητήρες για τα αεροσκάφη P3 ,τρία περιπολικά σκάφη 60 Brandley και οχήματα και φορτηγά. Όπως όμως αναφέρεται στην επιστολή έα υπάρξει και συνέχεια της συνεργασίας με την εξέταση των αιτημάτων για θωρακισμένα οχήματα MRAP’s για αγορά ιπτάμενου τάνκερ ανεφοδιασμού KC-130 άλλα και νέων C-130J.
H αμυντική αυτή βοήθεια ενισχύει σημαντικά και τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων και καλύπτει άμεσες ανάγκες με το μικρότερο δυνατό τίμημα και κόστος. Οι εξελίξεις αυτές αποτελούν πάντως και αναγνώριση του σταθεροποιητικού ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή αλλά και της αξιοπιστίας ως συμμάχου σε μια περιοχή που οι αποσταθεροποιητικοί παράγοντες είναι πολλοί και οι κίνδυνοι ανάφλεξης ορατοί.
Τις λεπτομέρειες για την συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα των F-35 και την συνεπακόλουθη αγορά των 20+20 υπερσύγχρονων μαχητικών πέμπτης γενιάς αλλά και την πλήρη περιγραφή του δωρεάν πακέτου-«μαμούθ» προς την χώρα μας περιγράφει στην επιστολή του προς τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν.
Συγκεκριμένα, στην επιστολή του που δίνεται στη δημοσιότητα ο κ. Μπλίνκεν κάνει λόγο για στενή συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ και τονίζει πως αυτή είναι απαραίτητη προκειμένου να προαχθεί η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη συνέχιση της τάξης που βασίζεται σε κανόνες.
Στο ίδιο πλαίσιο ο Αμερικανός ΥΠΕΞ αναφέρει χαρακτηριστικά πως η ελληνοαμερικανική συνεργασία επεκτείνεται σε έξι άξονες. Μεταξύ αυτών λεπτομέρειες για τα F-35 και το δωρεάν πακέτο στρατιωτικού εξοπλισμού. Παράλληλα ό,τι δίνεται από τις ΗΠΑ ως EDA (Excess Defence Articles), δηλαδή από το αμυντικό απόθεμα είναι, είτε δωρεάν είτε με συμβολικό αντίτιμο.
Συγκεκριμένα αναφέρει πως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει ήδη ενημερώσει το Κογκρέσο για τις ακόλουθες προτεινόμενες μεταφορές επιχορηγήσεων υπέρβασης αμυντικών ειδών (EDA) προς την Ελλάδα:
– Δύο αεροσκάφη EDA C-130H,
– Δέκα κινητήρες EDA για αεροσκάφη P-3 και
– 60 οχήματα μάχης πεζικού Bradley ως EDA (Excess Defence Articles).
Αντίστοιχα σημειώνει πως θα υποβληθούν προς κοινοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα προς μεταφορά στην Ελλάδα:
– Μέχρι 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού,
– Τρία πλοία κλάσης Protector ως EDA- και
– Διάφορα φορτηγά και ρυμουλκούμενα ως EDA.
Ο κ. Μπλίνκεν τονίζει πως «η Ελλάδα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών της δυνατοτήτων. Ανυπομονώ να αυξήσουμε τη συνεργασία μας και να αναπτύξουμε μια πιο ισχυρή στρατηγική σχέση μεταξύ των ενόπλων μας δυνάμεων».
Αναλυτικά άτυπη μετάφραση της επιστολής Μπλίνκεν στον Μητσοτάκη με την πλήρη στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας από τις ΗΠΑ:
Προς την Εξοχότητά του
Κυριάκο Μητσοτάκη
Πρωθυπουργό της Ελληνικής Δημοκρατίας
Αθήνα
Αγαπητέ κ. Πρωθυπουργέ,
Η παραχώρηση αμυντικού υλικού στους συμμάχους μας στο NATO αποτελεί θεμελιώδες συστατικό των προσπαθειών μας για να τονώσουμε την ευρωπαϊκή ασφάλεια και να ενισχύσουμε τις συλλογικές αποτρεπτικές και αμυντικές δυνατότητες της Συμμαχίας. Προς αυτόν τον σκοπό, έχουμε επιδιώξει να συνεργαστούμε στενά με την Ελλάδα ώστε να προωθήσουμε τα κοινά συμφέροντά μας και τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, που είναι ζωτικής σημασίας για τη συνέχιση της διεθνούς τάξης που εδράζεται σε κανόνες. Αυτή η ισχυρή διμερής σχέση συνιστά απόδειξη των σταθερών δεσμών ανάμεσα στα έθνη μας, και με ενθαρρύνει η πρόοδος που έχουμε επιτελέσει μαζί στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ – Ελλάδας ώστε να διατηρήσουμε ισχυρά, ικανά και διαλειτουργικά στρατεύματα.
Υπό την αίρεση ικανοποίησης όλων των σχετικών νομικών προαπαιτούμενων, περιλαμβανομένης της γνωστοποίησης στο Κογκρέσο, προτιθέμεθα να διευρύνουμε τη εταιρική συνεργασία μας σε θέματα ασφάλειας ως εξής:
Πρώτον, στις 27 Σεπτεμβρίου 2022 ολοκληρώθηκε η διαδικασία γνωστοποίησης στο Κογκρέσο όσον αφορά επιχορήγηση ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων στην Ελλάδα για αμυντικές προμήθειες, με τη διαδικασία της Χρηματοδότησης Ξένων Ενόπλων Δυνάμεων (Foreign Military Financing, FMF), προκειμένου να ενθαρρυνθεί κρίσιμη στήριξη προς την Ουκρανία. Στις 24 Οκτωβρίου 2023 οι Ηνωμένες Πολιτείες υπολόγισαν για την Ελλάδα επιπλέον 30 εκατομμύρια δολάρια με τη διαδικασία της FMF, ώστε να ενθαρρύνουν περαιτέρω δωρεές.
Δεύτερον, έχουμε ήδη γνωστοποιήσει στο Κογκρέσο τις παρακάτω προτεινόμενες δωρεάν παραχωρήσεις στην Ελλάδα, με το πρόγραμμα του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (Excess Defense Articles, EDA):
– Δύο αεροσκάφη C-130H, Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά,
– Δέκα κινητήρες για αεροσκάφη P-3, Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά και
– 60 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Bradley, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά.
Τρίτον, θα υποβάλουμε για γνωστοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα, προς παραχώρηση στην Ελλάδα:
– Έως 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού,
– Τρία πλοία κλάσης Protector, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά και
– Διάφορα φορτηγά οχήματα και ρυμουλκούμενα, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά.
Τέταρτον, θα υποβάλουμε στο Κογκρέσο νομοθετική πρόταση για τη παραχώρηση πλοίων, με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα έως και τεσσάρων φρεγατών τύπου LCS, με τη διαδικασία του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού.
Πέμπτον, συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που η Ελλάδα θα μπορούσε να μεταβιβάσει ή να πουλήσει στην Ουκρανία. Εάν αυτές οι δυνατότητες ενδιαφέρουν την Ουκρανία, και εκκρεμούσας της αξιολόγησης της κατάστασης και της αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μπορούμε να διερευνήσουμε ευκαιρίες για πιθανή πρόσθετη Χρηματοδότηση Ξένων Ενόπλων Δυνάμεων ύψους μέχρι 200 εκατομμυρίων δολαρίων για την Ελλάδα.
Έκτον, θα δώσω προτεραιότητα στην Ελλάδα ώστε να παραλάβει πλεονάζοντα οχήματα Ανθεκτικά σε Νάρκες, Προστατευμένα από Ενέδρες, όταν αυτά καταστούν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους και θα εξετάσω τις ελληνικές ανάγκες σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού τύπου KC-135. Εκτός από τα C-130H, το Υπουργείο Άμυνας εργάζεται για την παροχή δεδομένων σχετικά με τις τιμές και τη διαθεσιμότητα για την αγορά νέων C-130J από την Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα προόδου για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών της δυνατοτήτων. Προσβλέπω στην ενίσχυση της συνεργασίας μας και στην ανάπτυξη μιας πιο ισχυρής στρατηγικής σχέσης μεταξύ των ενόπλων δυνάμεών μας.
Με εκτίμηση,
Antony Blinken
Σημειώνεται πως ως σημαντική ημέρα για την εθνική μας άμυνα και την ελληνική διπλωματία χαρακτήρισε την σημερινή, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης σε δήλωσή του επ’ αφορμής της έγκρισης της συμμετοχής της Ελλάδας στο πρόγραμμα των F-35 και την επακόλουθη αγορά από την χώρα μας 20+20 υπερσύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός που έλαβε την επιστολή από τον Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Άντονι Μπλίνεκν τονίζει ότι έτσι «αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων» και σημειώνει: «Με αυτήν, η Ελλάδα τίθεται και επισήμως στην τροχιά απόκτησης έως και 40 μαχητικών αεροσκαφών τελευταίας γενιάς F-35».
Η δήλωση του πρωθυπουργού για την έγκριση της αγοράς των F-35 από την Ελλάδα
Όπως επίσης σημειώνει ο πρωθυπουργός, «ταυτόχρονα, όμως, αποκτά και εντελώς δωρεάν ένα πολύ μεγάλο πακέτο εξοπλισμών που ενισχύουν καθοριστικά και τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και το Ελληνικό Λιμενικό. Πρόκειται για φρεγάτες, για μεταγωγικά C-130, για θωρακισμένα άρματα μάχης και οχήματα, αλλά και για πολλά ακόμη στοιχεία αμυντικού υλικού, τα οποία η χώρα μας εξασφάλισε ύστερα από το αίτημα που είχα διατυπώσει, τον Μάιο του 2022, προσωπικά στον Πρόεδρο Biden».
Η δήλωση του πρωθυπουργού για την έγκριση της αγοράς των F-35 από την Ελλάδα:
«Σήμερα είναι μία σημαντική ημέρα για την εθνική μας άμυνα και για την ελληνική διπλωματία. Γιατί, με βάση επιστολή που έλαβα από τον Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Antony Blinken, αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
Με αυτήν, η Ελλάδα τίθεται και επισήμως στην τροχιά απόκτησης έως και 40 μαχητικών αεροσκαφών τελευταίας γενιάς F-35. Ταυτόχρονα, όμως, αποκτά και εντελώς δωρεάν ένα πολύ μεγάλο πακέτο εξοπλισμών που ενισχύουν καθοριστικά και τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και το Ελληνικό Λιμενικό.
Πρόκειται για φρεγάτες, για μεταγωγικά C-130, για θωρακισμένα άρματα μάχης και οχήματα, αλλά και για πολλά ακόμη στοιχεία αμυντικού υλικού, τα οποία η χώρα μας εξασφάλισε ύστερα από το αίτημα που είχα διατυπώσει, τον Μάιο του 2022, προσωπικά στον Πρόεδρο Biden.
Η πατρίδα θωρακίζεται, έτσι, διπλά: απ’ τη μία πλευρά η αποτρεπτική της ισχύς μεγεθύνεται σε γη, σε αέρα και σε θάλασσα. Ενώ, από την άλλη, δεν επιβαρύνεται ο Έλληνας φορολογούμενος, καθώς αυτό το πακέτο θα διατεθεί δωρεάν, από τα αμερικανικά αποθέματα.
Είναι το αποτέλεσμα μιας μεθοδικής, αθόρυβης και μακράς προσπάθειας, που συνδύασε τη συμμαχική συνέπεια της Ελλάδας στα διεθνή μέτωπα με την προώθηση των εθνικών της συμφερόντων. Αποτέλεσμα το οποίο εδραιώνει, παράλληλα, τη δυναμική και αυτοτελή ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση.
Γιατί η σημερινή εξέλιξη δικαιώνει την ενεργή διπλωματία της αξιοπιστίας που ακολουθούμε παντού τα τελευταία χρόνια: από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, μέχρι την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το δράμα της Μέσης Ανατολής.
Με καθαρές θέσεις και με πρωτοβουλίες στα μεγάλα ζητήματα, η Ελλάδα ασκεί, πλέον, ενεργό ρόλο στον Δυτικό κόσμο. Κάτι που της αναγνωρίζουν εταίροι και σύμμαχοι, βλέποντας στη χώρα μας έναν σταθερό συμπαραστάτη, έναν έμπιστο συνομιλητή αλλά και έναν αναγκαίο συνοδοιπόρο και συνεργάτη.
Σε μία εποχή αβεβαιότητας, λοιπόν, η πατρίδα μας επιβεβαιώνει ότι στέκει με σοβαρότητα και γεωπολιτική ωριμότητα στον παγκόσμιο χάρτη. Ενώ, την ίδια ώρα, υπηρετεί τα εθνικά της δίκαια, θωρακίζοντας την άμυνά της. Στον δρόμο της σταθερότητας και της ειρήνης, πάντα με υπερηφάνεια και εθνική αυτοπεποίθηση».
Πηγή: protothema.gr
ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ελλάδα και Κύπρος στον πυρήνα της νέας ενεργειακής αρχιτεκτονικής
Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας και της Κύπρου συχνά αποτελεί αντικείμενο έντονης κριτικής — πολλές φορές εύλογης. Ωστόσο, όταν οι δύο χώρες προχωρούν σε στοχευμένες κινήσεις που ενισχύουν τη γεωπολιτική τους θέση και συμβάλλουν στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, αξίζει να αναγνωρίζεται. Όπως αναλύει ο δημοσιογράφος και πολιτικός σχολιαστής Γ. Εγκολφόπουλος, η ένταξη Ελλάδας και Κύπρου στο νέο στρατηγικό ενεργειακό πλαίσιο αλλάζει ριζικά τα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο, δημιουργώντας προοπτικές ανάπτυξης και ενδυναμώνοντας τον ρόλο τους ως βασικών κόμβων στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης.
Η νέα ενεργειακή πραγματικότητα
Η συμφωνία της Ελλάδας με τις αμερικανικές εταιρείες ExxonMobil και Chevron, σε συνεργασία με την Energean και τη HelleniQ Energy, σηματοδοτεί μια καίρια μεταβολή. Η παραχώρηση του «Block 2» στο Ιόνιο, όπου η ExxonMobil διατηρεί το 60%, δεν είναι απλώς επενδυτική κίνηση — αποτελεί έμπρακτη ένδειξη της αμερικανικής παρουσίας στον ελληνικό ενεργειακό τομέα. Παράλληλα, η International Development Finance Corporation (DFC) των ΗΠΑ ενισχύει τη στρατηγική της συμμετοχή μέσω χρηματοδότησης ενεργειακών και υποδομικών έργων, επιβεβαιώνοντας ότι η Ουάσιγκτον αντιλαμβάνεται την Ελλάδα ως κρίσιμο κρίκο στο ευρωπαϊκό ενεργειακό δίκτυο.
Όπως υπογραμμίζει ο Εγκολφόπουλος, η μεταβολή αυτή είναι πρωτίστως γεωπολιτική. Η Ελλάδα μεταβαίνει από τον ρόλο του καθαρού καταναλωτή ενέργειας σε εκείνον του περιφερειακού κόμβου, αναδιατάσσοντας ισορροπίες και συμμαχίες σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο.
Νέος χάρτης συνεργασίας
Ο ανανεωμένος ενεργειακός χάρτης, όπως τον παρουσιάζει ο Εγκολφόπουλος, αποτυπώνει τη νέα πραγματικότητα: η ελληνική ΑΟΖ και τα παραχωρημένα τεμάχια λειτουργούν πλέον ως πύλες μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Η συνεργασία «3 + 1» —μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και ΗΠΑ— αποκτά νέα ώθηση, με στόχο τη θωράκιση της ενεργειακής ασφάλειας και την ανάπτυξη κοινών υποδομών. Η Κύπρος, από την πλευρά της, περνά σε πιο ενεργό ρόλο. Η άσκηση «ΝΕΜΕΣΙΣ» στην κυπριακή ΑΟΖ και οι νέες συμφωνίες οριοθέτησης με γειτονικά κράτη επιβεβαιώνουν τη βούληση της Λευκωσίας να συμμετάσχει ενεργά στο νέο περιφερειακό σχήμα, ενισχύοντας την παρουσία της στα ενεργειακά δίκτυα της Ανατολικής Μεσογείου.
Η ευρύτερη στρατηγική διάσταση
Η αμερικανική εμπλοκή στην ενεργειακή αρχιτεκτονική της Ανατολικής Μεσογείου εντάσσεται σε ένα συνολικότερο σχέδιο: την ενίσχυση της δυτικής ενεργειακής αυτονομίας και τον περιορισμό της ρωσικής επιρροής στην ευρωπαϊκή αγορά. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε πύλη εισόδου φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, ενώ η Κύπρος σε σημείο σύνδεσης και συνεργασίας με στρατηγικούς εταίρους.
Παρά τις προκλήσεις —από τις τουρκικές διεκδικήσεις έως τα τεχνικά και επενδυτικά εμπόδια— η κατεύθυνση είναι ξεκάθαρη, η Ελλάδα μετατρέπεται σε πύλη εισόδου και διαμετακόμισης φυσικού αερίου, ενώ η Κύπρος ενισχύει τη θέση της ως σημείο σύνδεσης, έρευνας και στρατηγικής συνεργασίας. Μαζί, αποτελούν ένα δίπολο που μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στη νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική της περιοχής.
Η ανάλυση του Γ. Εγκολφόπουλου καταλήγει πως όταν η εξωτερική πολιτική βασίζεται σε συνεκτική στρατηγική και όχι σε αποσπασματικές κινήσεις, μπορεί να επιφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, η σύμπλευση Ελλάδας και Κύπρου με τις αμερικανικές ενεργειακές πρωτοβουλίες διαμορφώνει μία από τις πιο ελπιδοφόρες προοπτικές για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της Ανατολικής Μεσογείου.
ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ .gr
IBNA
Η εξωτερική πολιτική της Κύπρου για το 2026: Οκτώ στρατηγικοί άξονες
Η εξωτερική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας για το 2026 βασίζεται σε οκτώ στρατηγικούς άξονες, όπως παρουσίασε ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, στο πλαίσιο της εξέτασης του προϋπολογισμού του Υπουργείου. Στόχος παραμένει η ενίσχυση της διπλωματικής παρουσίας της Κύπρου και η διεύρυνση των διεθνών συνεργασιών της, παρά το γεγονός ότι το Υπουργείο εξακολουθεί να θεωρείται «ο φτωχός συγγενής» του κρατικού προϋπολογισμού — μια διαπίστωση που επανέλαβαν και τα μέλη της Επιτροπής.
Ο Κωνσταντίνος Κόμπος ανέλυσε ενώπιον της Βουλής τη στρατηγική κατεύθυνση του Υπουργείου, τονίζοντας ότι η Κύπρος διαμορφώνει την εξωτερική της πολιτική «βάσει των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων»: τη γεωγραφική της θέση, τη συμμετοχή της ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις άριστες σχέσεις με τα κράτη της περιοχής.
Στην κορυφή των προτεραιοτήτων βρίσκεται η προστασία της Κυπριακής Δημοκρατίας και η αποτροπή κάθε προσπάθειας αναβάθμισης του ψευδοκράτους σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας και ο Οργανισμός Τουρκογενών Κρατών. Ο Υπουργός τόνισε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθεί στενά τις τουρκικές κινήσεις για τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων με κράτη της Κεντρικής Ασίας, όπως το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν και το Τουρκμενιστάν.
Ο δεύτερος άξονας αφορά τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την επανένωση. Ο Κωνσταντίνος Κόμπος αναφέρθηκε στον διορισμό της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, María Ángela Holguín, «κατόπιν δικής μας εκστρατείας και προσπαθειών», καθώς και στον ρόλο του Ευρωπαίου Ειδικού Εκπροσώπου Johannes Hahn. Υπενθύμισε επίσης τις πολυμερείς επαφές σε Γενεύη και Νέα Υόρκη, τονίζοντας ότι η Λευκωσία παραμένει δεσμευμένη στην επανεκκίνηση του διαλόγου.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην ενίσχυση των σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά από 28 χρόνια πραγματοποιήθηκε επίσκεψη Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στον Λευκό Οίκο, ενώ επεκτάθηκε και η άρση του εμπάργκο όπλων — από ένα σε πέντε χρόνια. Ο Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε επίσης στα προγράμματα EDA και FMS, καθώς και στην πρόοδο ένταξης της Κύπρου στο πρόγραμμα Visa Waiver, που βρίσκεται ενώπιον του Λευκού Οίκου για τις τελικές αποφάσεις.
Σε περιφερειακό επίπεδο, η Κύπρος συνεχίζει να εμβαθύνει τις σχέσεις της με κράτη της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου. Ο Κωνσταντίνος Κόμπος έκανε ειδική μνεία στην πρωτοβουλία «ΑΜΑΛΘΕΙΑ», μέσω της οποίας λειτουργεί ο Θαλάσσιος Ανθρωπιστικός Διάδρομος προς τη Γάζα, σε συνεργασία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την UNOPS και κράτη-μέλη της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, η Κύπρος εξασφάλισε παρουσία και ρόλο στη Διάσκεψη για τη Γάζα στο Σαρμ ελ Σέιχ.
Παράλληλα, ο Υπουργός αναφέρθηκε στη στρατηγική αναβάθμιση των σχέσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία. Με το Λονδίνο, η συνεργασία συνεχίζεται στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου, ενώ με το Παρίσι έχουν τεθεί οι βάσεις για νέα, ενισχυμένη στρατηγική εταιρική συμφωνία, που θα υπογραφεί σε επίπεδο Προέδρων.
Η Λευκωσία επενδύει στην εξωστρέφεια της κυπριακής διπλωματίας, καλλιεργώντας σχέσεις με χώρες της Ασίας και της Κεντρικής Ασίας — όπως η Ινδία, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν — αλλά και με την Αφρική, όπου προωθείται η εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων με τέσσερα κράτη στρατηγικής σημασίας: τη Σομαλία, το Τζιμπουτί, το Κονγκό και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.
Ιδιαίτερη θέση στη στρατηγική του Υπουργείου κατέχει η διπλωματία μέσω ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας, με επίκεντρο το CyprusAid, το οποίο λειτουργεί ως σύγχρονο εργαλείο ήπιας ισχύος για την ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας της Κύπρου.
Ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών για το 2026 ανέρχεται σε 131,7 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 28% σε σχέση με το 2023. Παρ’ όλα αυτά, οι δεσμευτικές δαπάνες καλύπτουν το 85,3% του συνολικού προϋπολογισμού, ενώ οι μη δεσμευτικές περιορίζονται στο 14,7%. Το Υπουργείο λειτουργεί με 59 διπλωματικές αποστολές και 202 διπλωμάτες επί συνόλου 675 υπαλλήλων, γεγονός που αναδεικνύει τα λειτουργικά του όρια.
Οι βουλευτές, στις παρεμβάσεις τους, τόνισαν την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης του Υπουργείου Εξωτερικών. Ο Χάρης Γεωργιάδης (ΔΗΣΥ) εξέφρασε ικανοποίηση για τον προσανατολισμό της εξωτερικής πολιτικής, τον οποίο χαρακτήρισε σε μεγάλο βαθμό ευθυγραμμισμένο με τη διαχρονική πολιτική του κόμματος. Ο Γιώργος Λουκαΐδης (ΑΚΕΛ) κατηγόρησε την Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη ότι «αντικατέστησε την πολυδιάστατη διπλωματία με μια μονοδιάστατη, δυτικόστροφη πολιτική». Η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου (ΔΗΚΟ) τόνισε την ανάγκη επανέναρξης διαπραγματεύσεων για ουσιαστική πρόοδο, ενώ ο Μαρίνος Σιζόπουλος (ΕΔΕΚ) επισήμανε ότι «είναι λυπηρό το Υπουργείο Εξωτερικών να έχει τον χαμηλότερο προϋπολογισμό απ’ όλα τα υπουργεία».
Με φόντο τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και την ενίσχυση των διεθνών πρωτοβουλιών, η κυπριακή εξωτερική πολιτική εισέρχεται σε ένα νέο στάδιο επανατοποθέτησης, όπου η διπλωματική κινητικότητα και η θεσμική συνέπεια θα καθορίσουν τη βαρύτητα της Λευκωσίας στον περιφερειακό και ευρωπαϊκό χάρτη.
ΠΗΓΗ: IBNA
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Νταν Γιόργκενσεν: Το έργο GSI είναι στρατηγικό, οι απειλές της Τουρκίας ανυπόστατες
Στρατηγικής σημασίας χαρακτηρίζει το έργο του αγωγού διασύνδεσης «Great Sea Interconnector» (GSI), του ηλεκτρικού καλωδίου Ελλάδας-Κύπρου, ο Επίτροπος Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν.
Απαντώντας σε ερώτηση που είχε καταθέσει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και μέλος της επιτροπής Ασφάλειας – Άμυνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Νικόλας Φαραντούρης, ο Έλληνας ευρωβουλευτής είχε ζητήσει «ξεκάθαρη στήριξη από την Κομισιόν» και «καταδίκη των τουρκικών απειλών» μετά τα γεγονότα της Κάσου. Σύμφωνα με ανακοίνωση του κ. Φαραντούρη, ο Επίτροπος Ενέργειας «ξεκαθαρίζει ότι η Κομισιόν στηρίζει ανεπιφύλακτα το έργο και οι απειλές της Τουρκίας είναι έωλες και δεν μπορούν να σταματήσουν ένα πρότζεκτ Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος».
Ειδικότερα, ο Επίτροπος σημειώνει ότι «ο αγωγός διασύνδεσης «Great Sea Interconnector» (GSI) είναι ένα έργο στρατηγικής σημασίας που θα τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, όπως υπογραμμίστηκε από τις διακοπές ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο τον Αύγουστο του 2025». Προσθέτει ότι αναμένεται επίσης να μειώσει σημαντικά το ενεργειακό κόστος για τους καταναλωτές. Όπως αναφέρει, «η Επιτροπή υποστηρίζει σθεναρά το έργο GSI», το οποίο αποτελεί έργο κοινού ενδιαφέροντος και έχει επιχορηγηθεί με 657 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη».
Στην απάντηση Γιόργκενσεν επισημαίνεται, επίσης, ότι στο κυπριακό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περιλαμβάνεται δάνειο €100 εκ. για το έργο, για το οποίο «δεν έχει ληφθεί απαίτηση πληρωμής από την Κύπρο μέχρι σήμερα». Η Επιτροπή παραμένει σε σταθερή επαφή με τα εμπλεκόμενα μέρη για να διευκολύνει την έγκαιρη υλοποίηση του έργου.
Σχετικά με τις απειλές της Τουρκίας μετά τα γεγονότα της Κάσου, ο Επίτροπος, σύμφωνα με την ανακοίνωση του κ. Φαραντούρη, τονίζει ότι «η Επιτροπή αποδίδει ύψιστη σημασία στη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών μελών, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Συνεχίζει σημειώνοντας ότι: «Η αταλάντευτη προσήλωση στις σχέσεις καλής γειτονίας, στις διεθνείς συμφωνίες και στην αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και η αποχή από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών, εξακολουθούν να αποτελούν βασική προϋπόθεση για την εξασφάλιση ενός σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και για την ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας».
Σε δηλώσεις του από το Σαράγεβο, όπου συμμετέχει σε επίσημη αποστολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Νικόλας Φαραντούρης σημείωσε ότι «είναι σαφές ότι το έργο είναι στρατηγικής σημασίας και πρέπει να υλοποιηθεί. Καλώ την Ελληνική και Κυπριακή Κυβέρνηση να προχωρήσουν άμεσα αγνοώντας τις απαράδεκτες και παράνομες απειλές της Τουρκίας, με τη σφραγίδα και των ευρωπαϊκών θεσμών».
-
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ1 week agoΤουφάν Δεν μπορείτε να μας κάνετε να αγαπήσουμε τον Ερντογάν!
-
#exAformis2 weeks ago8κομματική βουλή δείχνει η δημοσκόπηση
-
Βουλευτικές Εκλογές 20264 weeks agoΜΕΓΑΛΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΓΙΑ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ 2026, ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ 2028 ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
-
#exAformis2 weeks ago#exAformis | Εκ φύσεως Πολιτικός — με τον Μάριο Πουλλικκά, Δευτέρα 27/10 στις 7μμ
-
Άρθρα Χάρη Θεραπή2 weeks agoΗ ψευδαίσθηση Ερχιουρμάν: προοδευτικός λόγος ή καμουφλαρισμένος εθνικισμός;
-
Βουλευτικές Εκλογές 20262 weeks agoΔΗΚΟ – Αποστόλου: Οι όροι για κοινή πορεία στις εκλογές 2026
-
#exAformis2 weeks agoΣύγκριση αποτελεσμάτων Ιουνίου – Οκτωβρίου 2025
-
Βουλευτικές Εκλογές 20264 days agoΑναστασιάδης για Στυλιανίδη, Αννίτα και Χριστοδουλίδη: Τι αποκαλύπτει ενόψει εκλογών
-
ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ2 weeks agoΥπουργείο Άμυνας: Ανοιχτές οι αιτήσεις για Στρατιωτικές Ακαδημίες των ΗΠΑ
-
ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ2 weeks agoΛευκωσία – Παρίσι σε τροχιά στρατηγικής συμμαχίας: Σύντομα στην Κύπρο ο Μακρόν

